گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

ال سیستما، مدلی موسیقی و اجتماعی متولد ونزوئلا (۱)

گوستاوو دودامِل و خوزه آنتونیو آبرئو در کنار هنرجویان ال سیستما

ال سیستما که توسط خوزه آنتونیو آبرئو (Jose-Antonio Abreu)، در سال ۱۹۷۵، پایه گزاری شده است با استفاده از آموزش ارکستر به تربیت هزاران کودک و نوجوان می پردازد. این کودکان که بیشتر از خانواده های محروم کشور هستند با این نوع آموزش هم درس موسیقی و هم درس زندگی می آموزند. هدف این برنامه بکارگیری موسیقی جهت آموزش، سازگاری و پیشگیری از رفتارهای بزهکارانه است. این پروژه با نجات جوانان مواجه با فقر شدید، از انحرافات قابل پیش بینی و از گرایش به سمت سوء مصرف مواد مخدر و بزهکاری، شناخته شده است.

بر اساس این برنامه هر کودکی که علاقمند به یادگیری موسیقی باشد یک آلت موسیقی دریافت می کند، برای او یک سرپرست در نظر گرفته می شود و می تواند ساعت ها در روز به تمرین موسیقی بپردازد.

این داستان بارها و بارها حکایت شده است: در سال ۱۹۷۵ در یکی از گاراژ های شهر کاراکاس، خوزه آنتونیو آبرئو، پیانیست و اقتصاددان، که در سال ۱۹۸۸ نیز به سمت وزیر فرهنگ منصوب شد، گروهی دوازده نفره از موزیسین های جوان را دور هم جمع می کند. خوزه بر این باور است که برانگیختن و تحریک استعدادهای هنری جمعی (تا فردی) جوانان، حتی آنهایی که از “فرهنگ والا” به دور هستند، کمک بسیار شایانی به شکوفایی، رشد، سازگاری آن ها با زندگی، و روی آوردن به دیگری می کند. رمز موفقیت این برنامه این است که بایستی از سنین کودکی شروع شود (حتی از سن دو سالگی)!

به لطف اِل سیستما، در کشور ونزوئلا با بیست و دو میلیون جمعیت، پانصد هزار جوان ونزوئلایی در صد و بیست و شش ارکستر، موسیقی کلاسیک می نوازند؛ همچنین در این کشور سی و شش ارکستر سمفونیک حرفه ای، پانزده هزار استاد موسیقی و صد و سی و شش مرکز آموزش و کنسرواتوار موسیقی وجود دارد.

سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) نیز این برنامه را به رسمیت شناخته است و بیش از بیست و پنج کشور در جهان از این برنامه اقتباس کرده اند و با شرایط کشور خود آن را تطابق داده اند.

موسیقی در برابر خشونت

امروزه بیش از چهارصد هزار جوان از برنامه ال سیستما بهره مند می شوند، این برنامه چهل و دو سال پیش با بینش فردی انسان گرا، منزجر از فقر و خشونت که زندگی روزمره ونزوئلایی ها را ویران می کند، به وجود آمد. آبرئو معتقد است که «برای کودکانی که ما با آن ها کار می کنیم، موسیقی تنها راهی است که به آن ها اجازه می دهد که به آینده اجتماعی شایسته دست یابند. فقر یعنی تنهایی، اندوه و گمنامی. درحالی که ارکستر مترادف است با شادی، انگیزه، کار گروهی و بلندپروازی».

در میان ارکسترهای متعددی که از ابتدای این برنامه تشکیل شد، ارکستر بچه های کوچک تر توسط ارکستر بچه های بزرگ تر حمایت می شود، تا این که ادغام آن ها راحت تر صورت گیرد و انتقال و جا به جایی اعضا در این کالج بزرگ موسیقی پیوسته باشد.

در کنار گروه های ارکستر، یک گروه کُر پذیرای کودکان معلول است که استفاده از آلات موسیقی برای آن ها مشکل است. این گروه اِل کورو دِس مَنوس بلانکس (گروه کُر سپید دستان) نام دارد (اشاره به دستکش های کوچک پنبه ای سفید که این کودکان هنگام اجرا می پوشند و حرکات دستشان هنگام اجرا با صدایشان همراهی می کند و صحنه ای بسیار تاثیر گذار را به وجود می آورد…).

منیره خلوتی

منیره خلوتی

متولد ۱۳۶۰
مترجم
دکترای زبان و ادبیات فرانسه

۱ نظر

بیشتر بحث شده است