گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

دومضراب و دومضراب چپ

تکنیک دومضراب تقریبا در آثار تمامی سنتور نوازان قدیم و معاصر مشاهده می شود و تقریبا جزء اولین و اصلی ترین تکنیک های رایج مضرابی در آثار سنتور نوازان است.

دومضراب به صورت چهار نت متوالی و با مضراب (راست – راست – چپ – چپ ) است و به

audio file
این صورت اجرا

می شود.

چون دومضراب از مضراب های اصلی و اولیه در سنتور نوازی است به همین دلیل در کتابهای مقدماتی هم توجه خاصی به این تکنیک مضرابی شده است.

به این تصویر توجه کنید (کتاب دستور سنتور (فرامرزپایور) درس ۲۹ قطعه ای در افشاری)


کتاب دستور سنتور (فرامرز پایور) درس ۳۱ جُغتایی در دستگاه سه گاه

کتاب خودآموز سنتور (حسین صبا) تمرین شماره ۲۱ ضربی شهناز

دومضراب هم به صورت قطعه مستقل و هم به عنوان تکنیک مضرابی، در میان قطعات ضربی و آوازی اجرا می شود. به نمونه ای از دومضراب در قطعۀ دومضراب شهناز اثر حبیب سماعی توجه کنید که از دومضراب به عنوان قطعه ای مستقل استفاده شده است.

به اجرای قسمتی از

audio file دومضراب شهناز

اثر حبیب سماعی توجه کنید.

به نت و اجرای قسمتی از قطعۀ
audio file دومضراب اصفهان (نهیب)

ساخته پرویز مشکاتیان توجه کنید.

به نت و اجرای قسمتی از قطعۀ
audio file دومضراب جُغتایی

در سه گاه تنظیم فرامرز پایور توجه کنید.

مثال هایی که تا به حال دیده و شنیدید همگی قطعات مستقل و کاملی بودند که با استفاده از تکنیک دومضراب ساخته شده اند. حال به مثال هایی توجه کنید که در قسمتهایی از آن ها از دومضراب استفاده شده است.

به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ
audio file ترانه

ساختۀ فرامرز پایور در دستگاه ماهور توجه کنید.

به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ audio file پیش درآمد سه گاه

ساختۀ فرامرز پایور توجه کنید.

به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ
audio file ضربی حسینی

ساختۀ فرامرز پایور از کتاب هشت آهنگ توجه کنید.

به قسمتی از نت اجرای قطعه ای در audio file ماهور ر

ساختۀ اردوان کامکار در نوار «دریا» توجه کنید.

در مقالات بعدی به ادامه این بحث خواهیم پرداخت.

علیرضا جواهری

علیرضا جواهری

دیدگاه ها ۱۶

  • عالی. لطفا آقای جواهری در مورد سایر موضوعات حوزه سنتور نوازی هم مطالبی ارائه کنید.
    در صورت امکان در مورد سابقه نوازندگی خودتون بیشتر بگید.
    با سپاس از شما

  • سلام
    بگذارید من دوسه نمونه دیگه هم از دو مضراب چپ رو که حسب مورد الان در ذهنم هست یادآور بشم
    دوچپ دوراست وقتی که ملودی با تغییر پوزیسیون همراهه و عنداللزوم مضراب۲چپ۲راست نواخته میشه و یا در قطعه ۴مضراب بیداد اثر استاد مشکاتیان ویا مضرابهای پا ملخی اما ایناو اونایی که شما میگی با اون ۲ مضراب چپ نگاشته شده در قطعه جامه دران فرق دارن به قول مولوی:
    کار پاکان را قیاس از خود مگیر
    گر چه در گفتن نماید شیر شیر

  • این جناب سنتور نی همیشه مخالف تشریف دارند .لطفا به سایت اقای مشکاتیان مراجعه ومشکل خودتون را با ایشان مطرح فرمائید ونظرایشان را بپرسید

  • سلام:نوشته ی جالب توجهی بود،گرچه رشته ی هنری من سه تار است ولی دانستن اینگونه مطالب راجع به سازهای دیگر برایم جذاب است.
    خوشحال می شوم که از وبلاگ سه تار دیدن کنید.

  • دوست عزیز آقای جواهری ؛

    درود بر شما و خسته نیاشید . فقط میخواستم عرض کنم که شما بدون توجه به این مسایل کارتان را دنبال کنید و بعدها زمان نشان میدهد که شما کار با ارزشی کرده اید . در اینجا از زحماتت سپاسگزاری میکنم و به امید دیدار در ایران عزیز . به دوستان درودهای مرا ابلاغ بفرماید .

    دوست شما

    کیومرث پیرگلو

  • لطفادرباره ی بهتر نواختن وتمرین کردن درست بیشتر بنویسیدوقطعاتی را که می گذاریدنام منبع انرا نیز بنویسیدواستادان برجسته ی سنتور را هم معرفی تا از آنها بهره مند شویم.متشکرم.موفق باشید

  • سلام
    خیلی علاقمندم که سنتور نواختن را یاد بگیرم ولی نمیدونم از کجا شروع کنم.اولین قدم چیه و چی باید بخونم.لطفا راهنماییم کنید

  • باعرض سلام: چنان چه برایتان مقدور است نت قطعه ی تک نوازی سنتور در دستگاه شور (شور می) نواخته ی استاد اردوان کامکار را که در آلبوم “ماهی برای سال نو” ظبط گردیده است، را به طور کامل در سایت قرار دهید یا به ایمیل من بفرستید. سپاسگزارم.

  • سلام.من مبتدی این رشته هستم.کتاب دستور استاد پایور رو کار می کنم.دستگاه شور رو با استاد کار کردم.استاد خوب تو شهرستان نیست و من تصمیم گرفتم خودم ادامه بدم.لطفاً در مورد “قواعد سنتور” کتابی معرفی کنید که بتونم به کارم ادامه بدم.ممنونم

بیشتر بحث شده است