گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

نگاهی به «اینک از امید» (۶)

جمع بندی کلی


سهل انگاری بیش از حدی که مخصوصا در تنظیم قطعاتی که برای ارکستر ایرانی نوشته می شود، به خاطر سنت اونیسون نوازی ارکسترهایی است که شامل شاگردان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی می شد. این سنت باعث شده که ارکسترهایی که پس از انقلاب روی کار آمدند، به کمترین میزان چندصدایی رضایت داشته باشند زیرا وضعیت تنظیم شان را با ارکسترهای اونیسون می سنجیدند و همین مقدار چندصدایی مختصر را نسبت به تکصدایی آنها، کافی می دانستند. این اتفاق در حالی می افتاد که اولین ارکستر سازهای ملی که توسط فرامرز پایور تاسیس شده بود و قدمتی بیشتر از ارکستر های مرکز حفظ و اشاعه داشت، از روشی سنجیده و محاسبه شده برای چندصدایی کردن موسیقی ایرانی بهره می برده است که متاسفانه به مرور زمان این روش مورد فراموشی اهالی موسیقی ایرانی قرار می گیرد. آلبوم «اینک از امید» نیز از زمره آثاری است که تحت تاثیر همان جو کلی موسیقی ایرانی قرار گرفته است و به همین خاطر چندصدایی قابل توجهی ندارد.

در بعد ملودی پردازی اما نمی توان به آهنگساز خرده ای گرفت چون بر خلاف تکنیک های چند صدایی که قابل آموختن است (بخشی تکنیک های چند صدایی را می توان جزو دسته «سازه های میانی» به شمار آورد) چندان قابل آموختن نیست و به ذوق شخصی آهنگساز بستگی دارد. در این زمینه به جز مواردی که از آنها یاد شد، آهنگساز توفیق چندانی نداشته است، هرچند همین مقدار موفقیت باعث شده، اثرش نسبت به بسیاری از آثار امروزی شنیدنی تر باشد.

آهنگساز این اثر آشنایی خوبی با قواعد موسیقی دستگاهی دارد و در نوازندگی سازهای تار و سه تار مهارت دارد ولی باز اشکالاتی در روش آهنگسازی (مخصوصا در بخش چند صدایی موسیقی ایرانی) و همچنین نوازندگی وی (که بیشتر ناشی از سهل انگاری است تا اشکالات ریشه ای) دیده می شود که با توجه به پیشرفتی که در آثار وی از شروع فعالیت اش تا کنون مشاهده می شود، قابل رفع است.
خواننده این اثر دارای توانایی های قابل توجهی در ارائه صحیح تحریر، ویبراسیون و غلت است و دوری از گرایش به تقلید صدای دیگران نیز یکی از مشخصات مثبت این خواننده جوان است. در صورتی که چابکی و سرعت تحریر های او، افزایش پیدا کند و در مسئله کوک، خبرگی بیشتری پیدا کند، قطعا می تواند جزء خوانندگان ممتاز ایران عصر حاضر باشد.

آلبوم «اینک از امید» با اینکه در مقایسه با آثار ضعیف بی شماری که امروز تولید می شود، اثری متوسط و قابل قبول است، ولی اشکالات آن در حدی است که نمی توان آن را در شمار آثاری با استانداردهای بین المللی قلمداد کرد.

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد متولد ۱۳۶۰ تهران
نوازنده تار و سه تار، خواننده آواز اپراتیک و سردبیر مجله گفتگوی هارمونیک
لیسانس تار از کنسرواتوار تهران و فوق لیسانس اتنوموزیکولوژی از دانشکده فارابی دانشگاه هنر تهران

۱ نظر

بیشتر بحث شده است