گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

موسیقی قوالی (۲)

مدت اجرای هر آهنگ قوالی بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است.اگرچه طولانی ترین آهنگ قوالی که به صورت رسمی منتشر شده است ۱۱۵ دقیقه طول می کشد(Hashr Ke Roz Yeh Poochhunga ساخته عزیز میان قوال).فاتح علی خان درخشنده ترین چهره در موسیقی قوالی در سطح جهان حداقل ۲ آهنگ با بیش از ۶۰ دقیقه طول دارد.

هر آهنگ قوالی بیشتر به حالت سنگین شروع می شود که پس از مدتی با یک تغییر نسبتا نا محسوس ریتم از لحاظ نوع میزان(معمولا از چهار ضربی ساده به دو ضربی ساده)در یک فضای پر شور و رقص آور ادامه پیدا می کند.آهنگها تقریبا چیدمانی به این شکل دارند:

۱-آنها با یک مقدمه سازی که ملودی اصلی به وسیله هارمونیوم که با طبلا همراهی می شود، در آن

نواخته می شود آغاز می شوند.معمولا نوازنده هارمونیوم قطعاتی را به صورت بداهه روی تم یا ملودی اصلی نیز اجرا می کند.

۲-سپس آلاپ که یک ملودی تونال روی راگای ترانه است و خواننده ها آن را با نتهایی با کششهای متفاوت نسبت به یکدیگر به صورت بداهه می خوانند،آغاز می شود.

Alap قطعه ایست آوازی(بدون ریتم) در ابتدای اجرای موسیقی کلاسیک شمال هندوستان که به صورت بداهه در راگاای آهنگ و بدون همراهی ساز(غیر از Tanpura ) اجرا می شود.

راگا به معنای رنگ یا حالت می باشد و به مدهای ملودیک در موسیقی کلاسیک هند اطلاق می شود. در مقاله ای دیگر مختصرا به راگ ها و تشابهاتشان با موسیقی دستگاهی ایرانی می پردازیم.

۳-خواننده اصلی با اشعار یا کلامی که الزاما جزو اشعار قطعه اصلی نیستند ولی از نظر

محتوی به آن مربوط هستند

شروع به خواندن می کند، پس از اینکه خواننده اصلی یک بیت از شعر را خواند، خواننده دوم آن را تکرار می کند.

گاهی نه عینا همان ملودی، با ملودی که خودش روی همان شعر بداهه می سازد.

چند بیت شعر به این شکل خوانده می شود تا اینکه به شعر اصلی برسند.

۴-هنگامی که شعر اصلی آهنگ شروع می شود،تبلا،دوهلک شروع به نواختن میکنند و دست زدن همراه دیگر افراد گروه نیز آغاز می شود. دیگر خوانندگان نیز شروع به خواندن آن بیت میکنند که یک ترجیع بند را می سازد. معمولا هیچکدام، نه متن اشعار اصلی و نه ملودی آنها بداهه نیستند.

در حقیقت اینها آهنگهای قدیمی هستند که به وسیله گروههای دیگر به خصوص از یک خاندان اجرا شده اند. قوالی هنریست که به صورت ارثی در یک خاندان به نسلهای بعدی منتقل می شود.

در عین حالی که آهنگ به این شکل پیش میرود، ممکن است خواننده اصلی یا خواننده دوم به Alapباز گردد. لازم به ذکر است که نصرت فاتح علی خان خواندن Sargam را در این نقطه از قطعه رواج داد.

سارگام Sargam یا Swaras به نتهای موسیقی کلاسیک هند اطلیق می شود که عبارتند از:

Shadjam, Rishabaham, Gandharam, Madhyamam, Panchamam, Dhaivatam and Nishadam که به این مجموعه نتها Sargam گفته می شود. در خواندن این نتها به این شکل تغییر می کنند:

ُSa, Ri,ga,ma,pa,da,ni

در واقع Sargam در هندنستان(شمال هند) و carnatic(جنوب هند) معادل سلفژ در موسیقی غرب است.

audio file بشنوید یک برنامه کامل قوالی را

آهنگ به صورت پر شور و گاهی با تغییر تمپو و تند شدن ادامه پیدا میکند به طوری که هر خواننده از دیگری در خواندن پیشی می گیرد. بعضی از خواننده ها ممکن است یک بداهه خوانی طولانی Sargam را اجرا کند.

در انتها معمولا پس از بازگشت به بیتی از شعر که آهنگ با آن شرع شده بود، با همان تمپوی سنگین و یک یا ۲ بار تکرار آن آهنگ تمام می شود؛ این بازگشت معمولا ناگهانی می باشد.

دیدگاه ها ۹

  • اگر امکان دارد، درباره‌ی فایل صوتی که در پایان مقاله برای دانلود گذاشتید (یک برنامه‌ی کامل قوالی) بیشتر توضیح دهید.
    گروه اجراکنده، زمان و مکان اجرا؟

  • با سلام و تشکر.
    ممکنه بگید کجا میشه فایلهای تصویری و صوتی از قوالی تهیه کرد .
    اگر امکانش هست درباره خوانندگان پیشکسوت قوالی نیز اطلاعاتی ارایه کنید.

  • سلام اقای امین ببخشید که اینقدر دیر جواب می دم

    تنها چیزی که می توانم اضافه کنم متن شعر د و ترجمه انگلیسی آن است که اگر خواستید به email شما می فرستم

  • یا علی مدد…
    جهت اطلاع دوستان و محبین، قوالی فوق اجرا شده توسط استاد بزرگ مرحوم نصرت فاتح علیخان و استاد رفعت و گروه ایشان خوانده و اجرا گردیده.
    روح بلند این قوال بزرگ شاد
    یا حق

  • سلام استاذ صاحبدل
    لذت بردم از دانش هنری شما ودل باصفایتان که قدر قوالی واستادان این رشته که رهایی دلها واتصال به ققنوس کل رادر حد اعلا دارد میدانید.لطفا دراین عصر خشکیدگی احساسات پاک و معنوی عاشقی بیشتر بفرمایید وخبر رسانی کنید
    خبرم رسیده امشب که نگار خواهی امد
    سر من فدای راهی که سوار خواهی امد
    بادپا

  • سلامی چو بوی خوش اشنایی بر ان مردم دیده روشنایی – قوالی غذای روح محبان اهل بیت نبی(ص)می باشد لطفا سفره معنویت را از این غذا خالی نگذارید- باتشکر از تلاشتان لطفا اهنگهای قوالی در مدح ائمه ونبی(ص)رابرایم ارسال کنید.ممنون.

  • باسلام من به دنبال فایل صوتی ویاتصویری قوالی با اشعارقتیل لاهوری با مطلع “مارابه غمزه کشت..” می گردم درصورت امکان راهنمایی بفرماییدبسیارمتشکرم.fg46000@gmail.com

بیشتر بحث شده است