Bebop چیست ؟

Bebop که به حالت اختصار به آن Bop هم گفته می شود، گونه خاصی
از موسیقی Jazz است که معمولا” دارای تمپوی بالا بوده و بداهه نوازی در آن بیشتر بر
اساس ساختار هارمونی انجام می گیرد تا حالت ملودیک. این فرم موسیقی در اوایل دهه
۱۹۴۰ شکل گرفت که بعدها با ترکیب آن با بلوز و Gospel (نوعی موسیقی مذهبی
آفریقایی-آمریکایی) بنام Hardbop معروف شد.

از معروف ترین پایه گذاران
این سبک از موسیقی میتوان به Dizzy Gillespie (نوازنده ترمپت و سازهای بادی)،
Charlie Parker (نوازنده سکسیفون)، Thelonious Monk (نوازنده پیانو) و Kenny Clarke
(نوازنده درامز) که همگی سیاه پوست بودند، اشاره داشت. این بزرگان موسیقی جز اغلب
در کلوب های شبانه در هارلم یا منهتن فعالیت می کردند چرا که در کلوب های این مناطق
امکان نواختن آزاد موسیقی برای آنها مهیا بود.

Thelonious Monk –
Off Minor

هر چند که Bebop هرگز نتوانست همانند Swing به شهرت برسد و
یا محبوبیت آنرا نزد مردم عام بدست آورد، اما همواره به دلیل تکنیک بالایی که
نوازندگان باید از آن بهرمند بودند، مورد توجه موسیقیدانان جز بوده و هست. احتمالا”
به همین دلیل نتوانست در دل مردم عادی که بیشتر طرفدار موسیقی ساده و قابل درک
هستند جایگاه مناسب و همیشگی برای خود پیدا کند.

ناگفته نماند که هنگام ظهور Bebop بسیاری از بزرگان موسیقی Jazz
از جمله Louis Armstrong (خواننده و نوازنده ترمپت که از پایه گذاران موسیقی جز به
شمار می آید)، علاقه ای به این فرم از موسیقی نشان نداد و همواره با آن مخالفت می
کرد. او اغلب حتی از اینکه موسیقیدانان عصر Bebop روی ملودی های او در قطعات خود
بداهه نوازی می کردند، ناراضی بود.

Charlie Parker –
All Of Me

نگاهی به فرم موسیقی
اغلب قطعات Bebop بر اساس
توالی آکوردهایی (Chord Progression) است که از قطعات معروف در موسیقی گرفته شده
است. اینکار برای آهنگ ساز یا نوازنده Bebop یک خاصیت داشت و آن اینکه بدون آنکه
لازم باشد بهای کپی رایت بپردازد به ساختاری از موسیقی دست پیدا میکرد که قبلا”
امتحان خود را پس داده است. بعنوان مثال Progression آکوردهای قطعه معروف جورج
گرشوین یعنی I Got Rhythm از محبوب ترین قطعات برای الگو برداری توسط نوازندگان
Bebop بوده و هست. آنها در صورت لزوم با تغییر مختصر هارمونی، تمام ریتم و ملودی
روی قطعه اصلی را تغییر می دادند و به این ترتیب به یک قطعه موسیقی کاملا” متفاوت
دست پیدا می کردند.

بعنوان مثال چارلی پارکر هنگامی که از توالی آکورد قطعه
مبدا استفاده می کرد، اغلب آکوردهای مورد نظر را بصورت نهم، یازدهم و یا سیزدهم
اجرا می کرد تا موسیقی رنگ آمیزی زیباتری داشته باشد و تفاوت آشکاری با گونه های
قبلی Jazz داشته باشد.

Dizzy Gillespie – Autumn Leaves

از دیگر مشخصات بارز Bebop استفاده از آکوردهایی است که پنجم
آنها کاسته شده باشد. آکوردهای Flatted Fifth صدای دیسونانس قوی میدهند که در زمان
خود نوآوری – غیر قابل هضم برای عموم – بود. نمونه بارز استفاده از این آکوردها را
می توان در کارهای تلونیوس مانک مشاهده کرد.

تفاوت عمده Bebop با
Swing باوجود آنکه هردو حالت ۴/۴ دارند در هارمونی پیچیده، ملودی های بغرنج و
تقریبا” غیر قابل حفظ کردن، سرعت بالای اجرا و ریتمی که بیشتر تکیه بر روی باس
درام دارد است. این سبک موسیقی برای افرادی که علاقمند هستند موسیقی قابل هضم مانند
کارهای Benny Goodman در دوران سوئینگ را گوش دهند، بسیار ناخوشایند جلوه می کرد.
مردم عادی به دنبال موسیقی ای هستند که در آن نت اضافه نواخته نشود و همه چیز ساده
و واضح باشد.

نکته بارز دیگر آنکه Bebop به شدت به بداهه نوازی متکی است،
بداهه نوازی ای که بر خلاف بداهه نوازی در سایر سبک های جز مبنای ملودیک ندارد و به
همین دلیل قابلیت باز نوازی توسط مردم عادی را ندارد. بداهه نوازی در Bebop به
نوازنده درامز نیز سرایت کرده و او نیز در مقاطعی از موسیقی ریتم را به دلخواه خود
دچار تغییر و تحولات اساسی میکند که شاید برای همه قابل درک نباشد. همچنین باید
اشاره کرد که ابتدای قطعات Bebop معمولا” با یک تم اصلی موسیقی که بصورت یونیسون
(Unison) نواخته می شود، آغاز می گردد.