شاهین مهاجری
علم چیست؟
برخلاف تئوری موسیقی که تعریف دقیقی ندارد، علم را می توان به دقت تعریف کرد. لغت نامه کالینز، علم را چنین تعریف می کند:
علم عبارت است از مطالعه روش‌مند ماهیت و رفتار حقایق جهان مادی، بر اساس مشاهده، آزمایش و اندازه گیری و تدوین قوانینی برای توصیف کلی این حقایق.
در اینجا می‌توان توقف کرده و به راحتی گفت که چیستی «تئوری موسیقی» با این توصیفات مطابقت دارد. با این حال، علم تعاریف دیگری نیز دارد که شاید بتوانند در پاسخ به سوال اولیه ما درباره چیستی تئوری موسیقی کمک کنند:
- دانایی و آگاهی کسب شده یا عمل به دست آوردن آن
- هر شاخه خاصی از این دانایی: علوم محض و کاربردی
- هر مجموعه ای از دانایی که به شیوه ای روش‌مند سازماندهی شده است
- مهارت یا تکنیک
این تعاریف اضافی، به ما کمک می کنند تا تئوری موسیقی را علم بدانیم. مطالعه موسیقی در تمام اشکال در هر پنج تعریف بالا می گنجد.
استدلال هایی در تایید علمی بودن تئوری موسیقی
با استفاده از تعاریف تئوری موسیقی و علم، می توان بسیاری از مردم را قانع کرد که تئوری موسیقی در واقع یک علم است. برای توضیح این مطلب، می‌توان چندین استدلال را ارائه داد که با ماهیت ریاضی گونه موسیقی شروع می شود.
نقش ریاضی در موسیقی
ریاضیات ۱۰۰% علم (علمِ صوری) است و در موسیقی هم حضور دارد. وقتی به میزان نماها، نسبت فواصل موسیقایی، ساختار ریتم و بسیاری از مباحث دیگر نگاه کنیم، حضور واضح ریاضیات در موسیقی را مشاهده می کنیم.
می‌دانیم که موسیقی از امواج صوتی ساخته شده است. امواج صوتی دارای یک فرکانس ارتعاشی بوده و فرکانس ها در قلمرو فیزیک قرارمی گیرند و فیزیک را هم می‌توان با استفاده از ریاضی اندازه گیری کرد. پس موسیقی را می‌توان به این معنا در علم فیزیک قرار داد.
درباره حضور ریاضی در موسیقی می‌توان همچنان بحث کرد، اما گمان می‌کنم بعضی از شما موضوع را درک کرده اید.
علی‌رغم آنکه ریاضیات زیادی در موسیقی وجود دارد و ریاضی هم علم است اما این موضوع به تنهایی برای رضایت مخالفان کافی نیست. حقیقت این است که تئوری موسیقی پذیرای بسیاری از علوم دیگر هم شده است. در اینجا نگاهی به حضور علم صداشناسی در موسیقی می اندازیم.
۱ نظر