گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (۸)

فقیه می گوید که باربد از دست ناسازگاری های دربار با خانواده اش به اصفهان آمد و با ترانه و نواهایش مردم را بر ضد دشمن دعوت کرد. اما زکریای قزوینی نوشته است که پس از درگذشت باربد فرزندانش در اصفهان باقی ماندند. بعدها بسیاری از اهل هنر اصفهان اصل و نصب خود را از اولاد باربد مروزی دانسته اند. باربد نه تنها یک نابغه فرهنگ و هنر بود بلکه می توان گفت که او همچون فرزند برومند مردم، هنرمند بزرگ زمانها و الگوی نژاد تاریخ آفرین ایرانی از قعر قرون و تاریخ پرافتخار ایران زمین مجسم و جاودانه می شود.

فردوسی در فصل شیون باربد بر خسرو از همان لحظه های فاجعه انگیز زندگی خسرو پرویز، دسایس دربار و دیگر پدیده های پر مخاطره آن روزها و نواهای باربد سخن آغاز نموده است:

کنون شیون باربد گوش دار

سر مهر مهتر به آغوش دار
چو آگاه شد باربد زانکه شاه

بپرداخت ناکام و بی رای گاه
بیامد بدان خانه او را بدید

شده لعل رخسار او شنبلید
همی پهلوان بر او مویه کرد

دو رخساره زرد و دلی پر ز درد
کجات آن شبستان و رامشگران

کجات آن دل و رای روشن روان
کجات آن سخن گوی شیرین زبان

کجات آن دژ و بارگاه سران
به یزدان و نام تو ای شهریار

به نوروز و مهر و به خرم بهار
اگر دست من زین پس نیز رود

بسازد مبادا به من بر درود
بسوزم همه ساز خویش را

بدان تا نبینم بداندیش را
ببرید هر چار انگشت خویش

بریده همی داشت در مشت خویش
چو در خانه شد آتشی برفروخت

همه ساز خویش یکسر بسوخت


نتیجه گیری


تاریخ و فرهنگ و جامعه ایران همیشه مملو از افرادی بزرگ و فدایی بوده است که تمام وقت و عمر خویش را در راه وطن و برای درخشش ایران فدا نموده اند. افرادی چون باربد، فردوسی و…

هدف من ایجاد اندک آشنایی دوستان علاقمند به تاریخ موسیقی ایران با شخصیت و زندگی باربد بود که امروزه کمتر و یا شاید اصلا مورد مطالعه قرار نمیگیرد. ارتباط شعر کهن با تاریخ ایران و موسیقی کهن منطقه خاورمیانه و اروپا و هندوستان با این شخصیت بی مانند که به علت بی توجهی مورد فراموشی قرار گرفته است. قطعا در آینده با تلاش بیشتر و مطالعه بیشتر گامهای قوی تری در این راه برخواهیم داشت


منابع


۱- رجب اف، عسکر علی -۱۳۹۳- باربد و زمان او -احمد صدری -انتشارات آرون

۲- دکتر رستگار فسایی، منصور –باربد در حماسه ملی -۱۶ صفحه

۳- لغتنامه دهخدا

۴- مشحون، حسن-۱۳۷۳- تاریخ موسیقی ایران– نشر سیمرغ

۵- اقبال، عباس – خدیوجم، حسین-کریستین سن، آرتور-فرهت، هرمز-شعر و موسیقی در ایران -انتشارات هیرمند

مسعود پورقریب

مسعود پورقریب

۱ نظر

بیشتر بحث شده است