گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

دیزی گیلیسپی و جز مدرن (۲)

در سال ۱۹۴۵ دیزی گروه بزرگ اکستین را به منظور نواختن در گروههای کوچکتر ترک نمود. این نوع گروهها که معمولا بیش از پنج نوازنده نیستند؛ ترومپت، پیانو، ساکسیفون، باس و درام. بی‌باپ به عنوان اولین سبک مدرن موسیقی جاز شناخته شده، اگرچه این نوع موسیقی در ابتدا محبوب نبوده و به اندازه سبک سوئینگ (swing) در موسیقی جاز مورد توجه قرار نگرفت.

سوئینگ موسیقیدانان بزرگی را به سبک بی‌باپ معرفی نمود: چارلی پارکر، ثلونیوس مانک، باد پوول (Bud Powell)، کنی کلارک (Kenny Clarke)، اسکار پتیفورد (Oscar Pettiford) و گیلیسپی که به وسیله این هنرمندان سبکی جدید در موسیقی خلق شد و توسط پارکر و گیلیسپی در کلوپهای معروف جاز همچون: خانه بازی مینتون (Minton’s Playhouse) و خانه مرکز شهر مونرو (Monroe’s Uptown House) هسته اولیه موسیقی بی‌باپ تشکیل شد. روش پارکر اضافه نمودن میزانهای جدید به میزانهای قبلی بود و رساندن میزانهای اضافه شده به خطهای بداهه نوازی.

بعضی از آثار گیلیسپی همچون: “زهواره بالا” (Groovin’ High)، “وودی و تو”، “بادم زمینیهای شور” و “شبی در تونس” آثاری متفاوت از لحاظ ریتم و هارمونی موسیقی سوئینگ رایج در آن دوره هستند، این آهنگها در سال ۱۹۴۲ زمانی که گیلیسپی در گروه ارل هاینز می نواخت نوشته شدند که با موسیقی مدرن امروز قابل مقایسه هستند چراکه بر اساس اصول همیشگی آن زمان ساخته نشده اند و همچنین موسیقی آفریقایی-کوبایی را نیز در خود داشته اند.

audio file
بشنوید قسمتی از “jordu” را از
گیلیسپی

یکی از اولین و بهترین اجراهای این آثار توسط گروهی کوچک در تالار شهر نیویورک ۱۹۴۵ بود که ضبط این اجرا در سال ۲۰۰۵ عرضه شد. گیلیسپی در کلوپ خیابان ۵۲ به بسیاری از موسیقدانان جوان سبک جدید موسیقی جاز را آموخت همچون: مایلز دیویس و مکس روچ (Max Roach). پس از شکست در کافه بیلی برگ در لس انجلس که بسیاری از حضار را خشمگین باقی گذارد، برخلاف پارکر که همچنان علاقه به نواختن در گروههای کوچکتر را داشت، گیلیسپی تمایل داشت از آن پس گروه بزرگی را هدایت کند.

اولین و ناموفق ترین آن تلاش وی در سال ۱۹۴۵ بود. وی گروههای کوچک فراوانی را هدایت کرد و سرانجام اولین تجربه هدایت موفقیت آمیز گروهی بزرگ را به دست آورد. دیزی گیلیسپی و گروهش سعی داشتند موسیقی بی‌باپ را محبوب سازند و دیزی را سمبل این نوع موسیقی جدید کنند. وی بارها به عنوان سولوئیت در فیلارمونیک جاز نورمن گرانز هنرنمایی کرده است.

audio file
بشنوید قسمتی از “tanga” را از
گیلیسپی

در سال ۱۹۴۸ دیزی در حین دوچرخه سواری با ماشینی تصادف کرد. وی جراحت کمی دید اما متوجه شد نمیتواند B-flat را بر روی high C بنوازد. در سال ۱۹۵۶ گروهی را پیدا نمود که از طرف آمریکا به سفری به خاور میانه می رفتند و نام مستعار “سفیر موسیقی جاز” به وی داده شد. در این زمان وی همچین هدایت گروه بزرگی را عهده دار شد که در سرتاسر آمریکا سفر کردند و موسیقیدانانی همچون پی وی مور (Pee Wee Moore) در آن گروه حضور داشت.

این گروه آلبومی را به طور زنده در سال ۱۹۵۷ در جشنواره نیوپارت ضبط نمود که ماری لو ویلیامز (Mary Lou Williams) به عنوان نوازنده میهمان پیانو در آن اجرا حضور یافت. در اواخر ۱۹۴۰ گیلیسپی در موجی به نام موسیقی آفریقایی-کوبایی وارد شد که عناصر موسیقی آمریکای لاتین و آفریقایی را برای پیشرفت بخشیدن به موسیقی جاز حتی پاپ و به خصوص سالسا-موسیقی آمریکای لاتین برگرفته از جاز و راک، استفاده نمودند.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است