گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

نگاهی به موسیقی Jazz در آذربایجان ، قسمت دوم

واقف مصطفی زاده در اواخر دهه ۶۰ اولین مفسر مقام جز (jazz
mugam) به شمار میرود. البته واضح است که قبل از او بسیاری از موسیقی دانان به
شباهت بین این دو نوع موسیقی پی برده بودند و بر پایه آن آثاری به وجود آورده
بودند

. اما واقف مصطفی زاده اولین موسیقیدانی بود که مقام شرقی را در قالبی قابل
درک، یعنی قالب Jazz، به شنوندگان غربی و برعکس، موسیقی Jazz را به شنوندگان
آذربایجانی در قالب آشنای مقام معرفی نمود. این پیانیست، که سالها به آموختن ریزه
کاریهای مشکل این دو موسیقی مشغول بود، بالاخره شگفتی و تحسین بزرگان موسیقی غرب را
برانگیخت و موجب جلب توجه جهانی به موسیقی مقام آذربایجان شد. به گفته ویلیس کانوور
(Willis Conover) منتقد مشهور جاز آمریکایی ” واقف مصطفی زاده یک نوازنده عالی است.
او بهترین نوازنده پیانو تغزلی است که تا کنون به او گوش داده ام.”

در سال ۱۹۶۹، با دعوت و اصرار رئوف حاجی اف، واقف از تفلیس به باکو
بازگشت. او در ارکستر موسیقی ملی آذربایجان به کار مشغول شد و در کنار آن یک گروه
سه نفری Jazz نیز تشکیل داده بود. در همین دوران یکی دیگر از موسیقیدانهای موفق
آذربایجان، رفیق بابایف، در زمینه خوانندگی جاز مشغول فعالیت بود و در همین زمان
گروه چهارنفری (کوارتت) آوازی گایا، به کار تنظیم و اجرای ترانه های فولکلوریک
مشغول بودند.

متاسفانه واقف مصطفی زاده و رفیق بابایف هر دو با مرگی زودرس
از جهان رفتند. مصطفی زاده در سال ۷۹ وهنگام اجرای برنامه در اثر حمله قلبی و
بابایف در سال ۹۴ در یک آتش سوزی مهیب در مترو باکو درگذشتند. مصطفی زاده ۳۹ سال و
بابایف ۵۸ ساله بودند.

جامعه فرهنگی آذربایجان همچنان به این دو نابغه موسیقی مدیون
است. سبک موسیقی، تفکر موسیقایی و نوع اجرای آنها در زمان خودشان به طور کامل درک
نشد و وقایع سالهای ۸۰ و ۹۰ از جمله فروپاشی شوروی و جنگ بین آذربایجان و ارمنستان
بر موسیقی و فرهنگ آذربایجان تاثیرات منفی باقی گذاشت. البته مکتب ملی Jazz که
بالاخره توسط توفیق قلی اف، نیازی، گارا گارایف، رئوف حاجی اف و توفیق احمدف به
وجود آمد، همچنان برقرار است.

امروزه، نسل جدید نوازندگان Jazz
آذربایجانی توانسته اند به انواع مختلف موسیقی مقام جاز را به سراسر دنیا معرفی
کنند. عزیزا مصطفی زاده، شاگرد هنرستان ملی جاز و دختر واقف مصطفی زاده، سالها است
که جاز آذزبایجان را در سراسر جهان به محبوبیت فراوانی رسانده است.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است