گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

آیا تئوری موسیقی علم است؟ (۴)

ماهیت غیرطبیعی موسیقی
افراد دیگری استدلال کرده اند که چون تئوری موسیقی ساخته دست بشراست پس علم نیست. همه می دانیم که علومی همانند زیست شناسی یا شیمی برروی موضوعات طبیعی متمرکزهستند. با این حال از آنجاییکه این انسان است که به مطالعه و کاوش علمی دراین موضوعات می پردازد، پس طبیعتا زیست شناسی و شیمی وهرعلم دیگری ازجمله موضوعات ساخته دست بشرهستند. علومی مانند ریاضیات و زبان شناسی نیز به عنوان دست آوردی بشری شناخته می شوند. این واقعیت ها به تنهایی می تواند این استدلال را ازدورخارج کنند، اما موارد بیشتری نیز جهت اشاره وجود دارد. باید دانست که همیشه مجبورهستیم تا ازعلم برای ساخت دنیایی مدرن و پیشرفته تر استفاده کنیم.

درواقع همه چیز، همیشه و به هرطریقی توسط علم پشتیبانی می شوند. ماشین‌ها که دست ساخته بشرهستند، با استفاده ازعلم ساخته شده‌اند. اینجاست که پوچی این استدلال خودنمایی می کند.

ماهیت فرهنگی موسیقی
یکی دیگر از استدلال های جالب اما ضعیف، این است که موسیقی را پدیده فرهنگی بدانیم. مطمئنا می توان موسیقی های متفاوتی را درهمه فرهنگ‌ها دید والبته که هرفرهنگ تئوری موسیقی خاص خودش را دارد. این استدلال که موسیقی پدیده ای فرهنگی است وعلمی نیست، بسیار غلط است. چرا؟ زیرا می توان فرهنگ ها را نیزبه صورت علمی مطالعه کرد. نقش علمی دانش انسان شناسی را دراین مورد نمیتوان کتمان کرد. پس این استدلال که موسیقی پدیده ای فرهنگی است، بیشتربه بارعلمی آن می افزاید.

آیا مهم است که تئوری موسیقی علم باشد یا نباشد؟
در نگاه کلی، خیر. واقعاً مهم نیست که کسی فکر کند تئوری موسیقی علم است یا نه. باید پذیرفت که تئوری موسیقی موضوعی درحال تکامل است. هرفرهنگی تئوری موسیقی خودش را دارد وهرفرهنگی هماهنگ با تغییرات اجتماعی، به محتوای تئوریک موسیقی خود می افزاید. همچنین نقش علم درموسیقی بسیارزیاد بوده و افراد کنجکاو درطول تاریخ به طورخستگی ناپذیری برای مطالعه، کاوش، درک و توضیح موسیقی در تمام اشکال آن، تلاش کرده اند. سوالاتی مانند:

  • چرا ارتعاشات خاص، صداهای خاصی تولید می کنند؟
  • موادی که ازآنها سازمی سازند، چگونه کیفیت صدا را تغییر می دهند؟
  • چرا ترکیبات خاصی از نت‌ها باعث می‌شوند که شما خواب آرامی داشته باشید؟

پرسش‌هایی بی‌پایان هستند و تئوری موسیقی برای پاسخ دادن به ما کمک می کند. همه می دانیم که موسیقی ماهیتی ریاضی دارد و ریاضی علم است. همه می دانیم که موسیقی ماهیتی زبان گونه دارد و زبان شناسی نیز یک علم است. اما آنچه اهمیت دارد این است که تئوری موسیقی ابزارپیچیده و مهم نوازندگان و آهنگسازان است برای ایجاد صداهایی که احساسات و پاسخ های فیزیولوژیک را درشنوندگان برانگیزد. وقتی قدرت تئوری موسیقی را به کارمی گیرید وچیزی قابل توجه خلق می کنید، معجزه یا شگفتی ای را در جهان ایجاد می کنید که می تواند امواج عاطفی و فرهنگی عظیمی را ایجاد کند. بنابراین، حتی اگر تئوری موسیقی علم نباشد، قدرتی فوق العاده داشته وهدیه ای ازسوی خدایان موسیقی می باشد.

منبع 
schoolofcomposition.com

شاهین مهاجری

شاهین مهاجری

متولد ۱۳۵۰ تهران
لیسانس زمین شناسی، دانشگاه تهران، ۱۳۷۴
نوازنده و محقق تمبک و میکروتونالیست

۱ نظر

بیشتر بحث شده است