گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

سال‌شمار زندگی و آثار پرویز یاحقی (۱)

زندگینامه: پرویز یاحقی (۱۳۱۴ - ۱۳۸۵)
خبر شوکه کننده درگذشت پرویز یاحقی در منزل شخصی‌اش در حالی که سی‌ساعت از فوت او می‌گذشت، جامعه موسیقی ایران را دچار اندوه و حیرت کرد. پرویز یاحقی‌ بیش‌ از پنجاه‌سال‌ فعالیت‌ مستمر هنری‌ داشته‌ است‌ که‌ نزدیک به‌ نیمی‌ از آن‌ درخلوت‌ آشیانه‌ و برای‌ اشخاصی‌ بوده‌ که‌ به‌ تشخیص‌ او گوش‌ودل‌ محرم‌ و مطمئن‌ داشته‌اند. در این مقاله نگاهی خواهیم داشت به سال‌شمار زندگی و آثار پرویز یاحقی:
<strong>سال‌شمار زندگی و آثار پرویز یاحقی</strong>
۳۱ شهریور ۱۳۱۴: تولد در تهران، خیابان صفی علی‌شاه، در خانواده «صدیقی پارسی»، مادرش (به نام «بدوی») از خواهران حسین یاحقی است. پدر، دیپلمات و کارمند وزارت امور خارجه است.
۱۹۴۲‌ ـ ۱۹۴۰/ ۱۳۲۱ ـ ۱۳۱۹: اولین بارقه‌های استعداد موسیقی را بروز می‌دهد. استاد ابوالحسن صبا او را می‌بیند و به دوست‌اش، استاد حسین یاحقی، سفارش تعلیم او را می‌کند. حسین یاحقی به‌‌رغم مخالفت‌های خانواده، پرویز کوچک را آموزش می‌دهد.
۱۹۴۷ ـ ۱۹۴۳/ ۱۳۲۶ ـ ۱۳۲۲: اولین برنامه تک‌نوازی او ایستگاه بی‌سیم و پهلوی،‌ رادیو تهران، اجرا می‌شود. شماری از مردم فکر می‌کنند که استاد حسین یاحقی برنامه اجرا کرده است. افسانه «کودک اعجوبه» آغاز می‌شود. آموزش نزد «دایی جان حسین» ادامه می‌یابد. کودک اعجوبه، زندگی خانوادگی بی‌آرامشی را طی می‌کند.
۱۹۵۱ـ ۱۹۴۸/ ۱۳۳۰ ـ ۱۳۲۷: آوازه شهرت او در تهران می‌پیچد.
حسین یاحقی، تعلیم بعضی شاگردان و کار با خوانندگان نظیر منوچهر همایون‌پور را به او می‌سپارد. او برنامه‌های دیگری را در رادیو اجرا می‌کند، از خانواده پدری قطع علاقه می‌کند و از مدت‌ها پیش به خانواده دایی جان حسین می‌پیوندد. تحصیلات دبیرستان را نیمه‌کاره می‌گذارد. با منوچهر شفیعی، بهرام سیر، قاسم جبلی، نواب صفا، بیژن ترقی و… معاشرت و مسافرت می‌کند و اولین صفحه‌های گرامافون از نواخته‌های او در کمپانی ایران‌رکورد پ‍ُر می‌شود. پرویز صدیقی پارسی با نام خانوادگی «یاحقی» در محافل موسیقی تهران آوازه می‌یابد. اولین کلاس کوچک تعلیم ویولون را در خیابان فردوسی جنب دفتر مجله سپید و سیاه، باز می‌کند.
۱۹۵۵ ـ ۱۹۵۲/ ۱۳۳۴ ـ ۱۳۳۱: شهرت روزافزون او بالا می‌گیرد. بحران‌های روحی در عرصه خانواده و روابط خصوصی را تجربه می‌کند و دو بار در اثر کسالت اعصاب بستری می‌شود. پزشکان مثل همیشه موسیقی را تنها راه معالجه او دانسته‌اند. اولین آهنگ کلاسیک خود را در آواز شور و با کلام نواب صفا می‌سازد (با نام «ای امید دل من کجایی») و با ارکستر رادیو و صدای بنان اجرا می‌کند. نزد استاد ابوالحسن صبا، ردیف‌ها را مشق می‌کند و با طرز رهبری ارکسترهای یک‌صدایی آشنا می‌شود و کنار او هم‌نوازی می‌کند. با داریوش رفیعی آشنا می‌شود و برای صدای او اقدام به ساختن آهنگ ترانه می‌کند. در ارکستر مجید وفادار، ویولون اول را او می‌نوازد.
۱۹۵۸ ـ ۱۹۵۶/ ۱۳۳۶ ـ ۱۳۳۵: تعدادی آهنگ ‌ـ ترانه ماندگار حاصل همکاری او و رفیعی و ترقی ضبط می‌شود. رادیو تهران تجدید سازمان پیدا می‌کند و رسماً از او به عنوان آهنگساز و سرپرست ارکستر دعوت به کار می‌شود. در هیئت خبرنگار برای روزنامه پست تهران (به سردبیری نعمت قاضی‌شکیب) و برنامه‌های رادیو تهران کار می‌کند و ابتکارات او مورد توجه قرار می‌گیرد. استاد ابوالحسن صبا بدرود حیات می‌گوید.
۱۹۵۶ ـ ۱۹۵۸/ ۱۳۴۰ ـ ۱۳۳۷: داریوش رفیعی زندگی را وداع می‌کند. پرویز یاحقی به کار با دیگر خوانندگان مطرح ادامه می‌دهد. برنامه «قصه شمع» با صدای او و نواب صفا ضبط می‌شود. مهدی خالدی در تنظیم و ساخت و اجرای آهنگ‌ ـ ترانه‌ها به وی یاری می‌کند. با همه‌گیر شدن شایعه‌هایی درباره گرفتاری‌های جسمی او و چند هنرمند دیگر و طرح ترک اعتیاد هنرمندان رادیو در آن زمان، پرویز یاحقی همراه تنی چند از دیگر هنرمندان بستری می‌شود و بعد از ترک ابتلا به همراه نواب صفا و… به شیراز می‌رود. کنسرتی به یاد‌ماندنی در شیراز (با همکاری هاشم جاوید، حافظ‌شناس مشهور) اجرا می‌کند. صفحات روزنامه‌ها و مجلات هنری سرشار از ستایش‌ها و انتقادها از او است.
علیرضا میرعلینقی

علیرضا میرعلی نقی

علیرضا میرعلینقی متولد ۱۳۴۵ در تهران
روزنامه‌نگار، پژوهشگر موسیقی و منتقد هنری

۱ نظر

بیشتر بحث شده است