Posts by شاهین مهاجری
آیا تئوری موسیقی علم است؟ (۳)
ما در بالا به طور خلاصه به پدیده ارتعاشات در موسیقی و نقش ریاضی اندازه گیری فرکانس ها اشاره کردیم، اما صدا جزء اصلی موسیقی است، بدون ارتعاش و صدا اصلاً موسیقی وجود ندارد. ما برای بررسی ارتعاشات ازریاضیات و سایر شاخه های علوم
آیا تئوری موسیقی علم است؟ (۲)
برخلاف تئوری موسیقی که تعریف دقیقی ندارد، علم را می توان به دقت تعریف کرد. لغت نامه کالینز، علم را چنین تعریف می کند:
آیا تئوری موسیقی علم است؟ (۱)
تئوری موسیقی، مطالعه ماهیت و امکانات موسیقی است. در این مطالعه، نحوه ساخت و اجرا موسیقی توسط آهنگسازان و نوازندگان و مطالبی دیگر مانند سیستم های کوک و روش های آهنگسازی بررسی میشوند. در مباحث جدید آکادمیک، تئوری موسیقی زیرشاخه ای از دانش موسیقی شناسی است. کسی که به تحقیق یا تدریس تئوری موسیقی می پردازد، تئوریسین یا نظریه پرداز موسیقی است. برای تدریس به عنوان نظریه پرداز موسیقی در دانشگاه های ایالات متحده یا کانادا، فرد باید مدرک تحصیلی در سطح کارشناسی ارشد یا دکترا داشته باشد. ابزار تجزیه و تحلیل در تئوری موسیقی شامل ریاضیات، تجزیه و تحلیل گرافیکی، کاربرد نت موسیقی، روش های مقایسه ای، توصیفی، آماری و غیره می باشد. کتاب های درسی تئوری موسیقی، اغلب شامل مطالبی درباره آکوستیک موسیقی، گامها و فواصل، شیوههای نت نویسی و تکنیک های آهنگسازی (هارمونی و کنترپوان) و بسیاری از مطالب دیگراست. متیو ایلول (Matthew Ellul) آهنگساز اهل جزیره مالت، در نوشته زیر، به بررسی ماهیت و چیستی تئوری موسیقی به عنوان یک علم می پردازد. او نوازنده گیتار کلاسیک و معلم موسیقی بوده و دارای لیسانس در رشته نوازندگی گیتار کلاسیک، فوق لیسانس در آهنگسازی و مدرک در تئوری موسیقی است. تاکنون چندین جایزه در موسیقی گرفته است و دارای چندین تالیف در زمینه آهنگسازی و تئوری موسیقی می باشد. (شاهین مهاجری)
تمبک چه می نوازد؟ (۲)
– هر چه سطح بخش مجری (و بالتبع سطح ضربه خور پوست) بیشتر باشد رنگ صدای حاصله به طور نسبی بم تر است. این پدیده به هنگام اجرای تکنیکها در یک ناحیه ثابت نیز مشاهده می شود.
تمبک چه می نوازد؟ (۱)
تمبک از نظر صدادهی و هم از نظر اجرایی ساز پیچیده ای است. سازی مانند تمبک با انواع تکنیک های انگشت گذاری که هر روزه هم بر تعداد این تکنیک ها افزوده می گردد:
بررسی فواصل در آواز گنجشک گلو سفید
گنجشک گلو سفید با نام علمی “Zonotrichia albicollis” گونه ای پرنده است که در فصول مختلف در آمریکای شمالی زندگی کرده، مهاجرت نموده و جفت گیری می کند.
واژه های معادل میکروتونال
این نوشته ترجمه بخشی از مقاله آشنایی با موسیقی میکروتونال (Introduction to microtonal music) نوشته لیدیا آدر (Lidia Ader) است. در این نوشته عنوان هایی که در طول تاریخ برای موسیقی میکروتنال انتخاب شده را مرور می کنیم. (شاهین مهاجری)
بازی با افاعیل (۴)
شرحی بر این روش همچنانکه گفته شد، من شیوه های مختلفی را برای تغییر ارکان ارفاعیلی به کار می برم. شیوه هایی مانند افزودن، کاستن، تکرار کردن و مشدد کردن. ایجاد تغییردر یک طرح ریتمیک در تالاهای موسیقی هند و تئوری ایقاعی فارابی و یا درکاربرد «ارزش های افزایشی» در آثارالیویه مسیان (آهنگساز و نوازنده ارگ فرانسوی که در ۱۰ دسامبر ۱۹۰۸ زاده شد و در ۲۷ آوریل ۱۹۹۲ درگذشت) نیز قابل مشاهده است. از نظر فارابی دو حالت پیوستگی و گسستگی را می توان برای ادوار در نظر گرفت. یکسان بودن ارکان، پیوستگی و تغییر ارکان موجد گسستگی است. گسستگی ناشی از تغییر یک رکن منشاء در پیوستگی دارد. با توجه به دیدگاه فارابی، دوری مانند «فاعلن فاعلن فاعلن» دوری پیوسته و با تغییر رکن فاعلن به فاعل دوری مانند فاعلن فاعل ایجاد می شود که گسسته است. فارابی تکنیک های مختلفی را برای ایجاد تغییر درادوارایقاعی به کارمی برد که در زیر به برخی ازآنها همراه با مثال هایی ازارکان افاعیلی اشاره می شود:
بازی با افاعیل (۳)
دور ایقاعی نشان دهنده ساختار زمانی موسیقی کلاسیک ایران در قدیم است. این ترکیب لغوی از دو لغت دور و ایقاع به وجود آمده است. در مطالب قبل اندکی درباره ایقاع نوشته شد و حالا می خواهیم درباره لغت دور توضیح دهیم.
بازی با افاعیل (۲)
پدر تئوری متریک شعر عرب، خلیل ابن احمد (وفات ۷۸۶م) بود که عالم عروض بوده و زندگی نامه نویسان قرون وسطا نوشته اند که وی ادیبی بوده که علم عروض عربی را بر اساس معلومات موسیقایی خود به وجود آورده است. او با استفاده از ارکان عروضی (متشکل از هجاهای کوتاه و بلند) اوزان شعر را تدوین کرده و توانست درک کند که اشعار پیش از اسلام و اوایل دوران اسلامی بر شانزده وزن بنا شده است.

