گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

سمفونی مانفرد؛ یک شاهکار روسی… (۳)

چایکوفسکی در نامه دیگری نیز این بحث را دنبال کرد: «اجازه دهید به بحث خودمان در رابطه با عظمت موسیقی سمفونیک و مجلسی در قیاس با اپرا، این نکته را بیفزایم که در دوران ما تنها موسیقیدان بزرگی که برای تئاتر و اپرا چیزی نمی نویسد “برامس” است. “سزار کوئی” در مقاله ای نوشته است که برامس هم از نظر انسانی و هم از لحاظ هنری یک قهرمان است و همیشه در افکار خود افکار و پندارهای والا را جان می بخشد و شایسته احترام و تحسین است و من، با نظر او موافقم ولی معتقدم که متاسفانه نبوغ او در فضای محدودی او را نشان می دهد و وسعت لازم را ندارد اما با این حال، یک قهرمان محسوب می شود و من در خود این قهرمانی را نمی بینم و نمی توانم خود را در دایره تنگ برامس زندانی کنم. زیرا صحنه نمایش با تمامی زرق و برق هایش به گونه مقاومت ناپذیری مرا به سوی خود می کشد.»

در نامه بیست و یکم دسامبر به مودست می نویسد:

«منظومه اپرایی اشپاژینسکی مرا به شوق آورده است.» در آن حال به تصحیح نمونه های چاپی مانفرد پرداخته و هربار که آنرا بازخوانی می کرد بیشتر از آن لذت می برد.

چایکوفسکی زمستان پر برف روسیه را دوست می داشت و علاقمند بود که بیابان های وسیع و پوشیده از برف کشورش را در این فصل تماشا کند. اما دلش نمی خواست که در خانه روستایی اش بماند. به سن پترزبورگ رفت و پس از چند روزی راهی ایتالیا شد و طی نامه ای به نادژدا نوشت:

«خیال دارم از راه دریا به ناپل و از آنجا به قسطنطنیه رفته و با کشتی خود را به باتوم برسانم و با قطار به تفلیس بروم که برادرم آناتول و همسرش در آنجا زندگی می کنند.»

در نامه ای دیگر به “تانیف” نوشت:

«نخستین سمفونی بتهوون را با پیانو نواختم و نمی دانید که با این کار چه لذتی را نصیب خود ساختم. تا به امروز نمی دانستم که چقدر این سمفونی دل انگیز است. تصور می کنم که عشق پرستش گونه من به موتسارت باعث شده بود که به بتهوون آن طور که باید و شاید توجه نکنم!»

تفسیری مختصر:

تمی که سمفونی با آن آغاز می گردد، در هر چهار موومان سمفونی، در جایی و به گونه ای تکرار گردیده و گاهی شنونده را به یاد ایده فیکس یا همان ایده ثابت و برگشتی موجود در سمفونی فنتاستیک برلیوز، آهنگساز شهیر فرانسوی و پدر ارکستراسیون نوین، می اندازد، هرچند که ایده فیکس نیست.


audio file
بخشی از این اثر را بشنوید

از طریق لینکهای زیر می توانید شنونده ایده فیکس موجود در سمفونی فنتاستیک و برخی از اشکال دگرگون شده آن باشید:

در سمفونی فنتاستیک، برلیوز، همه دانش و کوشش خود را به کار برده، تا آنچه در ذهن داشته، یعنی “تصویر یک زن” را به هر صورت در هر موومان به نوعی مجسم کند.

صادق رنجکش

صادق رنجکش

۱ نظر

بیشتر بحث شده است