گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

انتشار تاریخچه هنرستان موسیقی تبریز


به مناسبت پنجاهمین سالگرد تاسیس هنرستان هنرهای زیبا در تبریز، کتاب
«هنرستان موسیقی تبریز» به قلم فرهود صفرزاده (پژوهشگر موسیقی ایرانی) به
چاپ رسیده است
.


در نخستین بخش از این کتاب، ابتدا به کوتاهی از مراکز آموزش موسیقی تبریز
در دوران پهلوی (کلاس ها یا آموزشگاه های موسیقی و کلاس های دولتی آموزش
موسیقی) سخن به میان آمده و برای نمونه به کلاس های محمد حسن عذاری، جعفر
ارمغانی و حسن جوان اشاره شده است.

سپس به فعالیت های مرکز آموزش آزاد موسیقی تبریز که از آذر ۱۳۴۷
به سرپرستی علیمحمد رشیدی در هنرستان موسیقی تبریز تشکیل شد و تا مهر ۱۳۵۴
فعالیت داشت و همچنین کارگاه موسیقی رادیو و تلویزیون مرکز تبریز (مرکز
حفظ و اشاعه موسیقی تبریز) که غلامحسین بیگجه خانی، علی سلیمی، مهدی
آذرسینا، احمد بهجت و … در آن تدریس می کردند پرداخته شده است. در پایان
فصل، یادداشت ها و سپس اسناد جالبی از موارد مورد بحث، همچون اعلان کلاس
حسن عذاری در سال ۱۳۱۶ درج گردیده است.

فصل دوم، روند شکل گیری و فعالیت هنرستان موسیقی تبریز و دانش
سرای تبریز را مورد بررسی قرار می دهد. «هنرستان موسیقی تبریز که با همت و
تلاش علی دهقان، اسماعیل دیباج معاون اداره کل فرهنگ آذربایجان شرقی و
رییس اداره فرهنگ تبریز، عزیز شعبانی و رحمت الله کلانتری، رییس بازرسی
اداره کل فرهنگ آذربایجان شرقی تاسیس شده بود، از ۲۰ مهر ماه ۱۳۳۵ در محل
منزل اجاره ای فردی ارمنی واقع در خیابان شریعتی (شهناز) شمالی نرسیده به
تقاطع خیابان محققی شروع به کار کرد.» نویسنده خاطرنشان می سازد تاسیس
هنرستان موسیقی در تبریز با موانع زیادی مواجه بوده و چندین عامل در دامن
زدن به مخالفت ها نقش اصلی داشته که از آن میان باید به فعالیت ارامنه در
هنرستان به عنوان هنرآموز و هنرجو، اختلاط هنرجویان پسر و دختر، کلیمی
بودن عزیز شعبانی و وجود زمینه های ذهنی در بین عوام برای مخالفت با
موسیقی که پیش فرض های خود از فضای غالب موسیقی در تبریز را که موسیقی
مطربی بود به هرگونه فعالیت موسیقی تعمیم می دادند اشاره کرد. در ادامه
تصاویر جالبی از دوران مختلف فعالیت هنرستان و گردانندگان نیز به چاپ
رسیده است.

فصل سوم ویژه روسای هنرستان موسیقی تبریز و دانش سرای تبریز است. فعالیت
های فرهنگی و هنری اسماعیل دیباج، عزیز شعبانی، مصطفی کسروی، یوسف یوسف
زاده، هدایت الله خیرخواه، علی محمد رشیدی و احسن الله هوربد در این بخش
آمده است. در قسمت اسناد فصل سوم نیز مدارک متعددی که با فعالیت های
هنرستان و روسای آن ارتباط دارد ارائه شده است.

در چهارمین فصل از کتاب، طرح فعالیت و برنامه آموزشی هنرستان
موسیقی و دانش سرای هنر تبریز مورد توجه قرار گرفته است و در فصل بعدی
عملکرد هنرستان موسیقی تبریز بررسی شده است. نویسنده معتقد است که «مطالعه
و بررسی نحوه اداره هنرستان های موسیقی در ایران نشان می دهد که این
هنرستان ها و از جمله هنرستان موسیقی تبریز، همواره در اختیار طیف های
جایگزینی و یا آرایه بندی بوده اند…سیاست گذاران فرهنگی و هنری نه نگاهی
عمیق به مقوله فرهنگی و ریشه داری مانند موسیقی داشته اند و نه توانسته
اند طرح و برنامه کاری بنیادی را در این باره فراهم آورند. لذا همواره
موسیقی این دیار و هنرستان هایش را مورد خطاب آمرانه خویش قرار داده
اند…»

در پایان نیز کتابنامه، نام نامه، نمایه اسناد، موضوع ها و عکس
ها آمده است. این کتاب در شمارگان ۱۵۰۰ نسخه و بهای ۲۰۰۰ تومان توسط
انتشارات ستوده در شهر تبریز به چاپ رسیده است.

پژمان اکبرزاده

پژمان اکبرزاده

۱ نظر

بیشتر بحث شده است