علیرضا میرعلی نقی
در فاصله بین این دو نسل، تنها فرهاد ارژنگی بود که نمونهٔ کامل و تمام عیاری از نوازندهٔ آموزش دیده و کمال یافته در مکتب استاد شهنازی محسوب می‌شد و به تصریح هنرمند ارجمند، محمدرضا لطفی: «اگر زنده مانده بود، بهترین مکتب دار استاد شهنازی می‌شد.» این موقعیت ممتاز و منحصر او بود، که متأسفانه چراغ آن با جوانمرگی او خاموش شد و شاید بتوان از همسن و سال‌های او تنها هنرمند و استاد گرامی؛ جناب آقای هوشنگ ظریف را در این موقعیت قرار داد که سال‌های سال نزد علی اکبر خان شهنازی و موسی خان معروفی در هنرستان موسیقی ملی آموزش دیده و البته بعدها خود به تدریج صاحب جایگاهی در نوازندگی و تعلیم «تار»، گردیده که برای تارنوازان، شناخته شده است. جایگاهی با تکنیک صحیح و مطالب سنجیده و آراسته که ریشه‌های عمیقی از آموزش‌های کلاسیک در تار نوازی را نشان می‌دهد.
در تنها سند تصویری به جامانده از هنر تار نوازی فرهاد ارژنگی، می‌توان، چشم اندازی از تکنیک قوی، استیل زیبا، و لحن با صلابت و لطیف مضراب‌های او را ارزیابی کرد. این فیلم که به کوشش فیلمبرداران حرفه‌ای اداره کل هنرهای زیبا در سال‌های (هزار و سیسد و سی و هشت-هزار و سیسد و چهل) برداشته شده، سندی است با ارزش و قابل تأمل، شامل برنامه‌ای به سرپرستی فرامرز پایور، و حضور عماد رام و رحمت الله بدیعی با صدای خاطره پروانه.
به نظر می‌رسد که همه اعضای ارکستر، به استثنای خواننده، در سنینی زیر سی سال هستند و فرهاد ارژنگی از همهٔ آنها جوان‌تر به نظر می‌رسد. محتوای برنامه، آوازها و تصنیف‌های کلاسیک ایرانی است که با تنظیم ماهرانه و خوشاهنگ فرامرز پایور، استاد جوان سنتور، اجرا می‌شود و تکه‌هایی نه چندان کوتاه از هنر سنتور نوازی پایور، ویولون نوازی رحمت الله بدیعی و تار نوازی فرهاد ارژنگی در آن دیده می‌شود، که با مضراب‌ها (چپ و راست ها) یی مرتب و خوش نوا، نوانس (نواخت)های دقیق، دقت و خوانایی در اجرای جمله‌های مشکل و سریع، پای بندی به مکتب استاد شهنازی و بیقراری‌های خاص یک نوازندهٔ ذاتی، و نیز خرده ابتکاراتی زیبا که از شور و حال جوانی او بر خاسته است.
قسمتی از اجرای فرهاد ارژنگی را ببینید
این فیلم، که بعد از درگذشت فرهاد، نسخه‌ای از آن را «هنرهای زیبا» به پدر داغ دیدهٔ وی «هدیه» داد، با گذشت پنجاه سال، قدری کدر و ناخواناست، ولی هنوز قابل دید و شنود است. تصاویر، در کادرهایی ساده و بی‌ادا گرفته شده اند و اصالت یک فیلم مستند قدیمی را به بهترین صورت – البته با در نظر گرفتن معیارهای تلویزیون ایران در پنجاه سال پیش – نشان می‌دهند.
۱ نظر