نزهت امیری
هنگامی که رهبر با گروه کار می‌کند، باید اولویت‌های انتخاب شده‌اش، با مشکلاتی که به‌طور مداوم در طول فرآیند تمرین رخ می‌دهند، مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، اگر لحن یکی از مشکلات اصلی است، رهبر باید راه‌بردها و روش‌های آموزشی مناسبی را برای بهبود این جنبه‌ی عمل‌کردی در فرآیند تمرین، لحاظ کند.
تنها با مقابله با این مشکل، لحن صدا بهبود می‌یابد. بخشی از راه‌حل ممکن است «استفاده از یک روش تنظیم مؤثرتر برای تعیین سطح کوک» باشد، راه‌حل‌های دیگر برای این مشکل، می‌تواند آگاه‌تر کردن نوازندگان از آن‌چه باید به آن گوش دهند یا چه‌گونگی تنظیمِ کوک سازشان باشد. تنها درصورت شناسایی مشکلات ویژه و یافتن راه‌حل‌هایی برای این اولویت‌های اجرایی است که گروه درنهایت به پتانسیل خود پی خواهد برد.
برخی از مشکلات، مانند الگوهای ریتم، لحن، بیان، تعادل و ترکیب را می‌توان درحین گرم‌کردن اولیه‌ی آنسامبل، با گروه‌های مدرسه‌ای کار کرد. سایر مشکلات ممکن است در فرآیند تمرین و از طریق اجرای رپرتوار انتخابی، به بهترین وجه، حل شوند. به طورکلی، تمرین‌‌ها با هدف بهبود این اولویت‌ها، رفع مشکلات فنی و موسیقایی آنسامبل و رساندن آن به بالاترین سطح اجراییِ ممکن، انجام می‌شوند.
در نهایت، سطح اجرایی گروه، (از نظر فنی و موسیقایی)، براساس آن‌چه در بهبود این اولویت‌ها در روند تمرین انجام می‌شود، تعیین خواهد شد. هر بار که قسمتی از موسیقی اجرا می‌شود، باید نسبت به آخرین تمرین اجرای آن بخش، پیشرفت قابل‌توجهی وجود داشته باشد.
طرح و زمان‌بندی تمرین و راه‌بردهای تدریس
طرح و زمان‌بندی تمرین و راه‌بردهای آموزشی، دو جنبه‌ای هستند که سطح عمل‌کرد آنسامبل را در فرآیند تمرین بهبود می‌بخشند. رهبر ارکستر، باید در کنار این راه‌بردهای آموزشی، برنامه‌ریزی دقیقی برای ارائه‌ی طرح و زمان‌بندی مناسب تمرینات، داشته باشد. استراتژی تمرین، یک طرح کلی (یا اجمالی) از چیزهایی است که رهبر می‌خواهد در طول فرآیند تمرین اتفاق بیافتد. اهداف فرآیند تمرین، تنها بخشی از این طرح است. هم‌چنین این طرح و زمان‌بندی، می‌تواند در صورت نیاز، شامل گرم کردن ارکستر، کوک آنسامبل، تمرین رپرتوار انتخابی و فعالیت مجزای سایر بخش‌ها و رویه‌های دیگر تمرین نیز باشد. استراتژی یا راه‌برد تدریس، براساس مطالعۀ پارتیتور و پیش‌بینی مشکلات فنی یا موسیقایی و هم‌چنین آن‌چه که واقعاً در طول فرآیند تمرین رخ می‌دهد، طراحی می‌شود. طرح و زمان‌بندی تمرین و راه‌بردهای آموزشی، بسته به سناریوی خاص، می‌توانند بسیار متفاوت باشند.
آمادگی تمرینی مداومی برای رهبر ارکستر وجود دارد که لازم است پیش از شروع تمرینات انجام شود. این موارد ازجمله باید شامل موارد زیر باشند:
• مطالعه‌ی پارتیتور (آمادگی برای اجرا و تمرین موسیقی)
• تصور و درکِ چه‌گونگی تفسیر موسیقایی آثار مختلف
• کشف مشکلات هدایت ارکستر و حل آنها
• پیش‌بینی مشکلات اجرا پیش از شروع تمرین
• آماده‌سازی پارت‌ها (از نظر آرشه‌گذاری، تنفس، جمله‌بندی و بسیاری از جنبه‌های عمل‌کردی دیگر)
• درک و برنامه‌ریزی فرآیند تمرین (طراحی و زمان‌بندی)
• طراحی راه‌بردهای آموزشی قابل اجرا، قبل از شروع تمرین
در این بخش، من به دو مورد آخر از تداوم آمادگی تمرین می‌پردازم.
۱ نظر