شانسون ها (Chansons) در بیشتر نواحی اروپا خوانده میشدند و هم برای اجرای
سولو و هم چند صدایی نوشته شده و بیشتر اوقات سازبندی هم میشدند. در میانه قرن ۱۶،
گروهی از شعرا به رهبری پیر رونسار (Pierre Ronsard) که شهرت زیادی کسب کرده بودند،
شاعران و موسیقیدانان را برای متحد شدن در کار ساخت شانسون تشویق کردند.
شانسونها از
آن به بعد با در تضاد قرار دادن ریتم و بافت موسیقی و اشعار پیچیده و هارمونیک به
نوعی نقاشی با کلمات تبدیل شد.شانسون میتواند در باره هر چیزی که به
زندگی انسانها مربوط است، باشد.
بعضی از آنها اشعار عاشقانه لطیف هستند و بعضی
ترانه هایی گستاخ و بی پرده، در آنها به اشعاری ساده در قالب ملودیهای روان
برمیخوریم و گاهی اشعار پر از کلماتی که به سختی تلفظ میشوند است یا حتا کلماتی بی
معنا که تنها برای ایجاد جلوه های صوتی به کار رفته اند. شانسونها ممکن است منظور
خود را مستقیم بیان کنند یا پر بازیهای لغوی شیرین و بیشتر اوقات وقیح باشند، از
ناله های درون و شکنندگی روح سخن بگویند یا محکم و هزل آلود باشند و یا اینکه “همین
طوری” زمزمه شوند.
Debussy , Trois Chansons – Yver,
vous n’estes qu’un villain
از میان اشخاص مشهور در شانسون قرن ۱۶
میتوان به کلمنت ژانکن (Clément Janequin) و پیر پاسرو (Pierre Passereau) و در
مرحله پایین تر به گیلیام کوستلی (Guillaume Costeley) و دومینیک فینو (Dominique
Phinot) اشاره کرد. برای پی بردن به شوخ طبعی این ترانه سرایان سرخوش از ژاک کلمنت
(Jacques Clément) نام میبریم که خود را (Clemens non Papa) مینامید تا با پاپ
کلمنت (Pope Clement) اشتباه گرفته نشود!
شانسون در قرنهای بعد
کار بر روی شانسون ها در طی تاریخ موسیقی توسط بسیاری از موسیقی
دانان برجسته کلاسیک ادامه یافت که میتوان از نمونه های برجسته آن در اواخر قرن ۱۹
به شانسونهای کلود دبوسی (Claude Debussy) بر روی اشعار شارل دو اورلئان (Charles
d’Orleans پدر لویی دوازدهم) ساخته شده است و آثار موریس راول (Maurice Ravel) که
بهترین جانشین دبوسی شناخته میشود، اشاره نمود. هردو آنها در کنسرواتوار پاریس
تحصیل کرده بودند اما با وجود راههای جداگانه ای که در پیش گرفتند، هردو مجموعه ای
به نام شانسونهای سه تایی (Trois chansons) به وجود آوردند که ریشه در شانسونهای
اولیه پاریسی دارد.
Charles Aznavour – chansons d’or,
Toi et moi
در قرن بیستم و با پیشرفت وسایل ضبط و پخش موسیقی شانسون
طرف داران بسیاری در ممالک دورتر پیدا کرد و خوانندگان بسیار مشهوری به خواندن آن
پرداختند. از جمله مشهورترین خوانندگان فرانسوی که در ایران هم شهرت دارند میتوان
به ایو مونتان (Yves Montand)، ژیلبر بکو (Gilbert Bécaud) ، شارل آزناوور (Charles
Aznavour)، ادیت پیاف (Edith Piaf)، ژولیت گره کو (Juliet Greco) و ژو داسن (Joe
Dassin) اشاره کرد.
۱ نظر