کتابی در اقتصاد موسیقی (۵)

کالا/خدمت در صنعت موسیقی: در حوزه‌ی اقتصاد موسیقی منظور از کالا (Good/Bad) می تواند (۶) آلبوم و ویدئو‌کلیپ وکتاب و آلت موسیقی و غیره باشد و منظور از خدمت (Service) می‌تواند آموزش موسیقی و برگزاری یک کنسرت و هرگونه تبلیغات کالاهای موسیقی و موارد مشابه باشد، اما رویکرد کتاب در تشخیص کالا و خدمات عموماً نظر به تولیدات صوتی و تصویری موسیقی و در مواردی نیز برگزاری کنسرت‌های موسیقی دارد. در حالی که هرچند تولیدات صوتی، مهم‌ترین «کالای نهایی» صنعت موسیقی به‌شمار می‌روند و موسیقی دست آخر در صدا و صوت خلاصه می‌شود، بخش آموزش موسیقی و تولید و تجارت سازهای موسیقی و انتشار کتاب‌های موسیقی و بسیاری موارد دیگر نیز در صنعت موسیقی محل بحث‌اند که کتاب به این مقوله‌ها نپرداخته است. شاید اگر در آغاز کتاب، به جای ورود مستقیم به بحث تولید، «اقتصاد موسیقی» در فصلی جداگانه بطور دقیق تعریف و تشریح می‌شد، ذهن خواننده می‌توانست منظم‌تر و شفاف‌تر با کتاب همراه شود.

اما از دیگر سو، در خصوص محصولات صوتی و تصویری موسیقی و در بحث تولید و عرضه و بازاریابی این محصولات، کتاب حاضر می‌کوشد تا هیچ نکته‌ای از قلم نیفتد. وجود مباحثی چون «ساختار خبر برای ارسال به خبرگزاری‌ها» (۷)، «مشخصه‌های یک وب سایت موسیقی»، «بازاریابی در رسانه‌های جدید از قبیل تلفن همراه»، «انواع مصرف‌کنندگان یک محصول جدید»، «شاخص‌های مؤثر در سرعت و سطح پذیرش آثار هنری» و مواردی از این دست، خود گواه بر این جامعیت است. روی مثبت و مطلوب این جامعیت توجه و تأکید کتاب بر آخرین تغییرات فناوری و رسانه‌ای در حوزه اقتصاد موسیقی است که این ویژگی شاید مهم‌ترین نقطه قوّت کتاب باشد.

در این خصوص، توصیه‌های مفید و سودمندی نیز ارائه شده است. برای نمونه، در بحث گسترش تعداد بازدیدکنندگان از یک تارنمای موسیقی روش‌های کارامدی پیشنهاد شده است. همچنین در بخش ضمائم نیز اطلاعات مفیدی از جمله فهرست پایگاه‌های بین‌المللی اطلاع رسانی آمار فروش محصولات موسیقی در کشورها، راهنمای فروش موسیقی به بنگاه‌های توزیع بین‌المللی و غیره گنجانده شده است.

پی نوشت

۶- کالا در علوم اقتصادی از جنبه‌های گوناگون تقسیم‌بندی‌های گوناگونی دارد. از انواع کالاها و در تقسیم‌بندی‌های گوناگون می‌توان کالاهای جانشین، مکمل، پست، لوکس، نهایی، واسطه‌ای، مجانی، اقتصادی، مصرفی، سرمایه‌ای، بادوام، بی‌دوام، مجاز، مشروط، صادراتی، وارداتی را نام برد. یکی از تقسیم‌بندی‌ها نیز بر مبنای مثبت و منفی بودن قیمت کالاها صورت می‌گیرد که بر این اساس کالاها به دو دسته کلی بد و خوب تقسیم می‌شوند؛ کالای بد کالایی است که ارزش اقتصادی منفی برای مصرف‌کننده دارد و قیمت آن منفی است. کالای بد، برخلاف کالای خوب، میزان مطلوبیت کل مصرف‌کننده را کاهش می‌دهد. نکته این‌جاست که ممکن است کالایی برای یک مصرف‌کننده بد و برای دیگری خوب باشد. همانند وضعیتی که در هتل یا رستوران می‌تواند رخ دهد و وجود یک کالا (یا خدمت) برای یک فرد خوشایند و برای دیگری ناخوشایند باشد. تَلّی از زباله برای یک شرکت بازیافت کالای خوب و برای شهروندان کالایی بد است. این تقسیم‌بندی را به محصولات موسیقی نیز می‌توان تعمیم داد.

۷- از قبیل خبر انتشار یک آلبوم جدید و خبر اجرای یک کنسرت و برنده‌شدن آلبومی در یک مسابقه و خبرهای دیگری که برای طرف‌داران وقایع موسیقی جذاب است (همان ص ۲۰۳).