موسی معروفی

همچنین مرحوم آقا میرزا عبدالله تار را قدری کندتر از آقا حسینقلی می نواخت چون چندین سال عمر خود را به تعلیم شاگردان مصروف نموده بود، مضراب مشار الیه قدری از جلادت و روانی افتاده بود ولی چون علاوه بر تار در فن سه تار نیز استاد و می توان گفت که سه تار را ایشان بهتر از تار می نواخت و در حقیقت فن کامل ایشان سه تار بود، گرچه به تار آن مرحوم هم هرکس گوش می داد محظوظ می شد زیرا علم و استادی چیزی است که هرقدر هم دست راه نباشد باز اثر خود را دارد، برخلاف عصر حاضر که دست ها در تار کاملا راه و آماده است ولی چون اشخاص به طور مرتب نزد استاد کار نکرده اند چیزی نمی دانند و از نوازندگی آنان این موضوع، نزد اهل خبره و فن کاملا هویداست.

نوشته ای که پیش رو دارید، شرح احوالات نوازندگان برجسته تار و سه تار اواخر دوره قاجار به قلم زنده یاد موسی معروفی است که در مهرماه سال ۱۳۳۳ در دیوان امیرجاهد در صفحه ۶۱ تا ۶۴ با عنوان «آقا میرزاعبدالله و آقامیرزاحسینقلی» به چاپ رسیده است. اطلاعاتی که در این نوشته موجود است در اسناد دیگری هم آمده ولی این نوشته حاوی نظرات شخصی این نوازنده برجسته تار درباره استادان تار و سه تار نیز هست که این نوشته را از این نظر قابل توجه می کند.