انجام این قبیل نواختهها، هرچند حمایتی از آنها نمیشود و غالب جامعه نیز طالب آن نیست، واقعاً نیاز است چون کمانچهنوازی خیلی بیراهه رفته است. از سالهایی که مرکز حفظ و اشاعه ایجاد شد ردیف تار مبنای آموزش ردیف برای همۀ سازهای موسیقی دستگاهی قرار گرفت و هرچند این ردیف ردیف خوبی است اما برای سازهای دیگر ترجمه نشد و جملات آن در اجرای کمانچه کپی شد و ازاینروسبک و سیاق نسل پس از استاد بهاری، که گاه نزد ایشان هم تلمذ کردند، خیلی متفاوت با ایشان است و بیشتر تحتتأثیر ردیفنوازی میرزاعبدالله با کمانچه هستند. از طرف دیگر، موسیقیهای فولکلوریک خراسان، لرستان و کردستان و آذربایجان خیلی در کمانچهنوازی تأثیر گذاشته و به قول استاد لطفی مکتب تهران را دیگر نمیبینیم و لحنهای مختلف وارد کمانچهنوازی شده است.
علیرغم حذف ویولن در نوازندگی موسیقی ایرانی پس از انقلاب، عدهای هم تحتتأثیر صدادهی و نوازندگی ویلن هستند و بدینمنظور تغییراتی در ساختار کمانچه دادند و کمانچه را مانند ویلن عمودی مینوازند و تکنیکهایی که با کمانچه مینوازند ویلنی است و ارتباطی با کمانچه ندارد و حتی برخی کتابهای آموزش ویلن کلاسیک، مانند کایزر و ولفارت را با کمانچه تدریس میکنند.
مجموع این عوامل باعث شدند که به ضبط اثری به شیوۀ نوازندگی استاد علیاصغر بهاری راغب شوم و سعی کنم ارتباط معنویای را که با ساز ایشان برقرار کردم بیان کنم که امیدوارم مورد قبول واقع شود.
در ادامه، شهرام صارمی، نوازندۀ کمانچه، به سخنرانی پرداخت و به آیدین نورمحمدی برای انتشار این آلبوم تبریک گفت و گفت در این شرایط که موج موسیقی تجاری و بازاری و مصرفی به تمام رسانههای جمعی، رسانههای مجازی و هرجا که امکان ارائه باشد دارند نشو و نما میکنند، و البته سریعاً میآیند و با همان سرعت میروند و ماندگاری ندارند، اینکه ایشان در چنین مقطعی، ذهن، تمرکزو انرژیاش را برای تولید چنین اثری مصروف کرده جای تبریک دارد و در نگاه و ذهنیتی که به این کار داشته تا حدود زیادی موفق بوده و برایش آرزوی موفقیتهای بیشتر دارم.
در صحبتهایی که انجام شد، یکی دو بار واژۀ «کپی» به کار رفت که باید آنرا «بازسازی آثار گذشتگان» یا «بازسازی یک شیوۀ نوازندگی» نام نهاد و هنرمندی تمرکزش را بر این موضوع میگذارد که ادبیات موسیقیای را که چندان رایج نیست یا مربوط به استادی است که خودش حضور ندارد احیا کند و این موضوع باید در مقطعی از زندگی هنری هر هنرمندی وجود داشته باشد. بخشی از فعالیت هنری هنرمندان برجستۀ امروز به بازسازی گذشته اختصاص داشته است و برخی، مانند استاد محمدرضا لطفی، بهصورت گروهی به بازسازی آثار قدیم پرداختند و حتی گروهی با عنوان «گروه بازسازی» برای بازسازی آثار گذشتگان تشکیل دادند.
۱ نظر