گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

موسیقی مردمی، موسیقی هنری، موسیقی مردم پسند:
امروزه این دسته بندی ها چه معنایی دارند؟ (۷)

ارزشمندترین قطعات اجرا شده در طول هفته مقدس دو مجموعه از موتِت های معروف به موتِت های جایگاه ها [یِ صلیب] (Motetos de Passos) و موتِت های [بانوی] رنج ها [یِ ما] (Motetos de Dores)، هر دو از مانوئل دیاس د الیویرا هستند. در فرم اصیل شان، آنها در قالب دو گروه آواز جمعی چهاربخشی، دو فلوت، دو هُرنِ فرانسوی و باس تنظیم می شوند، اما در کامپانا یکی از گروه های آواز جمعی، بخش های مربوط به فلوت و نیز هُرن های فرانسوی توسط ویلُن ها نواخته می شوند.

در شرایط فعلی، گروه آواز جمعی، تحت عنوان کُرِ کامپانا، در اواخر سال ۱۹۵۰ در تلاش برای اطمینان از اجرای شایسته کارگان مربوط به هفته ی مقدس، شکل گرفت. از آن به بعد با ترک برخی از اعضاء و جذب نیروهای تازه به جای آنها، عضویت در گروه در نوسان بوده است. اعضای گروه آواز جمعی در درجه ی اول از میان نخبگان محلی، اکثراً با رنگ پوست روشن تر، انتخاب می شوند.

علاوه بر این، نسبت زنان به مردان حدود سه به یک است. تمامی اعضای گروه آواز جمعی به صورتی داوطلبانه شرکت می کنند، و در مرحله ی اول درگیر لذت هایی می شوند که آنها را از آوازخوانی دور می کند. با اینکه تعداد بسیار کمی از آنها می توانند موسیقیِ نوشته شده را بخوانند، از ورقه های موسیقی استفاده می کنند، چرا که یک “حافظه کمکی” ملُدیک و ریتمیک را در اختیار می گذارد و به آنها جهت همراهی با متن هایی که اکثراً لاتین هستند، کمک می کند.

کارگان کامل هفته ی مقدسِ گروه آواز جمعی، اگر سرایش با حذف تکرارها باشد، حدود شش ساعت طول خواهد کشید، همه اینها در طول سالیان متمادیِ اجرا به خاطر سپرده شده اند. مردم کامپانا، خصوصاً گروه های متعلق به نخبگان محلی، با افتخار ادعا می کنند که شهر، مرکز فرهنگی منطقه در طول عصر طلا بود، و به ماهیت بارُکیِ جشن های هفته ی مقدس همانند میراث نگریسته می شود. بنابراین، عید نشان گر اصلی هویت محلی، برجسته کننده ی دست آوردهای فرهنگی شهر است. در اصطلاحات بوردیو، آواز جمعی و کارگان اش نشانه های تمایزی هستند که سلایق انتخابی افراد درگیر در آن را محدود می کند.

با این حال، هفته ی مقدس در کامپانا اکنون به علت تغییر در جهت گیری کلیسا از موضعی پدرسالارانه به گزینه-ای ترجیحی برای فقرا، در معرض خطر است. از نظر موسیقایی، این به معنای ترغیب آوازهای جمعیِ “مردم-پسند” است، که به کارگانی “نوین” با سرایشی “آسان” اولویت داده، و همچنین به عنوان تلاش های خود برای ممنوعیت استفاده از لاتین، همان زبان مورد استفاده در کارگان آواز جمعی، تلاش می کند. تغییرات در سال ۱۹۹۹ به کامپانا رسید، یعنی هنگامی که کشیشی که بیش از بیست سال در شهر بود، با یک کشیش جدید، بواسطه ی طرح به اصطلاح “نوسازی علم عبادات” جایگزین شد. توسط کشیش بعدی جنگ صلیبی علیه نخبه-گرایی، که در کلیسا بیشتر بوده است، دوباره قوت گرفت.

هادی سپهری

هادی سپهری

متولد ۱۳۵۶ تهران
فوق لیسانس اتنوموزیکولوژی از دانشگاه هنرهای زیبا اتنوموزیکولوگ و نوازنده تار، سه تار، دیوان، دف و تنبک

۱ نظر

بیشتر بحث شده است