سجاد پورقناد
کل این دو قطعه در سه روز تنظیم شده اند؟
بله، چون ایده های اصلی کاملا در ذهنم واضح و روشن بود. از طرفی بیش از یک ماه به کنسرت نمانده بود و قصد داشتم که این کار حتما در رپرتوار کنسرت باشد. بنابر این سه روز، به طور فشرده برای نوشتن این دو قطعه وقت صرف کردم.
بعد از آن هم دستکاری نشد؟
خیر، این همان نسخه ای است که اجرا کردیم. فقط قبل از ضبط، چند آرایه خیلی ظریف برای ویلن تکنواز به قسمت اول “آواز چهارگاه” اضافه کردم. ولی قطعه “طلوع” کاملا دست نخورده مطابق نسخه اولیه اجرا شد.
ماجرای “لحظه های بی زمان” از چه قرار بود؟
نوشتن این قطعه، به معنای یک گسست کامل از شیوه قبلی آهنگسازی من بود. مدتی بود که احساس می کردم نوع نگاهم به آهنگسازی تغییر کرده و به شیوه ای که در آثار قبلی به کار گرفته بودم، اعتقادی نداشتم. یکی از تفاوت ها، نگاه من به مساله ریتم بود. این گسستن از ریتم، در حقیقت نوعی عصیان بود. نقدی بود بر استفاده از ارکستر به عنوان یک “موتور ساز زنی” که به طرزی مکانیکی و مترونومیک در یک وزن و متر ثابت، کل یک اثر را از ابتدا تا انتها اجرا می کند و یا بدتر از آن، شیوه غیر استاندارد ضبط استودیویی غیر آنسامبل با مترونم که این روزها در ایران بسیار رایج است. تصمیم گرفتم چیزی بنویسم که به روح آزاد بدیهه سرایی در موسیقی ایرانی نزدیک تر باشد و به هیچ عنوان به صورت غیر آنسامبل و یا با مترونم قابل اجرا یا ضبط نباشد. بر مبنای همین ایده، بخش های زیادی از این اثر بدون میزان بندی و به صورت آزاد نوشته شده و کاملا بر اساس حس آنی تکنواز ویلن، در لحظه تفسیر می شود.
اولین جلسه تمرین این قطعه را هم فراموش نمی کنم. سر جلسه تمرین به نوازنده ها گفتم، کاری نوشته ام که خودم هم نمی دانم چطور می خواهیم آن را تمرین و اجرا کنیم! اما به هر حال شروع کردیم و بچه های ارکستر هنگام، در آن زمان در شیراز، با تمرین زیاد به خوبی از عهده کار بر آمدند. اما ماجرای “سه گانه ایرانی” باز هم متفاوت است. این قطعه حتی به نوعی گسست از روش قطعه قبلی هم محسوب می شود.
یعنی هر کدام از آثار این آلبوم، به نحوی تجربه راهی جدید برای خود من است. هرچند که قالب اصلی همه مشترک است، همه آثار برای سازهای زهی نوشته شده و تنها ساز ایرانی استفاده شده (یعنی کمانچه) هم سازی زهی است. در حقیقت تلاش من این بوده که در عین استفاده از سازهای زهی ایرانی و غیر ایرانی، به نوعی روح موسیقی ملی ما در این اثر وجود داشته باشد. همه آثار این آلبوم، از زاویه دید خودم، به شکلی متفاوت در جستجوی این روح ایرانی هستند.
۱ نظر