Posts by شاهین مهاجری
سیستم فیثاغورثی و اعتدال مساوی (۱)
Published on ۱۵ آبان ۱۳۸۶
مقدمه: مسئله نیم پرده های مساوی ذهن موسیقی دانان و تئوریسین های بسیاری را قرنها به خود مشغول نموده است. سیستم ۱۲ نیم پرده مساوی در بین علاقمندان هارمونی خالص و … با مخالفت روبرو شده و می شود ولی به دلیل مزایای آن امروزه پیانوها را با این سیستم کوک کرده٬ پرده گیتار را بر اساس درجات این سیستم می بندند و … دراین نوشتار سعی بر این است تا به چگونگی ایجاد سیستم ۱۲ قسمتی مساوی یا همان ۱۲ نیم پرده ای مساوی پرداخته شود.
مجید کیانی و «طبیعت در هنر موسیقی» (۶)
Published on ۱۱ آبان ۱۳۸۶
همچنانکه ذکر شد تفکر افلاکی موسیقی دارای قدمتی طولانی در تاریخ است و امروزه کاربردی متافیزیکی دارد . شاید در آینده این قضیه اثبات علمی گردد. از طرفی تاثیرات طبیعی و فوق طبیعی موسیقی در ایجاد حالات روحی و روانی خاص غیر قابل انکار است . ناحیه موسیقی در مغز در لب گیجگاهی ٬ مرکز فعالیت های گفتاری – دیدگانی و حافظه انسانی قرار دارد و در سمت راست این لب شیار سیلوین مشاهده می شود که با تحریک الکتریکی آن احساس مرگ موقت رخ می دهد. جراح مغز معروف, Wilder Penfield در این مورد تحقیقات ارزشمندی انجام داده است. بنابراین نزدیکی مرکز موسیقی به شیار سیلوین می تواند تاثیرات متافیزیکی موسیقی را توجیه نماید.
مجید کیانی و «طبیعت در هنر موسیقی» (۵)
Published on ۲۱ مهر ۱۳۸۶
با ظهور” ابن هیثم “(متوفّی به سال ۴۳۰/۱۰۳۹) ما به اثری چون “شرح قانون اقلیدس” راه می‌بریم، آن هم به همراه اثری دیگر چون “مقاله فی شرح الارمونیقی” . این اثر به احتمال با مقدمه بر هارمونیک” Introductio Harmonica” نوشته‌ی “کلئونیدس Cleonides ” یکی است. “رساله فی تأثیرات اللحون الموسیقیه فی النّفوس الحیوانیه” اثر دیگری از ابن‌هیثم بود که به بررسی انبوه بی‌شمار پدیده‌هایی می‌پرداخته که اذهان ملّتهای مسلمان را طّی ادوار متوالی به خود سرگرم می‌داشته است – پدیده‌هایی از این شمار که گامهای اشتران را میتوان به قدرت موسیقی تندتر و یا کندتر کرد، و اسبان را میتوان با جادوی موسیقی به آب خوردن واداشت، و خزندگان را میتوان جادو کرد و بر جای میخکوب نمود، و پرندگان را میتوان به نیروی آن به دام افکند.
مجید کیانی و «طبیعت در هنر موسیقی» (۴)
Published on ۱۴ مهر ۱۳۸۶
گام فیثاغورثی در موسیقی، که بر “نظریه‌ی اعداد” و چرخه فواصل پنجم استوار بود و از دیر باز و پیش از یونانیان در بین النهرین و چین شناخته شده بود، به دنیای اسلام راه یافت. (در تاثیر پذیری فیثاغورثیان از هندسه و حساب سومری و نیز تاثیر پذیری افلاطون از این حساب و هندسه و همچنین قدسی انگاشتن عدد نزد فیثاغورث و فیثاغورثیان شکی وجود ندارد. در مورد نقش سومریان در تبیین فواصل موسیقایی می توان به: یک و دومراجعه نمود.)
مجید کیانی و «طبیعت در هنر موسیقی» (۳)
Published on ۶ مهر ۱۳۸۶
همچنان که گفته شد ٬حکمای یونانی (مانند فیثاغورث)٬ اساطیر را دستمایه خویش قرار داده و آنرا به یکی از ارکان فلسفه موسیقی تبدیل کردند. “فیثاغورث” (تولد حدود ۵۶۹ قبل از میلاد در “Samos, Ionia” ، وفات حدود ۴۷۵ قبل از میلاد)٬ قبل از ارشمیدس میزیست. او مدتها در مصر به سر برد و در خدمت کاهنان و روحانیون مصری به شاگردی پرداخت و اطلاعات و معتقدات بسیار کسب کرد واز آنجا روانه بین انهرین شد و دوران شاگردی را از نو آغاز کرد.
مجید کیانی و «طبیعت در هنر موسیقی» (۲)
Published on ۲ مهر ۱۳۸۶
کلدانیان از ۶۲۶ تا ۵۳۸ قبل از میلاد در سرزمین حاصل خیز بین النهرین استقرار داشتند. از زمان سومریان معابد مرکز عمده کاهنان ٬ شاعران ٬ ریاضی دانان و منجمان بود. بر اساس نوشته های برخی مورخان قدیمی مانند Plutarch در زمان کلدانیان با توجه به گسترش نجوم و ارتباط موسیقی نظری با اخترشناسی و ریاضیات عقایدی مانند اعتقادات زیر مرسوم گردید:
مجید کیانی و «طبیعت در هنر موسیقی» (۱)
Published on ۲۶ شهریور ۱۳۸۶
خبر گزاری ایسنا ٬ خبر کنسرت پژوهشی “طبیعت در هنر موسیقی” که به سرپرستی “مجید کیانی” در تاریخ جمعه ۱۶ شهریور۱۳۸۶ – در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد را اعلام کرد. مجید کیانی در این برنامه نظراتی ارائه داد مبنی بر اینکه عالم بالا یعنی ماه و ستارگان بر فواصل و ریتم موسیقی دستگاهی ایران تاثیر گذاربوده است٬ ۱۲ مقام در ارتباط با ۱۲ برج فلکی می باشند٬ بنا به اعتقاد حکما ساختار گام های طبیعی در ارتباط با فواصل بین ستاره ها می باشد و … این مطالب گویای اعتقاد ایشان به موسیقی افلاکی است.
“سه گاه و شور”در نی انبان اسکاتلندی
Published on ۴ شهریور ۱۳۸۶
آیا میتوان در نواحی کوهستانی (HighLand) اسکاتلند سه گاه را شنید؟ البته که می شود! بد نیست بدانیم که نی انبان های کوهستانهای اسکاتلند گامهایی را به گوش می رسانند که میکروتونال بوده و فواصل بعضی از آنها دقیقاً منطبق بر دستگاههای خودمان می باشد.
از موسیقی شناسی زیستی تا آواز میکروتونال پرندگان (۲)
Published on ۲۰ مرداد ۱۳۸۶
Agelaius phoeniceus یا توکای بال قرمز پرنده ای است که از امریکای شمالی تا امریکای مرکزی گسترده است. جنس نر بالغ این پرنده در شانه های خود دارای مناطق قرمز رنگی است که مشخصه آن می باشد.
از موسیقی شناسی زیستی تا آواز میکروتونال پرندگان (۱)
Published on ۱۲ مرداد ۱۳۸۶
موسیقی شناسی زیستی یا Biomusicology مطالعه موسیقی است با دیدگاهی زیست شناسانه. از آنجائیکه موسیقی نماد رفتار موجودات زنده مانند انسان است پس می توان بین زیست شناسی و موسیقی پلی زد که این پل همان موسیقی شناسی زیستی است. یک موسیقی شناس زیستی باید احاطه کامل بر زیست شناسی و موسیقی داشته باشد تا بتواند دریکی از چند گرایش آن فعالیت کند:
