گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

دورژاک، آهنگسازی از چک (۱)

آنتونین لئوپولد دورژاک، آهنگساز بزرگ اهل کشور چک از در دوره رومانتیک است. او کسی است که موسیقی و ملودیهای قومی موراویا (Moravia) و بوهمیا (Bohemia) را به شایستگی به خدمت گرفت. آثار او شامل؛ اپرا، سمفونی، کنسرتو، موسیقی های مجلسی و … است. از بهترین آثار وی می توان به؛ “سمفونی دنیای نو”، “رقصهای اسلاوی”، کوارتت زهی “آمریکایی” و “کنسرتوی ویولن سل در مینور B” اشاره کرد.



دورژاک در ۸ سپتامبر ۱۸۴۱ در نلاهوزفز (جایی که بیشتر عمر خود را در آنجا گذراند) نزدیک شهر پراگ به دنیا آمد. پدرش فرانتیسک دورژاک (۱۸۱۴-۱۸۹۴) قصاب، صاحب مهمانسرا و نوازنده حرفه ای ساز سیمی “زیتر” (zither) بود.

والدین دورژاک به استعداد فرزندشان در سنین بسیار پائین پی بردند و او در سن ۶ سالگی آغاز به یادگیری موسیقی در پراگ نمود و به تدریج به نوازنده ای ورزیده در ویلن و ویولا (viola) بدل شد. در دهه ۱۸۶۰ در ارکستر تئاتر شهر بوهمیا که از سال ۱۸۶۶ توسط بدریش اسمتانا (Bedřich Smetana) رهبری می شد، ویولا می نواخت.

دورژاک برای تامین مخارج خود، بیشتر وقتش را صرف تدریس می کرد و در سال ۱۸۷۱ شروع به آهنگسازی نمود. در آن زمان، دورژاک عاشق یکی از هنرجویانش به نام ژوزفین چرماکوفیا (Josefína Čermáková) شد و مجموعه اشعاری را برای او به نام “درختان سرو” (Cypress Trees) سرود. او هیچ گاه جواب عشق دورژاک را نداد و با مرد دیگری ازدواج کرد. در سال ۱۸۷۳ دورژاک با خواهر کوچکتر جوزفین به نام آنا ازدواج کرد که صاحب نه فرزند شدند. در این دوره بود که دورژاک خود را به عنوان آهنگسازی بزرگ شناخت.

audio file
بشنوید قسمتی از “slavonic dance” را ساخته دورژاک


دورژاک، در کلیسایی در پراگ نوازنده ارگ بود و از آنجا آهنگسازی پرثمرش را آغاز نمود. در سال ۱۸۷۵ و ۷۷ دومین کوئینتت زهی خود را ساخت. منتقد؛ ادوارد هانسلیک به او گفت که موسیقیش نظر برامس (Johannes Brahms) را جلب کرده؛ کسی که بعدها دوستی عمیقی با دورژاک برقرار کرد. برامس با سیمروک (Simrock) ناشر آثار موسیقی تماس گرفت (همان کسی که اولین اثر دورژاک به نام “رقصهای اسلوانی” را در سال ۱۸۷۸ به چاپ رسانید که به سرعت به موفقیت دست یافت.)

قطعه “اسباتات ماتر” (Stabat Mater) که دورژاک آنرا در همان سال در واکنش به مرگ دخترش جوزفا نوشت، در سال ۱۸۸۰ به طور گسترده ای اجرا شد و پس از موفقیت چشمگیرش در لندن در سال ۱۸۸۳ دورژاک به انگلستان دعوت شد و سمفونی شماره ۷ را برای لندن نوشت و در سال ۱۸۸۵ آن را برای اولین بار در آنجا اجرا کرد.

دورژاک در مجموع ۹ بار به انگلستان سفر کرد و اغلب آهنگهای خود را آنجا رهبری می کرد. در سال ۱۸۹۰ تحت تاثیر چایکوفسکی (Pyotr Ilyich Tchaikovsky) قرار گرفت و به روسیه سفر کرد و ارکسترهای موسکو و پترزبورگ را رهبری کرد. در سال ۱۸۹۱ دورژاک مدال افتخاری را از دانشگاه کمبریج دریافت نمود و یک سال بعد قطعه “مرثیه ” (Requiem) را در جشنواره موسیقی برمنگام که هر سه سال یکبار برگزار میشد، اجرا کرد.

audio file
بشنوید قسمتی از “کارناوال” را ساخته دورژاک


از سال ۱۸۹۲ تا ۱۸۹۵ دورژاک به مدیریت کنسرواتوار ملی موسیقی در نیویورک با حقوق سالانه ۱۵۰۰۰ دلار منصوب شد. این کنسرواتوار توسط ثروتمندی بشر دوست به نام خانم ژنته توربر (Jeannette Thurber) تاسیس شد اما این ساختمان در سال ۱۹۱۱ خراب و به جای آن دبیرستانی تاسیس شد. دورژاک در کنسرواتوار، با هری بورلگ (Harry Burleigh)؛ یکی از اولین موسیقی دانان و آهنگسازان آفریقایی-آمریکایی، آشنا شد.

بورلگ، موسیقی سنتی و معنوی آمریکایی را به دورژاک معرفی نمود. زمستان و بهار سال ۱۸۹۳ زمانی که دورژاک در نیویورک به سر می برد سمفونی شماره ۹ یا همان “دنیای نو” را نوشت. تابستان آن سال را به همراه خانواده اش در اجتماع چک زبانی در پنسیلوانیا اقامت کرد. در آنجا کوارتت زهی در F، کوئینتت زهی در E و سوناتهایی برای ویولن و پیانو را ساخت. در سال ۱۸۹۵ کنسرتو ویولنسل خود را در مینور B نوشت.

اگرچه مشکلاتش با خانم توربر بر سر حقوق پیش آمده بود با اینحال او به عضویت افتخاری “انجمن علاقمندان موسیقی” (Gesellschaft der Musikfreunde) وین در آمد، با اینحال حس غربت بر وی غلبه کرد و نیویورک را به قصد بوهمیا پیش از شروع ترم بهاره کنسرواتوار ترک نمود.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

دیدگاه ها ۲

بیشتر بحث شده است