گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

چند نکته پیرامون کوک سنتور
۱- پیشنهاد میکنم ابتدا سیمهای سفید را کوک کنید سپس به سراغ سیمهای زرد بروید. به این خاطر که سیمهای سفید از مقاومت بالاتری برخوردار هستند و احتمال پاره شدن آنها نسبت به سیمهای زرد کمتر است تا زمانی که دست شما آشنایی مختصری با انجام عملیات کوک پیدا کند.

۲- تا وقتی گوش شما مهارت لازم را برای کوک (بدون تیونر) پیدا نکرده از کوک سیمهای پشت خرک حتا به کمک تیونر پرهیز کنید چرا که کوک سیمهای پشت خرک به مهارت لازم و تجربه ی کافی نیاز دارد. اجالتاً هنگامی که شما سیمهای سفید را کوک می کنید سیمهای پشت خرک نیز تا حدی کوک می شوند.

۳- خود را با انجام کوک در مدت طولانی خسته نکنید. این کار صبر و حوصله زیادی (مخصوصاً در اوایل کار) می طلبد. توصیه می کنم هر ۱۵ یا ۲۰ دقیقه که کوک کردید به خودتان و دستگاه استراحت دهید.

۴- اگر اولین کوک شما حتا چند روز به طول بی انجامد اشکالی ندارد بلکه مهم دقت و حوصله ای است که به خرج می دهید. بعد از اینکه سنتور را یکبار به طور کامل کوک کردید (به جز سیمهای پشت خرک که شرح آن گذشت) مطلوب است دوباره تک تک سیمها را چک کنید و ببینید آیا سر جای کوک اصلی خود قرار دارند یا خیر، اگر نه، دوباره آنها را اصلاح کنید.

۵- توجه کنید اگر تا دو یا سه بار سیمی را چک کردید و دیدید از کوک خارج شده است طبیعی است چون شما همه ی سیمها را حداقل یکبار شل کردید بنابراین تا این سیمها دوباره جا بیافتند ممکن است یک یا دو هفته طول بکشد.

۶- هنگام کوک ترجیحاً دست چپ خود را روی سنتور نگذارید زیرا گرمای مستقیم دست شما باعث می شود کوک سیمها کمی خالی شوند.
۷- توجه داشته باشید در زاویه ی سمت چپ سنتور شما کسی نشسته باشد چون اغلب سیمها هنگام پاره شدن به طرف چپ پرتاب می شوند و چون فشار زیادی دارند ممکن است باعث صدمه شوند.

۸- هنگام کوک کردن سر خود را به هر دلیلی نزدیک سنتور نبرید چون سیم ممکن است زمانی که پاره می شود به چشم شما اصابت کند.

۹- برای شروع کوک یکی از نکات شل کردن گوشیها بود. از آنجائیکه برای بعضی اشکالاتی در این مرحله بوجود آمده است دوباره یادآور می شوم گوشی را به مقدار خیلی خیلی کم شل کنید شاید در حدود کمتر از ۱۰/۱ دور. وقتی گوشی را زیاد شل کنید احتمال پاره شدن آن هنگام سفت کردن بیشتر می شود.

۱۰- در نهایت بعد از انجام کوک و چک کردن دوباره ی آن مضراب را به حالت درست (به طوریکه می خواهید آهنگ اجرا کنید) در دست بگیرید و نتها را تک تک بصدا در آورید و ببینید که آیا درست کوک کرده اید یا خیر. (هر چهار سیم یک نت باید هم صدا باشند)

اشکالاتی که ممکن است برای تیونر پیش بیاید:

۱- گاهی اوقات وقتی سیمی را به صدا در می آورید تیونر چند نت را به شما نشان می دهد ولی معمولاً یکی از آن نتها بیشتر روی صفحه نمایش میماند (آخرین نت). چند بار (با فاصله) سیم را به صدا درآورید و ببینید کدام حرف (نت) بیشتر نشان داده می شود. طبیعی است که آن نت را باید مورد نظر قرار دهید.

۲- گاهی این دستگاه ها بیش از حد معمول و معقول بهم می ریزند (مانند موبایلها). می توانید با روشن و خاموش کردن آنها دوباره شروع به کار کنید.

۳- همراه بعضی از تیونرها یک میکروفن گیره ای نیز می باشد. به طور کلی برای کوک کردن احتیاجی به آن ندارید اما اگر در محیط شلوغ و پر سر صدا مجبور به کوک هستید باید از آن میکروفن استفاده کنید تا تیونر صدای محیط را نگیرد و نت صحیح را به شما نشان دهد. این میکروفن را می توانید به سوراخی که کلاف بلند سنتور دارد نصب نمائید. (به شکلی که گیره داخل سوراخ و خود میکروفن روی صفحه ی سنتور قرار گیرند)

۴- از آنجائیکه این دستگاه با باطری کار می کند به این نکته دقت کنید که: نصف سنتور را با باطری ضعیف و نصف دیگر آنرا با باطری نو کوک نکنید، چرا که فرکانسهایی که دستگاه با باطری نو به شما می دهد کمی با فرکانسهای باطری ضعیف متفاوت است، یا کل سنتور را با همان باطری ضعیف کوک کنید یا اگر باطری خیلی ضعیف است قبل از شروع عمل کوک از باطری نو استفاده نمائید.

با این گفته این مقاله را به پایان می بریم که فراموش نکنید، توصیه های معلم در ریز مطالب و جزئیات خاص می تواند بسیار راهگشا باشد.

سامان ضرابی

سامان ضرابی

دیدگاه ها ۵۴

  • چرا باید در زاویه چپ ساز کسی نشسته باشد؟ مگر ما قصد کور کردن کسی را داریم؟ (شوخی)
    بسیار مطلب مفیدی بود
    و بسیار متشکر

  • سلام
    از مقالتون خیلی ممنونم.
    من یه سوال دارم .من میخوام قطعه اضظراب آقای اردوان کامکار رو تمرین کنم. سنتورم رو چطور میتونم برای این قطعه کوک کنم.
    مرسی

  • سروش سلام
    تیونر هایی که الان در بازار هستند تفاوتهای کمی با هم دارند ولی همگی خوبند.
    بازه قیمتی آنها بین ۱۵ تا ۲۵ هزار است.
    تیونری که من استفاده می کنم Cherub مدل WMT-555C است.(عکس آن را در مقاله شماره ۳ میتوانید ببینید).
    هر تیونری که در حدود این قیمت باشد به درد کار ما میخورد.

  • با سلام لطفا در مورد بهترین نوع مضراب برای تار میخواستم برایم توضیح دهیدونحوه پرده بندی تار بر چه اساسی میباشد. ازلطف شما متشکرم .خدا نگهدار

  • جناب ضرابی سلام
    من تیونر ROHAB-1 را خریدم.
    این تیونر امکانات اضافه ای دارد که می خواستم توضیح بدهید.
    ۱. در چهار حالت زیر تنظیم می شود.
    C, F, E(b) & B(b)
    ۲. پنج حالت b, bb , bbb , bbbb و بدون b دارد. که در مقابل چهار نت قسمت ۱ نوشته می شود.
    ضمنا مثلا وقتی لا کرن می خواهم کرن درست به من نمی دهد.
    شاید لازم باشد که عرض کنم که سابقه کوک بدون وسیله را دارم و از تیونر فقط برای کمتر شدن زمان کوک و دقت بیشتر استفاده می کنم.
    ممنون

  • سلام مطالب جالب و مفیدی بود خیلی ممنون سوالی که داشتم اینه که چرا وقتی میخواهیم قطعاتی که با ساز های دیگه اجرا شده را بدون داشتن نت از راه گوش برنیم گاهی نتیجه مطلوب از نظر صدای نت ها به دست نمیاد

  • سلام سنتوری
    ۱-تشخیص درست دستگاه
    ۲-اطمینان از کوک درست ساز
    ۳-از همه مهمتر توجه داشته باش دانستن و مهارت تبدیل تکنیکی صدای شنیده شده برای سنتور میتواند ترجمه کامل آن قطعه باشد.
    (جگونگی بیان آن حالتها با سنتور)

  • سلام از مطالب مفیدتون خیلی متشکرم.لطفا بفرمایید چه مارک تیونری تهیه کنم تا بتونم کوک دقیقتری رو داشته باشم.
    با تشکر مجدد.

  • سلام من هم از توضیحات دقیقتان سپاسگزارم. کاش درباره کوک سازهای ۱۳ یا ۱۲ خرک هم کمی راهنماییمان می‌کردی. به هر تقدیر پیروز باشید. بدرود

  • سلام خسته نباشید این تیونر کوک سنتور را از کجا میتونم تهیه کنم اگه ممکن است در این مورد راهنماییم کنید با تشکر

  • سلام به همه دوستان من یه تیونر خریدم ولی نمیدونم روی کدم فرکانس تنظیم کنم اگه کسی جدول فرکانس را میدونه بزاره توسایت بقیه هم استفاده کنه باتشکر از هممه

  • سلام
    من خودم از این استفاده میکنم اما همیشه شرایط یکسان نیست ولی چون فکر کردم روش کوک کردنم میتونه مفید باشه این مطلب رو مینویسم….
    من تیونر رو روی حالت c 435 قرار میدم و کوک میکنم….
    اگه میخواید از کوک من استفاده کنید حتما روی ۴۳۵ بزارید
    چون روی ۴۴۰ جواب نمیده..(مشخصات کوک خودم رو میگم)
    همه تیونر ها از -۵۰ تا ۰ و +۵۰ رو دارن
    شما وقتی کوک میکنی یه عدد نشون میده مثل ۰ یا +۵۰
    اول از همه بکار ها روی +۳۰ کوک میکنم (همیشه)
    کرن ها رو روی -۱۰ کوک میکنم
    بمل ها رو روی +۳۰ بمل یا +۳۰ دیز کوک میکنم
    کوک شور من :(از کرک سفید پایین یعنی می تا فا سفید ۹)
    در بیشتر قطعات و دستگاه ها می اول کرن کوک میشود به جز ماهور و راست پنجگاه البته همیشه اینطور نیست
    می = E-10
    فا = F +30
    سل = G +30
    لا = A -10
    سی = Bb +30 یا A# +30
    دو = C +30
    ر = D +30 (در صورتی که کرن باشد D -10 کوک میشود)
    می = Eb +30 یا D# +30
    فا = F +30
    این برای شور بود فکر میکنم طبق این جدول بتونید کوک های دیگه رو هم امتحان کنید
    من اکثر کوک ها رو بر همین اساس تنظیم میکنم..
    این روش رو خودم یاد گرفتم و استادم هم تایید کرده و اندک اختلافی هم با کوکش نداشته…

  • agha vaghean mamnon,shoma ba in amozesheton jani taze be man bakhshidid ,va yeki az moshkelate man ke dar shahrestanam o dastresi beostad nadaramo hal kardid,man chanta soal takhasosiam daram mamnon misham
    ke begid cheto va chejori mitonam azaton beporsam
    ba sepas
    az ostad zarabi

  • سلام جناب ضرابی
    از شما به خاطر مطالب مفیدی که عرضه می کنید متشکرم. مدتی پیش نامه ای در مورد کوک سنتور برایتان ایمیل کردم و راهنمایی خواستم. تا کنون جوابی دریافت نکرده ام. لطفاً بگویید چکار کنم؟

  • ضمن تشکر فراوان بابت مطالب بسیار خوبتون

    لطفا کوک دستگاههای دیگر را نیز برای سنتور مرحمت کنین.
    همایون – اصفهان و همه دستگاهها رو لطفا
    بی نهایت سپاسگزاریییییم

  • جناب ضرابی
    سلام. از توجه جنابعالی تشکر میکنم. موضوع این است که:
    ۱- از روش شما برای کوک سنتور استفاده می کردم . ولی بین صدایی که از ساز خودم در زمان تمرین در منزل می شنیدم و صدایی که در کلاس درس از ساز آموزشگاه شنیده می شد، تفاوت وجود داشت. موضوع را با معلم در میان گذاشتم. ایشان بعد از ملاحظه ساز و شنیدن توضیحاتی که از روش کوک آن با استفاده از تیونر برایشان دادم، روش کار را تایید کرده و وجود تفاوت صدا را نیز به فوریت تشخیص دادند. بر اساس نظر ایشان تفاوت صدا ناشی از این بود که کوک ساز به وسیله وی قدری بالاتر انجام می شد و در نتیجه با چنین کوکی، صدایی که از ساز شنیده می شد، به زبان عامیانه “گرم تر” بود. در نهایت متوجه شدم برای بکارها و بمل ها باید بجای چراغ سبز، ۲۰ درصد بالاتر، برای فا (خرک دو) و سی، ۱۵درصد بالاتر، و برای کرن ها، ۴۰ درصد کمتر از بکار را در نظر بگیرم. نظرتان چیست؟
    ۲- امروزه نرم افزارهای کامپیوتری متعددی برای کوک سازها وجود دارد که غالب آنها بر اساس اندازه گیری فرکانس کار می کنند. به عنوان نمونه نرم افزار G-TUNE می تواند از طریق استماع صدای یک نت بوسیله کامپیوتر، فرکانس آن را اندازه گیری و نام نت نزدیک به آن صوت را نشان دهد. نظرتان در مورد استفاده از این نوع نرم افزارها چیست؟

  • آقای کرمی سلام
    حقیقت امر این است که کوک در موسیقی ایرانی مقوله ی پیچیده ایست و اگر به دنبال یک کوک ثابت و استاندارد می گردید دچار سردرگمی زیادی خواهید شد.
    استفاده از دستگاه برای کوک بیشتر به درد کسانی می خورد که اصلا کوک نمی دانند و گوش آنها هنوز به مقدار کافی پرورش پیدا نکرده.
    اگر نظر مرا خواسته باشید فکر می کنم استفاده از همین دستگاه های معمولی برای کوک ما کافی خواهد بود. ولی اگر اختلافی می شنوید طبیعی است و آن مقدار تفاوت را باید با کمک گوش اصلاح کنید.
    حدس میزنم کوک کلاس شما ۴۴۰ باشد.
    در مورد گرمتر بودن صدای ساز امری است کاملا سلیقه ای ولی بدانید ساز قدما که هم گرم تر و هم شیرین تر بود معمولا تا یک پرده پایین تر کوک می شده(البته با شمایل سازهای آن روزی)

  • سلام
    از پاسخ شما سپاسگزارم. حدستان درست است و ما از ۴۴۰ استفاده می کنیم.
    اما جهت اطلاع باید عرض کنم که برای تحقیق درستی کوک، من کوک کلاس خودم را برای چند نت به وسیله کامپیوتر اندازه گیری کردم. سپس همین کار را برای کوک استاد پایور که اصوات آن در ابتدای سی دی دستور سنتور ارائه شده، نیز انجام دادم(مستقیماً از روی سی دی) و اعداد حاصله را در یک جدول مقایسه ای روبروی هم قرار دادم. اینجا چون فرکانس اندازه گیری می شد، گوش هیچ دخالتی نمی توانست داشته باشد تا از دقت اندازه گیری و مقایسه کاسته شود. اعداد نشان می داد که کوک کلاس بسیار نزدیک به کوک استاد پایور است.

  • سلام
    من کل این مطلب رو خوندم بسیار مفید وعالی بود.ممنونم
    فقط مشکلی که دارم تیونر من ازنوعSMT-8506هست و بعضی از نت هاروبمل داره مثل B,Eولی Aبمل نداره حالا چطور لا رو کوک کنم.
    ممنون میشم اگه راهنماییم کنید.

  • آقای ضرابی سلام
    من حدود یک ساله که سنتور می زنم و الآن وقتی می بینم که صدای سنتور استادم با صدای سنتور کوک شده ی من تفاوت زیادی داره از نواختن سنتور دلسرد می شم می خواستم ببینم که آیا با استفاده از تیونر می شه سنتورمو مثل سنتور استادم کوک کنم؟ اینو باید بگم که استادم به دلیل ازدحام هنرجو سنتور من و سایر هنرجو ها رو کوک نمی کنه لطفا به من کمک کنید.
    خیلی ممنون

  • حسین سلام
    با کمک تیونر میتونی سنتورت را درست کوک کنی (البته به ندریج) اما صدای هر سازی منحصر به فرد است و ربطی به کوک ندارد. آن صدایی که از سنتور استادت می شنوی جنس صدای آن است و با تمام سنتورهای دیگر هم متفاوت است.

  • سلام

    ممنون از آموزش شما .

    من یک مشکلی برای تیونری که خریدم پیش آمده و اون هم اینه که هنگام کوک کردن ساز عقربه دیجیتالی تیونر اصلا تکون نمی خوره . بعضی ها میگن که مشکل از باطری تیونره ولی من باطری رو هم عوض کردم و ایراد برطرف نشد اگر میشه منو راهنمایی کنید . ضمنا من تیونر رهاب ۱ رو خریدم

  • سلام من الان یک سال است که به کلاس سنتورمیرم خیلی راضی ام وکتاب مقدماتی رو تازه شروع کردم خیلی سخته پدر آدم در میاد

  • سلام آقای ضرابی … من تیونر snt-8506 رو خریدم و چند سوال دارم !!!
    ۱- من بعد از کوک میخواستم آهنگ زردملیجه رو بزنم ولی ااصلا او صدایی که باید می داد رو نمی داد …
    ۲-من باید تیونر رو رو کدوم یک از این ساز ها تنظیم کنم ؟ chromatik – guitar-bass-violon
    ۳-اگر بخام نت تنها بودن و سنگ صبور آقای اردوان کامکار رو بزنم باید چه کار کنم ؟
    ممنون می شم اگر جواب بدید

  • سلام. من چندین ساله که سنتور ۹ خرک البته گوشی مینوازم.
    جدیدا یک سنتور ۱۲ خرک نظرم رو جلب کرد. منتهی مشکل اینجاست که نمیتونم کوک مطلوبی براش انتخاب کنم. اگه ممکنه
    از بزرگان خواهشمندم. برای کوک ساز مذکور کمک بفرمایند. من تیونر دارم. اما نمیدونم خرک اول تا دوازدهم رو به چه مبنایی کوک کنم. ؟؟

  • سلام وتشکر ازشمابعداز کتاب اول استاد پایور شما پشنهاد میدید مرحله دوم چه کتابی را بزنم ناصر

  • سلام و خدا قوت
    حدود ۴ تا ۵ سیم از سنتورم بر اثر انبساط و انقباض پاره شده ،چطور میتونم خودم درستش کنم؟؟!
    قیمت هر سیم چقدره؟

  • سلام وقتتون بخیر . روی صفحه ی تیونر ۴ تا عدد هست ، -۵۰ و -۲۰ توی رنج بمل و +۲۰ و +۵۰ توی رنج دیز ، باید عقربه روی کدوم عدد بایسته تا از کوک مطمئن بشیم ؟ ممنون

بیشتر بحث شده است