رهبری: ناکسوس «نوحه خوان» را منتشر می کند

انتشارات ناکسوس در ماه جولای امسال اثری از علی رهبری با عنوان «نوحه خوان» را منتشر می کند. با وجود اینکه علی رهبری از جوانی آثار موفقی را در ژانر موسیقی کلاسیک و ارکسترال تصنیف کرده است و بیش از ۲۰۰ سی دیِ رهبری ارکستر با انتشارات ناکسوس دارد، تا امروز هیچ اثر آهنگسازی شده از او توسط انتشارات ناکسوس منتشر نشده است. درباره این اتفاق جدید امروز با این آهنگساز و رهبر کهنه کار گفتگو می کنیم:

با خبر شدم در حال حاضر مشغول ضبط نوحه خوان برای ویولون و ارکستر سمفونیک هستید لطفاً در مورد این قطعه و تاریخچه آن صحبت کنید و بفرمایید که آیا تغییراتی در این قطعه داده اید یا شبیه به همان ورژن ای است که اکنون در بازار ایران وجود دارد؟

«نوحه خوان» را ما ضبط کرده ایم و فعلا این اثر در اختیار شرکت ناکسوس است. در ماه جولای این اثر منتشر خواهد شد و در بازار جهانی قابل دسترس خواهد بود. نسب به ورژن قبلی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد تغییر کرده است و طولانی تر و دراماتیک تر شده است. ساخت این اثر بر می گردد به وقتی که من ۲۰ سال داشتم و آن زمان هم ویولن می زدم و می توانستم این قطعه را بزنم؛ با بیژن خادم میثاق که یکی از بهترین ویولنیست های ایرانی بود این قطعه را امتحان می کردیم. بیژن خادم میثاق سالها کنسرت مایستر ارکستر تونکونستلر (Tonkünstler Orchestra) در وین بود و برای اولین بار همین ارکستر هم این اثر را اجرا کرد که انتشارات بتهوون صفحه این اثر را در ایران منتشر کرد. این قطعه را من آن زمان با این امید نوشتم که روزی وارد رپرتوار کنسرتو ویولن های جهانی بشود و به همین خاطر علاقه داشتم که این اثر خصوصیت های منحصر به فردی داشته باشد، مثلا در این اثر آرپژ که در کنسرتو ویولن ها مرسوم است وجود ندارد و به جای آن سبک ویولن نوازی و تکنیک های ویولن نوازی ابوالحسن صبا و تحریر های آن به کار گرفته شده است. به نظر من این قطعه را در همه جای دنیا می شود اجرا کرد و سبک آن بر گرفته از موسیقی دستگاهی ایرانی است.

برای انتشار پارتیتور این اثر چه انتشاراتی را در نظر گرفته اید؟

نت نویسی جدید را با برنامه سیبلیوس انجام داده ایم ولی برای انتشار نت این اثر هنوز برنامه ای ندارم. بعدا راجع به این موضوع هم فکر خواهیم کرد.

چطور تاکنون هیچ اثری از آهنگسازی شما با انتشارات معتبر ناکسوس به انتشار نرسیده است؟

من بیش از ۲۵۰ سی دی در بازار بین المللی دارم و همه می پرسند چرا قطعات خودت را منتشر نمی کنی؟ من چند بار گفته ام، وقتی موفقیت من به بالاترین سطح رسید و مرتب مشغول رهبری ارکستر بودم با خودم گفتم کار درستی نیست که قطعات خودم را اجرا کنم. ناکسوس که جای خود دارد، من مدت زیادی مدیر «کُخ اینترنشنال» بودم و با هر ارکستری که دوست داشتم می توانستم کارهایم را رهبری و ضبط کنم، فرقی نمی کرد که کدام ارکستر باشد. ولی همیشه قطعات آهنگسازان دیگر را اجرا کردم و وقتی مدیر بودم دوست نداشتم قطعات خودم را اجرا یا ضبط کنم. به جز مالاگا که خودشان اصرار کردند که قطعه ای برای دهمین سال تاسیس ارکستر بسازم و اجرا کنم.
به طور کلی اعتقاد دارم نباید یک مدیر یا رهبر ارکستر، کارهای خودش را اجرا کند و این کار یک فساد به تمام معنا محسوب می شود. در حال حاضر هم هیچ اثر آهنگسازی شده ای از من در انتشارات ناکسوس نیست و تمام قطعات آثار آهنگسازان کلاسیک و مخصوصا آهنگسازان کشور بلژیک هستند و از ماه جولای اولین اثر آهنگسازی شده من منتشر خواهد شد.

شما در ایران آثار آهنگسازان مختلفی را برای ناکسوس ضبط کردید، سرنوشت این آثار چه شد؟

متاسفانه ما قطعاتی که از ۱۲ آهنگساز ایرانی ضبط کردیم تا در انتشارات ناکسوس منتشر کنیم و برای ایران افتخاری می شد که این آثار در بازار جهانی منتشر شود، به آرامی وارد بایگانی بنیاد رودکی شد و هیچ کاری برای آن نکردند… خدا می داند که چرا ما اینطوری هستیم!

آیا برای دیگر آثارتان هم برنامه ضبط دارید؟

ماه سپتامبر آینده ادامه اثر «مادرم ایران» که با ارکستر آنتالیا و صدای آقای محمد معتمدی ضبط شده است و منتشر می شود. بعد از این هم مشغول کار روی آثار قبلی ام هستم و انشالله به مرور همه آنها منتشر خواهند شد.