گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

تاثیر ذهن بر ساختار جمله بندی ها در ویولن (۱)

از نکات کلیدی در نواختن جملات با الگوی لگاتو و پوزیسیون های بالا رونده و پر سرعت که در بسیاری از قطعات رپرتوار ویولن کاربرد دارد، جمله بندی های ذهنی توسط نوازنده برای اجرای این دسته پاساژها می باشد. از آنجا که تنها با دانستن این نکته که با تغییر نوع نگاه ذهن به نحوه اجرای یک جمله و دگرگونه شنیدن آن و بدست آوردن شناخت و فهم جدید از جمله، نوازنده می تواند به آسانی از میزان مراتب تکرار و نیز زمان کمتر تمرین تا رسیدن به حد مطلوب نواختن آن کاسته و اجرای جمله را با سرعت، کیفیت و توان بیشتری رقم زند، دقت بر این موضوع بسیار می تواند راهگشا باشد.

این مسئله تا آنجا توجه را به خود جلب می نماید که با رعایت و درک روش صحیح اجرای آن، حتی می توان از تعداد آرشه های رفت و برگشتی جمله کاست و از نگاه دیگر به واسطه بهره گیری از روش جمله بندی ذهنی، به شکلی بهتر از توانایی های دست راست نیز بهره جست و بر همواری و یکنواختی و نیز سرعت کلی اجرای پاساژ به کمک دست راست نیز افزود و در مجموع اجرای جمله را روان تر ارائه نمود.

برای درک بهتر و روشن تر شدن موضوع می توان به نمونه ای از موومان آغازین کنسرتو ویولن شماره یک وینیاوسکی (پیشتر در مقاله ای بنام کنسرتوی رموز درباره این اثر نوشته ام)، توجه نمود.

ابتدا با توجه به این نمونه، کل جمله را مرکب از تعداد بیست و چهار نت به علاوه یک (نت سل دیز انتهایی با کششی متفاوت) که بطور معمول در دو آرشه رفت و برگشت گنجانده شده، می یابیم بگونه ای که کل جمله را در دسته بندی های شش نتی مشابه بالارونده، یعنی: سل دیز- سی دیز-لا دیز- سل دیز- سی دیز- ر دیز خواهیم یافت.

هر چند این نوع نگاه به جمله، خود نوعی دریافت و شناخت اولیه از این پاساژ برای اجرا است که ایراد مشهودی هم برای اجرا ندارد، اما با دقت بیشتر و بهره گیری از روش جمله بندی ذهنی، به مراتب می توان اجرای نمونه را آسانتر کرده و بر روانی کلی اجرا نسبت به نمونه پایه افزود.


بطور کلی اجرای هر جمله موسیقایی ناشی از شناخت ذهنی نوازنده ویولون از عوامل متعدد شکل دهنده ی آن نظیر ریتم، فواصل نت ها، پوزیسیون های دست چپ و نحوه انتخاب و تغییر آنها نسبت به یکدیگر، آرشه گذاری ونحوه ی اجرای حالات اجرایی نظیر فورته- پیانوها، اکسان ها و… است و در این میان هر کجا که ذهن نوازنده دچار درگیری و اشکال باشد، اجرا با نقصان روبرو می گردد.

در نمونه فوق، با توجه به اینکه تغییر پوزیسیون ها بطور معمول بر روی نت سل دیز و توسط انگشت اول اتفاق می افتد(به استثنای آخرین جمله که علاوه بر تغییر یاد شده، در سی دیز نهایی هم تغییر پوزیسیون دارد)، نوازنده دچار نوعی گسست ذهنی و نیز دشواری در زمینه تغییر پوزیسیون که همراه با اتمام نواختن هر سری جمله شش نتی مشابه (که در نت ر دیز پایان می پذیرد)، می گردد.

علی نوربخش

علی نوربخش

متولد ۱۳۵۵ تهران
نوازنده و کارشناس آموزش ویولون
لیسانس مهندسی عمران

Date and place of birth 1977 Tehran
Violinist and Violin Instructor
B.Sc. Civil Engineering

دیدگاه ها ۳

بیشتر بحث شده است