دو مضراب چپ (قسمت نهم)

بررسی ویژگی ها و امکانات دومضراب چپ در حین اجرا

یکی از ویژگی های خیلی مهم در اجرای دو مضراب چپ آزاد بودن هر دودست پس از اجرای این تکنیک است، به طوری که در صورت اجرای درست می توانیم هم از دست راست استفاده کنیم و هم از دست چپ و نکتۀ جالب تر اینجاست که حتی قادر خواهیم بود، پس از دومضراب چپ سریعاً جفت مضراب و دوبل نُت هم استفاده کنیم.

در صورتی که در حین اجرای سرمضراب چنین قابلیتی را برای اجرا نداشته و معمولاً پس از اجرای دو نت زینت سرمضراب، دست راست آمادگی بیشتری برای ضربه بعدی خواهد داشت.

به چند مثال در این مورد توجه کنید:

۱- نمونه ای از

اجرای دوبیتی

در دشتی از پرویز مشکاتیان

۲- نمونه ای از آواز شور در نوار ماهی برای سال نو

از اردوان کامکار

۳- بداهه نوازی بر اساس
گوشۀ گرایلی نو

علیرضا جواهری

۴- بداهه نوازی بر اساس ملودی های
محلی خراسانی
از علیرضا جواهری

۵- اجرای قسمتی از رقص باد
اثر اردوان کامکار

در این راستا مثال دیگری از ردیف سنتورنوازی ابوالحسن صبا می آوریم که در آنجا هم قادر خواهیم بود، از امکانات دومضراب چپ استفاده کنیم.

برای همین به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ پیش زنگوله در ردیف شمارۀ ۱ در دستگاه سه گاه توجه کنید. برای مقایسۀ بیشتر، این قطعه به هردو صورت یعنی به طور ساده و با دو مضراب چپ اجرا شده است.

اجرای سادۀ پیش زنگوله (سه گاه)

اجرای پیش زنگوله با دومضراب چپ (سه گاه)

در ادامۀ همین مثال ها به قطعه ای از ساخته های «محمد رضا لطفی» توجه کنید و ببینید که دومضراب چپ

چقدر می تواند در تکامل این اجرا مفید و موثر باشد.

چهارمضراب سه گاه

ساختۀ محمد رضا لطفی (تنظیم برای سنتور علی رضا جواهری)

بررسی دومضراب چپ در آثار اردوان کامکار

همان طور که در مثال های قبلی دیدیم این نوع مضراب در آثار اردوان کامکار هم استفاده فراوانی دارد.

یکی از این قطعات چهارمضراب شور می در آلبوم «ماهی برای سال نو» است که در قسمت های قبلی به آن اشاره شد. برای مرور بیشتر یک بار دیگر به دو اجرای ساده و همراه با دو مضراب چپ این قطعه توجه کنید.

اجرای ساده چهارمضراب شور می

اردوان کامکار

اجرای چهارمضراب شور می

اردوان کامکار با دومضراب چپ

حالا به قسمتی از نت و اجرای قطعه اضطراب اثر اردوان کامکار توجه کنید:

در مقاله بعدی به دومضراب چپ در آثار پرویز مشکاتیان میپردازیم.