گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

درباره ابراهیم منصوری (۱)

حسن مشحون در کتاب تاریخ موسیقی ایران جلد ۲ صفحه ۶۱۱ می نویسد: ابراهیم منصوری مردی است متواضع و گوشه گیر و با صفا وی با تاسیس کلاس و تعلیم ویولون و اشاعه خط موسیقی جدید و نوشتن ردیف تنظیمی خود، با داشتن تسلط به نت و ضبط ردیف کمانچه استاد خود حسین خان اسماعیل زاده، خدمت گرانبهایی به موسیقی ملی کرده و از خادمین واقعی این هنر است دفاتر ردیفی که این هنرمند شیفته موسیقی تهیه کرده برای پژوهندگان موسیقی ملی یکی از مأخذ مورد توجه است.

از سرنوشت این دفاتر و ردیف حسین خان اسماعیل زاده اطلاع دقیقی در دست نیست.

ابراهیم منصوری در تهران متولد شد از کودکی به موسیقی علاقه داشت یکروز در راه مکتب خانه به دنبال نوازنده ای دوره گرد رفت و مدرسه نرفت؛ وقتی پدرش از جریان مطلع شد او را به مدرسه نظام فرستاد (در این زمان ۱۲ ساله بود) وی زیر نظر غلامرضا سالار مغزز و سرهنگ مصطفی خان تعلیم یافت و خط موسیقی را فرا گرفت، مدتی بعد که محمدعلی شاه قاجار مجلس را به توپ بست مدرسه یکسال تعطیل شد پس از این مدت مدرسه را در اختیار اداره موزیک نظام گذاشتند.

در ۱۸ سالگی از موزیک نظام استعفا کرد و به کار آزاد پرداخت و کلاس جهت تدریس موسیقی باز کرد و با حاج علی اکبرخان شهنازی همکاری نمود، ردیف های ایشان را به خط نت نوشت. سپس به مطالعه ردیف هائی که موسی خان معروفی از ساخته های مرحوم درویش خان و میرزا عبدالله بود پرداخت و آنها را به نت در آورد و برای چند قطعه از آنها اشعاری مناسب انتخاب کرد.

در اثر همکاری با علی اکبرخان شهنازی در سال ۱۳۰۶ سه روی صفحه گرامافون را با آواز نکیسای تفرشی روی صفحات گرامافون کمپانی پولیفون با برچسب قرمز رنگ به ضبط رساند. اولین اثرش در مایه افشاری بود: ویلن ابراهیم خان منصوری، آواز نکیسا، شعر از سعدی: هر کسی را نتوان گفت که صاحب نظر است… شماره کاتولک صفحه ۱۲۳۹-۷





دومین اثرش که یکی از زیباترین آثار اوست در سه گاه است با شعری از خیام: ابر آمد و باز بر سر سبزه گریست… شماره کاتولک صفحه ۲۳۵۶-۷ و سومین اثرش با شعری از خیام: چون عهده نمی شود کسی فردا را… شمار کاتولک صفحه ۱۲۴۷-۷

این نکته قابل ذکر است که صدای ضبط شده از ویلن در آن موقع نزدیک به صدای کمانچه است تا ویولن امروزی.

در سال ۱۳۰۷ وارد ارکستر ۴ نفره تالار سالاری شد: پیانو: استوار، ویلن: منصوری و ضرب: مهدی غیاثی و آثارش را با کمپانی کلمبیا به ضبط رساند که بیش از ۳۰ روی صفحه است که همگی آن با صدای خواننده جوان اصفهانی جمال صفوی است که اشعارش را ملک الشعرای بهار سروده بود.

بهروز مبصری

بهروز مبصری

متولد ۱۳۳۶ ساوه
محقق تاریخ موسیقی و نوازنده تار و سه تار

۱ نظر

بیشتر بحث شده است