یک تم و چند تنظیم (La Campanella)

در موسیقی کلاسیک، گاهی با قطعاتی برخورد میکنیم که با وجود اینکه قبلا توسط آهنگسازی برای ارکستر و ساز خواصی تصنیف شده اند، به گونه ای دیگر بازنوازی و بازسازی میشوند. اینگونه قطعات اکثرا از ایده های بکری در ملودی سازی یا فرم برخوردارند که به آهنگسازان این امکان را میدهند که چند گونه تنظیم و اجرا شوند. در این مطلب و چند مقاله ای که در آینده روی سایت قرار خواهد گرفت به بعضی از این آثار میپردازیم.

La Campanella

نیکولو پاگانینی (Niccolò Paganini ) یکی از تاثیر گذار ترین آهنگسازان زمان خویش بوده است. مخصوصا ابداعاتی که او در دوره رومانتیک (که میتوان این عصر را دوره ساخته شدن بیشتر قطعات مشکل تاریخ موسیقی کلاسیک دانست) روی ساز تخصصی خود یعنی ویولون انجام داد موجب توجه بسیاری از نوازندگان و آهنگسازان قرار گرفت و موجب شد، بسیاری از آهنگسازان حتی در سازهای دیگر هم دست به تصنیف آثاری با تکنیک هایی مانند تکنیکهای پیشرفته او زنند.

قسمتی از “لاکامپانلا” را با ویولون سالواتور آکاردو بشنوید.

آهنگسازی که بسیار تحت تاثیر پاگانی نی بود، نوازنده پیانو و آهنگساز بزرگ آن روزگار فرانتز لیست(Franz Liszt) بود. او غیر از کار مداوم روی تکنیک های جدید پیانو، گاهی از ملودی های پاگانینی هم برای تصنیف قطعاتی برای پیانو هم بهره میبرد. یکی از این قطعات La Campanella بود. قسمت سوم کنسرتو ویولن شماره ۲ پاگانینی به قدری فرم جالبی دارد که گاهی بطور مستقل هم گاهی اجرا میشد. لیست هم از این تم استفاده کرده و آن را بسط و گسترش داده است.

La Campanella به معنی زنگ، (روی پیانو) اتودی برای پیانو است که توسط Franz Liszt ، به عنوان یک بخش از مجموعه six Grandes Etudes de Paganini با شماره اپوس ۱۴۱، در سال ۱۸۳۸ نوشته شده و در سال ۱۸۵۱ به چاپ رسیده است. در واقع تم اصلی La Campanella از موومان انتهایی کنسرتوی ویولن Paganini در B minor گرفته شده ، یک rondo که هارمونی هایش(فلاژوله هایش) توسط زنگ تقویت می شوند.

لیست از این تم در واریاسیون های قبلی اش نیز استفاده کرده، Grande Fantaise de Bravoure sur “La Clochette” de Paganini در B minor که در سال های ۳۲-۱۸۳۱ برای پیانو تنظیم شده است. پس از آن او قطعه ای با عنوان Etudes d’Execution Transcendante d’apres Paganini شماره ۳ را در A-flat minor با شماره اپوس ۱۴۰، منتشر کرد.

قسمتی از “لاکامپانلا” را با پیانو آرتور روبنشتاین بشنوید.

دقت کنید که این قطعه را با Études d’exécution transcendante با شماره اپوس ۱۳۹ اشتباه نگیرید. آخرین نسخه Grandes Etudes de Paganini امروزه مشهورترین نسخه ضبط و منتشر شده از واریاسیون های موجود است که در G-sharp minor اجرا شده است.