آروین صداقت کیش
خیر الامور اوساطها
شگفت نیست اگر موضوع هر گرایشی به امر کلاسیک توازن و تعادل و تناسب باشد، دست‌کم با نیم نگاهی به تجربه‌های تاریخی. در آلبوم «کنسرت نغمه‌های مرکب» نقطه‌ی تمرکز توجه همین است، چنان‌که حتا دفترچه‌ی آلبوم نیز به قلم ساسان فاطمی بیانیه‌وار بر آن انگشت می‌گذارد و بارزش می‌سازد. تنها چیزِ دور از میانه خودِ زمینه‌ای است که اثر بر آن بنا شده و این پرسش که نگاه به سایه‌های موسیقی تیموری و چنین محافظه‌کاری گذشته‌گرایی چگونه امروز می‌تواند روی دهد. دراین‌باره و همه‌ی چالش‌های سر راهش، از ناممکنی امروزین یک نظریه‌ی همه‌شمول تا نقش تخیل در بازخوانی امروزی امور دیروزی و …، بسیار گفته‌ام و گفته‌اند (شاید حتا بسی بیش از آن که گنجایش ذاتی چنین جریانی باشد).
باری از این که بگذریم موسیقی -باز هم به گفته‌ی دفترچه- باید روی پای خودش بایستد و به چیز دیگر متکی نباشد (می‌توان زیر لب زمزمه کرد «به دفترچه نیز») پس برای دریافت، روی کردن به سوی موسیقی‌ای که ضبط شده از یک اجرای حقیقی زنده است، کفایت می‌کند. پس از تعادل و تناسب (حتا در نسبت با همتایان دیگر)، کنش معطوف به ترکیب در جای‌جای اثر خودنمایی می‌کند. از همان آغاز هنگامی که ملودی مشهور با عناصری از فرهنگ‌های موسیقایی همسایه در پاساژهای عود، پیوند می‌خورد سرشت پیوندی برابر می‌ایستد و تا پایان به شکلی موفق ترک نمی‌شود. نباید شوق شکوفنده در پیوندها بازمان دارد که ببینیم ترکیب‌گری با همه‌ی موفقیت نقطه‌ی طرح پرسش نیز است. مرکب بودن نغمه‌ها در میان همگنان تا حدودی به چشم می‌خورد و پیامد ناگزیر ذات اندیشه‌ای است که چنین آثار از بستر آن برمی‌آیند، در نتیجه به خودی‌خود مبنای ارزشی نیست (چنان که در «موسیقی تلفیقی» نیز نبود).
چندو‌چون ترکیب که بیشتر در رویاروی خط آواز زیبا و قدرتمند و عود (تقابل لهجه، تکنیک‌ها و صدادهی)، تغییرات مدال و فرم رخ داده برخلاف نمونه‌های دیگرِ همراه با بزرگنمایی (اغلب در بیان لفظی) شکلی از انسجام را رقم می‌زند. انسجامش در احساس تداوم منطقی مدال، یا بهتر بگوییم فقدان تقریبی افت‌وخیزهای حیرت‌آور (نبود نقطه‌های شاخص متمایز)، در بی‌سروصدا دگرگون شدن نمود می‌یابد؛ امری بیشتر حاصل از اشتیاق به تعادل و میانه‌روی و دوری از تهور تند.
***
گفتگوی هارمونیک
آلبوم کنسرت نغمه‌های مرکب اثری در فضای موسیقی کلاسیک قدیم ایرانی است. سعید نایب محمدی آهنگسازی و نوازندگی این اثر را بر عهده داشته و مهدی امامی خوانندگی آن را. ساز‌های کوبه‌ای هم توسط حمید قنبری به صدا درآمده‌اند. این آلبوم یک اثر شش قسمتی است که با تصنیفی به نام «نشید کبیر» آغاز و به تصنیف دیگری به نام «دم» ختم می‌شود. انتشار ماهور این آلبوم را در سال ۱۳۹۶ منتشر کرده است.
۱ نظر