الا فیتزجرالد، بانوی اول آواز (۱)

عده بسیار زیادی و شاید اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان و علاقمندان موسیقی جز، الا فیتزجرالد (Ella Fitzgerald) را بهترین خواننده زنی که تا کنون در عرصه موسیقی جز فعالیت داشته میدانند.

او با بهره مندی از نعمت صدایی زیبا و رسا، که تمام رقیبانش را از میدان خارج میکرد، خواننده بسیار با استعداد scat – نوعی تحریر صدا در جز که خواننده با ادای اصوات و یا کلمات بی معنا، از صدای

خود مانند یک ساز استفاده میکند – بود و در عین حال فن بیان تقریبا بی نقص او موجب میشد که تمام کلماتی که میخواند، واضح و قابل درک باشند.

Ev’ry Time We Say Goodbye

اما از آنجایی که او، همیشه از خواندن لذت میبرد و این کار را باخوشی تمام انجام میداد، معمولا به بطن ترانه و معنای نهفته در اشعاری که میخواند چندان دقیق نمیشد و حتی ترانه های افسرده ای چون Love

for Sale را با حالتی سرخوش اجرا میکرد. این نکته تنها نقیصه کار فیتزجرالد به شمار میرفت. با این وجود اگر بخواهیم کل دستاوردهای موسیقایی وی را به عنوان یک مجموعه ارزیابی کنیم، بدون شک

کسی را در رده و هم ردیف او نخواهیم یافت.

هیچ کس نمیتواند از شیوه خواندن او حدس بزند که دوران اولیه زندگی الا فیتزجرالد به سختی و تیرگی زندگی بیلی هالیدی (Billie Holiday) بوده باشد. فیتزجرالد متولد ۱۹۱۷ در ویرجینیا، دوران کودکی و

نوجوانی خود را در فقر سپری کرد و در سال قبل از آغاز موفقیت خود، عملا بی خانمان بود. در سال ۱۹۳۴، او در مسابقه خوانندگان آماتور در تئاتر آپولوی هارلم (Harlem) شرکت کرد و با اجرای ترانه

“جودی” از خواننده محبوبش کانی بوزول (Connee Boswell)، برنده این مسابقات شد.

پس از گذراندن یک دوره کوتاه با تینی بردشاو (Tiny Bradshaw 1958-1905 خواننده، پیانیست، درامر و سرپرست گروه جز آمریکایی)، فیتزجرالد به دو موسیقی دان مطرح جز، چیک وب (Chick

Webb) و بنی کارتر (Benny Carter) معرفی شد. وب که ظاهر این دختر ۱۷ ساله چندان جذبش نکرده بود، با اکراه موافقت کرد که الای نوجوان یک شب با ارکستر او بخواند.

Something’s Gotta Give

الا فیتزجرالد در احال اجرا در کنار آرتور فیدلر رهبر ارکستر – ۱۹۷۰

در این دوره فیتزجرالد خواننده پاپ / سوئینگی بود که بخصوص در اجرای بالاد (ballad) موفق بود و اجراهایش معمولا همراه با نوآوریهایی بود که تنها از یک نوجوان برمی آید. او از همان دوران صدایی

زیبا داشت اما چندان در بداهه خوانی و scat تجربه نداشت. این دو توانایی او مدتی بعد شکل گرفتند.

Medley – My Mother’s Eyes -Try a Little Tenderness – I Got It Bad

چیک وب در ۱۶ ژوئن ۱۹۳۹ درگذشت و هرچند فیتزجرالد چندان در امور مربوط به برنامه ریزی و استخدام و اخراج نوازندگان دخیل نبود، اما قرار بر این شد که سمت سرگروهی را بر عهده بگیرد. او

در این دوره همچنان محبوبیت خود را حفظ کرد. فیتزجرالد در سال ۱۹۴۱ گروه را منحل کرد و به کار سولو پرداخت. در این مدت برای ضبط تعدادی از ترانه های پرفروش با گروه the Ink Spots،

لویی جردن (Louis Jordan) و Delta Rhythm Boys همکاری کرد.