موسی معروفی
همچنین مرحوم آقا میرزا عبدالله تار را قدری کندتر از آقا حسینقلی می نواخت چون چندین سال عمر خود را به تعلیم شاگردان مصروف نموده بود، مضراب مشار الیه قدری از جلادت و روانی افتاده بود ولی چون علاوه بر تار در فن سه تار نیز استاد و می توان گفت که سه تار را ایشان بهتر از تار می نواخت و در حقیقت فن کامل ایشان سه تار بود، گرچه به تار آن مرحوم هم هرکس گوش می داد محظوظ می شد زیرا علم و استادی چیزی است که هرقدر هم دست راه نباشد باز اثر خود را دارد، برخلاف عصر حاضر که دست ها در تار کاملا راه و آماده است ولی چون اشخاص به طور مرتب نزد استاد کار نکرده اند چیزی نمی دانند و از نوازندگی آنان این موضوع، نزد اهل خبره و فن کاملا هویداست.
این اشخاص فقط به تعریف بی جا و تشویق بدون مورد اکثر مستمعین که خود فاقد معلومات موسیقی می باشند دلخوش گشته، تحصیل را کنار گذارده و خود را و به آهنگهای مبتذل و عوام پسند سرگرم نموده اند.
مرحوم آقا میرزا حسینقلی که مکرر ساز ایشان را شخصا استماع نموده ام انصافا در جلادت و مهارت بسیار نادر و می توان گفت که ساز ایشان فوق العاده چابک و روان و مطبوع و در نوازندگی سبک خاصی داشت که کمتر نوازنده ای می تواند ردیف و سبک مشارالیه را به قدرت و توانائی آن مرحوم بنوازد، حتی شاگردان آن مرحوم هم هیچوقت قدرت ایشان را در ساز توانسته اند نشان دهند زیرا با قدرت و مهارت و جلادتی که آن مرحوم در نواختن تار داشت، در عین حال ساز ایشان بسیار نرم و صدای ساز بسیار صاف و تمیز و در تمام فنون کار از مضراب ریز و تک و چپ و راست و اقسام مضراب هایی را که در تار به کار می رود، با نهایت صافی و نرمی و تسلط اجرا می نمود و در اخلاق هم مردی شریف و امین و درستکار بود، گرچه گاهی در مواقع تعلیم ساز عصبانی می شد، برخلاف مرحوم میرزا عبدالله که هر قدر هم شاگرد کودن و بی استعداد بود، بی نهایت مهربان و خوش رو بود و ابدا حالت عصبانیت در آن مرحوم مشاهده نمی شد، مرحوم آقا میرزا عبدالله علاوه بر مرحوم درویش که در فن سه تار شاگرد مشارالیه بود، مرحوم دکتر مهدی منتظم الحکماء صلحی را در فن سه تار تربیت نمود که مرحوم دکتر منتظم هم الصافا در فن سه تار بسیار ماهر و مسلط بود و تمام دوره ردیف مرحوم آقامیرزا عبدالله در سینه ایشان ضبط و کوچکترین گوشه ای از نظر ایشان محو نشده بود.
ردیف آقا میرزا عبدالله بوسیله آقای دکتر منتظم صلحی که اکثر اوقات با آقای حاج مخبرالسلطنه هدایت معاشرت داشته و مأنوس بود توسط آقای هدایت معاشرت داشته و مانوس بود، توسط آقای هدایت به نت در آمده فعلا نزد دکتر برکشلی موجود است و این زحمت آقای هدایت واقعا مورد تحسین و تقدیر است که این دوره را بوسیله نت ضبط نموده اند.
مرحوم صلحی بسیار خوش اخلاق و مهربان و در تدریس بسیار بی مضایقه بود و هر چه می دانست به شاگردان خود تعلیم می داد، این جانب مکرر سه تار ایشان را شنیدم و با آن مرحوم معاشرت داشته ام حتی قطعاتی که در ردیف مرحوم میرزا عبدالله به نام کوچه باغی است از ایشان تعلیم گرفتم ولی به نظر اینجانب سه تار را بهتر از مرحوم درویش از حیث نرمی و جذابی کسی دیده نشد بنوازد، مرحوم دروش سه تار را به سبک خاصی می نواخت که در دل اثر می نمود و آن توصیفی که از موسیقی شنیده شده و شخص انتظار دارد، انصافا در ساز مرحوم درویش موجود بوده، سه تار درویش از سر و صدا خارج شده و یک جنبه منعوی و روحانی داشت که با ساز دیگران قابل مقایسه نبود.
۱ نظر