مستند مارتین اسکورسیزی (۱)

مارتین اسکورسیزی (Martin Scorsese) که دلبستگی و عشق عمیقی به این نوع موسیقی دارد و جا به جا آن را در برخی از فیلم هایش از
جمله “آخرین والس”، “دار و دسته نیویورکی” و “گاو خشمگین” نشان داده، اخیرا مجموعه مستندی به نام “بلوز”را به سفارش شبکه چهار بی بی سی در هفت
قسمت در باره ریشه های موسیقی بلوز و حوزه تاثیر و نفوذ آن از کناره های می سی سی پی تا غرب آفریقا تهیه کرده است.

او کارگردانی هر قسمت را به یکی از کارگردان های برجسته سینمای جهان که
دلبستگی شان را به موسیقی بلوز به نحوی در فیلم هایشان نشان داده اند،
واگذار کرده است، از جمله کلینت ایستوود، ویم وندرس، مایک فیگیس و مارک
لوین.

خود اسکورسیزی نیز کارگردانی یکی از قسمت های آن را به عهده گرفته است.
این قسمت که در واقع یکی از بهترین و زیباترین قسمت های مجموعه است، گویی
که داری به خانه می روی (Feel Like Going Home) نام دارد و در واقع نوعی
گرامیداشت و ادای دین به موسیقی بلوز ناحیه دلتا (Delta Blues) آمریکاست .

Feel Like Going Home
در این فیلم اسکورسیزی، سفر کوری هریس
(Corey Harris) یکی از چهره های برجسته معاصر بلوز آمریکا را که از می سی
سی پی آغاز شده و به غرب آفریقا می رسد، پی گرفته و از این طریق در صدد
کشف ریشه های بلوز بر می آید.

اسکورسیزی خود می گوید: “می خواستم تماشاگر را به همراه کوریس به
زیارت می سی سی پی و آ فریقا ببرم. کوری نه تنها نوازنده خوبی است بلکه
تاریخ بلوز را نیز خوب می داند.”

در این میان اسکورسیزی جا به جا از نما های آرشیوی و ترانه های
قدیمی و نوستالژیک بلوز با صدای خوانندگان افسانه ای این ژانر مثل مادی
واترز (Muddy Waters) و جان لی هوکر(John Lee Hooker) استفاده می کند.

نکته مهم و قابل توجه این مجموعه مستند این است که اسکورسیزی،
کارگردان ها را در انتخاب موضوع و شیوه روایت آن کاملا آزاد گذاشته است و
هر یک از آنان بر اساس ذهنیت، نگاه و سبک ویژه شخصی خود با موسیقی بلوز
مواجه شده و جنبه خاصی از آن را بر جسته ساخته اند.

< اسکورسیزی درباره ایده ساختن این مجموعه می گوید: "با مارگارت باد تهیه کننده کمپانی کاپا سرگرم ساختن فیلم مستندی در باره اریک کلپتون بود یم به نام "هیچ چیز جز بلوز" (Nothing But Blues) که فکر ساختن این مجموعه به ذهنم رسید." “به دنبال آن بود که از چند فیلمساز که همیشه مورد تحسین من بودند و هر یک ارادت خاصی به موسیقی داشتند، خواستم که دریافت شخصی خود را از تاریخ موسیقی بلوز ارائه کنند. به این ترتیب می دانستم که نتیجه کار یک روایت خشک و رسمی از تاریخ بلوز نخواهد بود، بلکه روایتی اصیل، عاشقانه و موزائیکی ازاین تاریخ خواهد بود.” “همواره دلبستگی خاصی به این نوع موسیقی داشته ام و اصولا فرهنگ داستانگوئی از طریق موسیقی ، همیشه برایم جذاب بوده است. موسیقی بلوز، طنین احساسی عمیقی دارد و ریشه موسیقی مردم پسند آمریکائی به شمار می رود.” اسکورسیزی تمام قسمت های این مجموعه را به قطعات موزائیکی تشبیه می کند که در نهایت ، تصویری دینامیک و پر تحرک از این فرم هنر بومی آمریکا می سازد. در واقع این مجموعه، یکی از بهترین نمونه های فیلم مستند است که تا کنون در باره معرفی و تاریخ یک نوع موسیقی ساخته شده است. فیلم ها نه تنها بیننده مشتاق و علاقمند به موسیقی بلوز را با خود همراه ساخته بلکه به واسطه سبک تصویری متنوعشان و استفاده خلاقانه هر یک از کارگردان ها از نماهای آرشیوی و آهنگ ها و ترانه های قدیمی و شورانگیز بلوز و ترکیب آنها با اجراهای زنده و گفتگو های جذا ب و تاثیر گذار با چهره های نامدار و افسانه ای این نوع موسیقی، حتی بینندگان عادی را نیز جذب خود می سازند.