سجاد پورقناد
بالاخره نتیجه ۳۳ سال تلاش نزهت امیری، رهبر ارکستر و پیشکسوت آموزش موسیقی به کودکان به انتشار رسید پنج جلد کتاب که با دقت و ریزبینی کمنظیری، کودکان ما را ابتدا با موسیقی و در نهایت با جامعهای سرشار از صلح و دوستی آشنا میکند. درسهای این مجموعه کتابها برگرفته از سالها تدریس و آزمون و خطای این بانوی هنرمند و هنرمند پرور است. این مجموعه به نوعی پیرو اسلوب آموزشیِ آهنگساز و مدرسِ موسیقیِ بزرگ آلمانی کارل ارف است.
درباره آموزش موسیقی به کودکان دو گرایش متفاوت وجود دارد؛ اولی آموزش موسیقی را همگانی میخواهد و با اینکه مخالف تربیت موسیقیدان حرفهای نیست، در اسلوب آموزشی خود، الزامی هم در تربیت موسیقیدان حرفهای نمیبیند؛ در گرایش دوم، آموزش تنها برای موسیقیدان حرفهای شدن است و نه آشنایی عمومی با موسیقی.
از دل گرایش اول، روش آموزشی کارل ارف به شهرت جهانی رسیده است و گرایش دوم نیز از قدیم در جریان بوده و آموزش موسیقی را با تمام مشکلات و دشواریهای آن، از ابتدا در مقابل هنرجو قرار میدهد و راهی را مقابل او میگذارد که در انتهای آن، افراد انگشت شماری قابلیت موسیقیدان شدن را میتوانند داشته باشند.
اگر ما «هنر» را امری «غیر مبتذل» (مبتذل به معنی «پیش پا افتادگی» یا «چیزی را دائم بکار داشتن») بدانیم، پس «هنر» را فراتر از دسترسی عامه مردم دانسته ایم. تا اینجا یکی از مهمترین ارکانِ «هنر» را که همان «فن» است برشمردهایم.
با این توصیف، ظاهراً تنها گرایش اول میتواند بیکم و کاست نسلی از هنرمندانِ جدیدِ عرصه موسیقی را به معنیِ واقعیِ کلمه تربیت کند؛ پرسش اینجاست که پس ایده «همگانی کردن موسیقی» که در روشهایی همچون ارف و پیروان آن مانند همین بانوی موسیقیدان (نزهت امیری) پیگیری میشود چه خاستگاهی دارد؟ مگر نه این است که اصولاً در عرصه هنر، لشکری از هنرمندان بیمعنا و مخالفِ نفس و معنی هنر است؟
پاسخ به این پرسش بنیادین را میتوان در این پنج جلد کتاب جستجو کرد. در این مجموعه ابتدا آموزش موسیقی به صورت بسیار ساده و همراه با حرکات طبیعی بدن تدریس میشود؛ در دانش اتنوموزیکولوژی هم ابتدایی ترین پرکاشنها، همین بادی درامها (Body Drum) بوده اند، در نتیجه این نوع از پرکاشنها که از کودکی در تمام انسانها شناخته شده است و راهیست برای ورود به عرصه شناخت ریتم، در ادامه استفاده از صدا و ساز و در نهایت آموزش نت خوانی آموزش داده میشود.
۱ نظر