آروین صداقت کیش
«تریپ ما» با توجه به کمبودهای آشکار فنی و تجربی که در تنظیم آن شنیده می‌شود، اما بی‌تردید یکی از معدود آهنگ‌های رپ فارسی با بیان واقع‌گرایانه از زندگی خشن و شرایط غیر انسانی جوانان مقیم تهران است که از زبان «سروش لشگری» معروف به «هیچکس» به همراهی «مهرک» معروف به «Reveal» و تنظیم و آهنگسازی «شاهین پژوم» ابراز می‌شود.» (از متن نقدی با عنوان «تریپ «هیچکس» تریپ مردمی رپ فارس»)
نمونه‌ی بعد که باز هم از همین نویسنده است فرازی از «گذار یک «آدم معمولی» در یک «باغ وحش جهانی»؛ نگاهی بر گروه کیوسک و آلبوم «باغ وحش جهانی»» بود:
«در سال ۲۰۰۵ زمانی که اولین آلبوم گروه کیوسک تحت عنوان «آدم معمولی» به بازار آشفتۀ موسیقی غیررسمی ایران ارائه داده شد، هیجانی در میان مخاطبان بی‌تاب موسیقی مردم‌پسند معاصر ایران بپا کرد.
مخاطبان جوانی که بعد از سال‌ها تغذیه از تولیدات بازاری موسیقی پاپ خارج از ایران، از حجم توخالی و ساختار تکراری آن خسته شده بودند و در اِنتظار تحولی در موسیقی مردم‌پسند با ترکیب و محتوائی نو و متفاوت تر در زیرزمین‌ها پرسه می‌زدند.
تحولی که با رسمی شدن موسیقی پاپ تحت کنترل وزارت ارشاد اسلامی آغاز به شکل‌گیری کرد. آزادی نسبی موسیقی پاپ تولید شده در ایران باعث شد تا فضای رقابتی میان تولید‌کنندگان موسیقی پاپ بازاری داخل و خارج از ایران بوجود آید.
همزمان
هم محیطی برای موسیقی‌پردازان جوان با سلیقه‌های متفاوت‌تری نیز ایجاد شد که جریان موسیقی «آلترناتیو ایران» نتیجۀ بخشی از آن تحول بود.
در کل جریان موسیقی آلترناتیو ایران مجموعه امواج پراکنده و ناهمگونی است که عموماً هدف بر تولید نوعی موسیقی مردم‌پسند امروزی ایرانی دارد و تاکنون خارج از مسیر بازار متداول و عوام‌پسند موسیقی «پاپ» داخل و خارج از ایران حرکت کرده و در تلاش پی‌ریزی بازار جدید و مستقلی در موسیقی و حتی فرهنگ مردم پسند ایران است. موسیقی آلترناتیو ایران با قابلیت فوق العاده‌ای که دارد توانسته «جریانی نو» در موازات موسیقی پاپ ایران بوجود آورد. جریانی که در شرایط مناسب‌تر می‌تواند به یک -سونامی- تجاری تبدیل شود و تجارت گسترده‌ای در بازار نابسامان موسیقی پاپ ایران ایجاد کند.»
تاکید مشکوری بر تفاوت موسیقی‌ای که از آن صحبت می‌کند با «تولیدات بازاری موسیقی پاپ خارج از ایران» و به‌کار بردن واژه‌های «مردم‌پسند معاصر» یا «مردم‌پسند» برای گونه‌ی نخست در مقابل «عوام‌پسند» برای دومی، به خوبی آن مرزبندی میان گونه‌های مختلف موسیقی مردم‌پسند را که در قسمت‌های گذشته به آن اشاره شد، نمایش می‌دهد.
پس از خواندن و بررسی این نمونه‌ها از نصیر مشکوری دو قطعه موسیقی از کارهای «بابک میرزاخانی» از آلبوم «پینوکیو» (خپل و پینوکیو) به‌عنوان آخرین بخش کلاس، پخش و شرح داده شد که چگونه اگر زمینه‌ای که این متن بر اساس آن شکل گرفته (کارتون‌هایی آشنا برای متولدان دهه‌ی ۱۳۵۰ و اوایل ۱۳۶۰) حذف شود- چنان‌که برای برخی شرکت‌کنندگان که سنشان خیلی بیش از این مقدار یا خیلی کمتر از آن بود عملاً رخ داد- عمل تفسیری کلام و حتی موسیقی نیز مختل یا دست‌کم به شدت محدود خواهد شد.
۱ نظر