گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

در ستایش آنارشیسم و نگاهی به هنر و موسیقی‌ آنارشیستیک (۵)

در این راستا بسیاری از موسیقیدان‌ها از عناصر موسیقایی و صدا به‌عنوان ابزاری برای ترویج اندیشه‌ها و سیاست‌های آنارشیستی استفاده کرده‌اند. خواننده  و ترانه‌سرایان فرانسوی، «لئو فری» (Léo Ferré) و «ژرژ براسنس» (Georges Brassens)، شاید اولین کسانی باشند که این کار را در دهه پنجاه و بعد از آن انجام دادند.

 پانک راک (Punk rock)
پانک راک  (به اختصار پانک) نام سبکی از موسیقی راک است که در مخالفت با نظام اجتماعی حاکم و اعتراض به مشکل‌های زندگی مانند فقر در اواسط دهه ۱۹۷۰ میلادی در ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا شکل گرفت. گروه‌هایی هم‌چون «رامونز» (Ramones)، «سکس‌پیستولز» (Sex Pistols) و «دکلَش» (The Clash) به عنوان پیشگامان این جنبش جدید موسیقایی شناخته می‌شوند. این گروه‌ها تلاش کرده‌اند تا ایده‌های اجتماعی خود را ازطریق نوع موسیقی و متن ترانه‌ها به عرصه‌ی اصلی موسیقی وارد کنند، برای مثال« چامباوامبا» (Chumbawamba) که با وجود تغییر سبک به موسیقی رقص و پاپ، همچنان از سیاست‌های آنارشیستی حمایت و تبلیغ می‌کند.

موسیقی تکنو (Techno Music)
موسیقی تکنو نیز ارتباط قوی‌ای با آنارشیست‌ها و اکوانارشیست‌ها* دارد. بسیاری از کنسرت‌هایی که این نوع موسیقی را اجرا می‌کنند، به صورت خودسازمان‌دهی شده و خلاف قوانین رایج برگزار می‌شوند. گاهی اوقات درهای انبارهای خالی را باز می‌کنند و از فضای آن‌ها به عنوان کلاب‌های غیرقانونی با ورودی ارزان یا رایگان استفاده می‌کنند. در این کلاب‌ها موسیقی‌هایی که در جاهای دیگری شنیده نمی‌شود اجرا می‌شوند و در این کنسرت‌ها مجریان و تماشاگران اغلب به استفاده از مقدار زیادی مواد مخدر مختلف مبادرت می‌کنند و مقامات دیدی منفی‌ نسبت به این تشکل‌ها دارند. بریتانیا طی لایحه عدالت کیفری (۱۹۹۴) این رویدادها را غیرقانونی اعلام کرد و این امر باعث تشکیل تجمعات اعتراضی از سوی طرفداران این کلوپ‌ها شد که با برگزاری یک جشن اعتراضی عظیم در مرکز لندن با این قانون پارلمان مخالفت کردند. این اعتراضات به یکی از بزرگترین اغتشاشات دهه ۱۹۹۰ در بریتانیا تبدیل شد.

هاردکور دیجیتال (Digital hardcore)
هاردکور دیجیتال یک ژانر تلفیقی است که «پانک هاردکور» را با ژانرهای موسیقی رقص الکترونیکی EDM مانند «بریک‌بیت»، «تکنو» و «درام اند باس» ترکیب می‌کند و در عین حال از «هِوی متال» و «موسیقی نویز» نیز  استفاده می‌کند و معمولاً دارای تمپوهای سریع و صدای‌های تهاجمی است. این سبک توسط اپراتور الک (Alec Empire) از گروه آلمانی آتاری تینیج ریوت (Atari Teenage Riot) ابداع شد و در اوایل دهه ۱۹۹۰ پیشگام بود و اغلب دارای مضامین جامعه‌شناختی یا چپ است. هاردکور دیجیتال آشکارا آنارشیستی است.

«آتاری تینیج ریوت» (Atari Teenage Riot) شناخته‌شده‌ترین گروه این سبک است. با این حال، نه تنها آنارشیست‌ها درگیر این گونه سبک‌ها هستند؛ افرادی با گرایش‌های مختلف موسیقیایی، سیاسی و حتی تفریحی نیز از طرفداران آنها هستند. در همین راستا آلبومب به نام «الفبای آنارشیسم» (ABCs of Anarchism) اثر گروه «نگتیو لند» (Negativland) وجود دارد که شامل خوانشی از مطالب کتاب «حال و آینده» اثر الکساندر برکمن و دیگر متون مرتبط با آنارشیسم در یک کلاژ صوتی است.

در این نوشتار سعی بر این بود که دیدگاهی کلی نسبت این جنبش اجتماعی و تاثیرات آن بر جلوه های گوناگون هنر مورد بررسی اجمالی قرار گیرد. کسب آگاهی در این شاخه از فلسفه و هنر  مستلزم مطالعه عمیق روی آثار اندیشمندان این حوزه است.

* اکوآنارشیسم یا آنارشیسم سبز که با نام آنارشیسم اکولوژیک نیز شناخته می‌شود، یک مکتب فکری آنارشیستی است که بر اکولوژی و مسائل زیست محیطی تمرکز دارد. این یک شکل ضد سرمایه داری و ضد استبدادی و محیط گرای رادیکال است که بر سازمان اجتماعی، آزادی و خودشکوفایی تأکید دارد.

 

ضیاالدین ناظم پور

ضیاالدین ناظم پور

ضیاالدین ناظم پور
متولد ۱۳۴۵ تهران
آهنگساز، نوازنده رباب، نویسنده

۱ نظر

بیشتر بحث شده است