Posts by هوشنگ جاوید
برای موسیقی افغانستان (۴)
تا ابتدای سال ۵۷ رفت و آمد های هنری بین دو کشور بیشتر شد، خوانندگان و آهنگسازان خوبی از افغانستان به ایران آمدند و کارهایشان را ارائه دادند، یکی از آنان خواننده جوانی بود به نام «نعیم» که ترانه «لاله آزاد» او در سال ۵۷ طرفداران بسیار پیدا کرد؛ چراکه شعری به ظاهر عاشقانه ولی درمعنا سیاسی بود:
برای موسیقی افغانستان (۳)
موسیقی افغانستان دارای زیر مجموعه های: محلی-غزلی، غَرَنی-سَندَری (به معنای کوهی در زبان پشتو)، داستانی-رزمی، ترانه های پیوند (عروسی)، مذهبی، طنزآمیز و انتقادی و سیاسی (که پدیده ای جدید است) می باشد. آغاز ترانه های سیاسی را می توان در جنگ انگلیس و افغان یافت که ترانه های «استقلالیه» از آن تاریخ آغاز شد، چراکه استاد قاسم هنرمند بزرگ افغان در زمان مذاکره با «دابس» نماینده انگلیس در کابل این رویه را آغاز کرد و بطور بداهه ترانه ای خواند با این مضمون که:
برای موسیقی افغانستان (۲)
موسیقی افغانستان برای خود سرنوشت غریبی دارد. عاشقانی که وامدار مکتب هرات و پیش از آن مکتب سند و پنجاب بودند و و موسیقی ایران نیز تحت تاثیر آن مکتب است. در طی قرن گذشته خورشیدی بزرگانی در این موسیقی به شهرت رسیده اند که امروزه جز نامی از آنان باقی نمانده؛ کسانی چون: غلام سخی، استاد سرآهنگ، استاد مهوش، و احمد ظاهر که به سبب خواندن اشعار شاعر مبارز افغان خلیل الله خلیلی مورد آزار نورمحمد ترکی قرار گرفت و حفیظ الله امین وقتی از محبوبیت او در بین مردم، حتی در بین خانواده و نزدیکان خویش باخبر شد، دستور از میان برداشتن اش را داد و در یک حادثه ساختگی عمرش را به سرآوردند و به قتل رساندند؛ هنوز برخی ایرانیان ترانه های او را زمزمه می کنند، فیروزه بانو جانم، خدا بود یارت و قدح را سرکنید… که با تنظیم جدیدی در ایران علیرضا افتخاری آن را دوباره خوانی کرد:
برای موسیقی افغانستان (۱)
روی کار آمدن انواع دولت های رنگین در این سرزمین، جز آوارگی برای این ملت را به ارمغان نداشته، بدترین شان طالبان، گروهکی که دهل را بر تن دهل زن پاره کرد و نوازنده بیچاره را به شلاق بست تا کشته شد یا آرشه ساز را آنقدر بر تن نوازنده کشیدند تا بمیرد، خوانندگان را دهان دوختند و نقاشان را دست شکستند و هنرپیشگان را به سنگسار محکوم کردند… انگار در تمام عمرشان اینان حتی موسیقی طبیعت را نشنیده بودند که چنین جفایی را در دور نخست استیلای شان بربخش هایی از این خاک انجام دادند و بریانی بلبل و سوختن برگ گل را در این سرزمین به حقیقت رساندند.