گفتگوی هارمونیک
نهاد حداد (Nouhad Haddad) معروف به “فیروز”، متولد ۲۱ نوامبر ۱۹۳۵ یکی از مشهورترین خوانندگان پیشرو لبنان است. وی شمایلی فرهنگی از جهان عرب به جهان معرفی کرده و آثار او در این مناطق بسیار شنیده شده و همواره افتخار ملی لبنان بوده است. وی در خانواده ای مسیحی به دنیا آمد و زمانی که با آسی رهبانی (Assi Rahbani)، یکی از دو برادری که به او کمک کردند تا حرفه اش را به عنوان خواننده بهبود بخشد، ازدواج کرد مذهبش را به ارتودوکس یهودی تغییر داد. خانواده اش کمی پس از تولد او به بیروت نقل مکان کردند.
وی همچنین مادر خواننده و آهنگساز لبنانی زیاد رهبانی (Ziad Rahbani) و کارگردان و عکاس ریما رهبانی (Rima Rahbani) می باشد. او نامش در جشنواره بین المللی بعلبک (Baalbek) بسیار سرشناس است، جایی که او بیشتر آثارش را در آنجا اجرا کرده است.
شهرت وی پس از حضورش در “شبهای لبنان” به دست آمد. برای بیان عشقش به شهر، دو قطعه را که اولی به نام خود شهر و دومی “دراج بعلبک” (Draj Baalbek) نام داشت، تقدیم کرد. از فیروز به عنوان “سفیر لبنان” نیز نام برده می شود.
بشنوید قسمتی از “le beirut” با صدای فیروز را
نهاد، کودکی بسیار خجالتی بود و دوستان زیادی در مدرسه نداشت و تنها به مادربزرگ خود نزدیک بود که تابستانها را در کنار او سپری می کرد و به خاطرات سفر وی به آمریکا گوش می سپارد، او زندگی ساده روستایی را می ستود. در سن ده سالگی نهاد با صدای زیبایبش در مدرسه شناخته شده بود. گفته شده خانواده اش آنقدر فقیر بودند که از عهده خرید رادیو نیز بر نمی آمدند، نهاد جوان هر غروب از پشت دیوارهای نازک خانه به صدای رادیوی همسایه گوش می سپرد و بدین گونه گوش خود را در جهت درک موسیقی تقویت می نمود.
او معمولا در جشنواره های مدرسه می خواند، بدین گونه مورد توجه محمد فلیفل (Mohammed Fleyfel) موسیقیدان و مدرس کنسرواتوار لبنان قرار گرفت، کسی که به طور اتفاقی در یکی از جشنواره های مدرسه در سال ۱۹۵۰ شرکت کرد. او تحت تاثیر صدا و نحوه اجرای نهاد قرار گرفته بود و به وی توصیه کرد تا در کنسرواتوار ثبت نام کند.
در ابتدا پدر وی با این امر مخالفت کرد، اگرچه با این شرط که برادر نهاد، او را در کلاسها همراهی کند به وی این اجازه را داد. خانواده اش بسیار مشوق اش بودند و اگرچه وضع مالی خوبی نداشتند اما پدرش روزی او را با خرید یک رادیو غافلگیر کرد. پدرش با یاد دادن قرآن به او با روش خود به پیشرفت او کمک می کرد. روزی هلیم ال رومی (Halim El Roumi) مدیر شبکه رادیویی لبنان صدای او را شنید، وی به شدت از شنیدن صدای نهاد متاثر شده بود و اعتقاد داشت انعطاف پذیری ناب صدایش طوری است که هم قابلیت خواندن موسیقی شرق و هم غرب را دارد.
بشنوید قسمتی از “Kifak Inta” با صدای فیروز را
بنابر خواسته نهاد، ال رومی در شبکه رادیویی بیروت او را به عنوان خواننده کر منسوب کرد و چندین آهنگ برای او ساخت، وی نام “فیروزه” را برای او برگزید. فیروزه به برادران رهبانی، آسی و منصور که آنان نیز موسیقی دانان شبکه رادیویی بودند معرفی شد. زمانی که فیروزه قطعه “ایتاب” (سومین آهنگی که آسی برای او ساخت) را اجرا کرد، بسیار سریع در جهان عرب پخش شد و فیروزه را به عنوان خواننده ای برجسته در موسیقی عربی معرفی کرد. آسی و فیروزه در ۲۳ ژانویه ۱۹۵۵ ازدواج کردند.
در سال ۱۹۵۷ اولین کنسرت بزرگ او برگزار شد که بخشی از جشنواره بین المللی بعلبک بود. در آنجا در کنار بالرین انگلیسی بریل گولدوین (Beryl Goldwyn) اجرا داشت. این کنسرت، فیروز را به عنوان بزرگترین و محبوبترین خواننده عرب معرفی کرد. در دهه ۱۹۶۰ فیروزه به اولین خواننده زن لبنانی بدل شد. در سال ۱۹۶۹ پخش صدای فیروزه از شبکه های رادیویی لبنان ممنوع شد، چرا که فیروزه درخواست دولت لبنان، مبنی بر اجرایی خصوصی در حضور رئیس جمهور الجزایر در زمان دیدارش از لبنان را رد کرد!
بشنوید قسمتی از “Ya Mina El Habayeb” با صدای فیروز را
با اینحال این حرکت او محبوبیتش را بیش از پیش کرد، زیرا نشان داد هیچ گاه به طور خصوصی نخواهد خواند و هنرش همواره برای عموم مردم است. در سال ۱۹۷۱ شهرت فیروز بعد از کنسرتهایش در آمریکا شکلی جهانی یافت. در ۲۲ سپتامبر ۱۹۷۲ آسی دچار خونریزی مغزی و به بیمارستان منتقل شد. طرفداران موسیقی این زوج در اطراف بیمارستان گردهم آمدند و برای او دعا کردند و شمع روشن کردند. بعد از سه بار عمل جراحی خون ریزی متوقف شد.
زیاد رهبانی در سن ۱۶ سالگی اولین اثرش را به مادر تقدیم کرد به نام “مردم از من می پرسند ” که درباره زمانی بود که مادر برای اولین بار بدون حضور پدر بر روی سن رفت. بعد از گذشت یک سال آسی به آهنگسازی و نوشتن بازگشت. به همراه منصور برادرش به ساخت آهنگ ادامه دادند که این آثار بسیار مضمونی سیاسی یافته بود.
بشنوید قسمتی از “Wel Kamar Jiran” با صدای فیروز را
در سال ۱۹۷۸ سفری به اروپا و خلیج فارس ترتیب داد. نتیجه این برنامه سنگین و فشرده مختل شدن سلامتی مغزی آسی بود. فیروزه و دو برادر توافق کردند که همکاری حرفه ای خود را پایان دهند. آنان برای هنرمندان دیگری آهنگ می ساختند و فیرزوه آغاز به کار با گروه تولید پسرش “زیاد” کرد.
در زمان جنگ داخلی لبنان ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ فیروزه هیچ گاه به خارج از کشور برای زندگی نرفت و کنسرتهای معدودی برگزار کرد از جمله اپرایی کوچک به نام “پترا” که آنرا در هر دو منطقه مسلمان و مسیحی نشین بیروت در سال ۱۹۷۸ اجرا کردند. اولین حضور تلویزیونی اروپایی وی در ۲۴ مه ۱۹۷۹ در شبکه تلویزیونی فرانسه بود به نام “شماره ۱” که آنرا به ستاره فرانسوی میرله ماتیو (Mireille Mathieu) تقدیم کرد. در این برنامه “Habaytak Bil Saif” را اجرا کرد که مورد تشویق و تشکر گرم و فراوان میرله ماتیو واقع شد.
سایت شما بسیار جالب و پر محتوا است و اصلاً فکر نمی کردم در سایتهای فارسی زبان بتوان چنین تعبیر وتفسیر معنی دار از موسیقی عربی و دیگر نقاطا جهان داشته باشد .موفق باشید
سعید حمیدی از اهواز
ممنون و دست شما درد نکنه لذت بردم
لبنان وشعرا وصورو