برخی از مشکلات پزشکیِ نوازندگانِ سازهای بادی‌برنجی (۲)

راه‌های پیشنهادشده جهت پیشگیری از بروز چنین آسیب‌هایی عبارت‌اند از:

۱- فراگیری تکنیک درستِ نوازندگی
آسیب‌های لب اغلب (اما نه همیشه) در نوازندگان جوان‌تر با تکنیک ضعیف ایجاد می‌شوند. اینکه فرد چند وقت است که می‌نوازد اهمیت ندارد، بلکه اینکه چگونه می‌نوازد و تمرین می‌کند مهم است. نواختن پرفشار و طولانی‌مدت یا نواختن نت‌های بسیار بالا بدون درگیر شدن عضلات مناسب، منجربه نازک شدن لب نوازنده می‌شود. هنگام تلاش برای نواختن نت‌های بالا، وقتی نوازنده به‌جای انقباض لب‌ها به کشیدن آن‌ها ادامه می‌دهد باعث می‌شود که عضلۀ لب دچار بیرون‌زدگی (۶) شود و بدین ترتیب فرد دیگر قادر نخواهد بود از فرارِ هوا از گوشه‌های دهانش –که باید فقط وارد سر ساز شود-جلوگیری کند و بنابراین قادر به کنترل صدا و نواختن صحیح نت‌ها نخواهد بود. یکی از دلایل تغییرِ اِکول نوازندگیِ سازهای بادی‌برنجی در دهه‌های اخیر بروز چنین مشکلاتی نیز بوده است. برای نمونه در دهه‌های قبل در نوازندگی ترومپت رایج بود که برای رسیدن به نت‌های بالاتر باید لب‌ها به‌صورت افقی کشیده‌تر شوند که امروزه این روش، منسوخ شده است. برای پیشگیری از اختلالات لب‌ها، باید در هنگام نواختن، کاملاً راحت و بی‌انقباض بود و نباید فشاری وارد کرد. این موضوعی است که اغلب نوازندگان جوان و تازه‌کار با آن مواجه‌اند. آن‌ها با تنش و فشار زیاد می‌نوازند و لب ‌آنها خیلی زود خسته می‌شود درحالی‌که یک نوازندۀ حرفه‌ای باید قادر باشد با به‌کارگیری شیوه‌های علمی و استاندارد، زمان‌های طولانی به اجرا ادامه دهد بدون آنکه لب‌هایش خسته و بی‌رمق شده باشند.

۲- گرم کردن و سرد کردن (۷) به ترتیب پیش از تمرین و پس از تمرین

برای پیشگیری از مشکلات لب نه‌تنها گرم کردن عضلۀ لب پیش از نواختن اهمیت دارد، بلکه سرد کردن این عضله پس از نواختن طولانی و به‌ویژه تمرین‌های لگاتو (۸) و فواصل نیز مهم است؛ چراکه هنگام نواختن، فشار زیادی بر دهان وارد می‌شود که ممکن است باعث التهاب شود و سرد کردن به فرد کمک می‌کند مجدداً به نرمیِ عضلانیِ قبل از اجرا دست پیدا کند.

اختلالات عصبی (۹)

دیستونی (۱۰) نوعی اختلال نورولوژیک یا عصبی است که با انقباض‌ها و وضعیت غیرعادی عضلات مشخص می‌شود. در نوع موضعیِ (۱۱) این اختلال، دیستونی در ناحیۀ خاص و منفردی از بدن ایجاد می‌شود. از آنجاکه نوازندگانِ سازهای بادی به میزان زیادی از عضلات دهان، صورت، فک و زبان خود استفاده می‌کنند، دیستونیِ ناحیۀ لب و دهان (۱۲) می‌تواند منجر به ناتوانی شدید در نواختن شود. حرکات غیرعادی و غیرارادی در این نوع دیستونی، اغلب بسیار نامحسوس هستند و فقط هنگام نواختن ساز، تمرین با سر ساز یا گذاشتن دهان بر روی سر ساز ایجاد می‌شوند. علائم دیستونیِ دهانی شامل نشت هوا از گوشه های دهان، و گاه لرزش و انقباضات غیرارادی در عضلاتِ صورت است. استفاده از روش‌های بازپروری به‌منظور بازآموزی سیستم عصبی، دریافت داروهای خوراکی و یا تزریق سمِ عصبیِ بوتولونیوم به‌وسیلۀ پزشک متخصص از درمان‌های مطرح جهت بهبود این اختلال هستند.

خطرات جدی‌تر نورولوژیک نیز نوازندگان سازهای بادی را تهدید می‌کند که ناشی از افزایش فشار داخل حلق، فشار داخل قفسۀ سینه و فشار داخل شکم است.این فشارها می‌توانند با ایجاد آمبولی (انسداد در رگ‌ها) مانعِ رسیدن جریان خون به نواحی خاصی از بدن ازجمله مغز شوند و به سکته‌های کوچک یا حتی خطرناک منجر شوند.

پی نوشت

۶- Herniation.

۷- Warm Up & Warm Down.

۸- Slurs.

۹- Neurological Disorders.

۱۰- Dystonia.

۱۱- Focal Dystonia.

۱۲- Embouchure Dystonia.