گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

MIDI را بهتر بشناسیم – قسمت سوم


در نوشته های گذشته راجع به رابط MIDI ، نحوه برقرار کردن ارتباط میان سازها و کامپیوتر با یکدیگر و لوازم مورد نیاز برای اینکار صحبت کردیم. همچنین به بررسی انواع پیامها در ساختار نرم افزاری

MIDI پرداختیم و به تشریح پیامهای نمونه هایی چون Note On / Note Off پرداختیم؛ هم اکنون توجه شما را به ادامه این سلسله مطالب جلب می کنیم.

پیام تغییر برنامه – Program Change Message
به محض آنکه یک دستگاه موسیقی دیجیتال – مانند یک سینتی سایزر – روشن می شود به حالتی برنامه ریزی می گردد که از پیش برای آن در نظر گرفته شده است. این وضعیت معمولآ در حافظه ROM

دستگاه و یا در مدل های پیشرفته تر به حالتی که آخرین بار شما آنرا در حافظه RAM دستگاه ذخیره کرده اید، ثبت شده است.

اما برای آنکه شما توسط کامپیوتر صدای ساز خود را تغییر دهید و با صدای جدید به اجرای موسیقی بپردازید، ساز باید برنامه ای را دریافت کند که با اجرای آن صدایش تغییر کند. این برنامه یا پیام

Program Change Message – PCM نام دارد.

PCM ها نیز همانند Note On یا Note Off از انواع پیامهای مربوط به کانال یا Channel Messages هستند. این پیامها بطور جداگانه برای کانالهای مختلف ارسال می شوند و مشخص می کنند که

هر کانال کدام نوع ساز را باید برای اجرا انتخاب کنند.

اولین بایتی که ساز یا ماجول سینتی سایزر بعنوان Status دریافت می کند عدد C هگز است. به این ترتیب ساز پس از دریافت آن در انتظار دریافت مشخصات ساز اجرایی خواهد بود که به آن

Program Number گفته می شود. بنابراین تنها بایت داده ای که پس از آن دریافت می شود شماره برنامه – نوع ساز – را مشخص می کند.

همانطور که بسیاری از شما می دانید در اینحالت پیانوی آکوستیک بزرگ شماره ۱، پیانو آکوستیک با صدای شفاف شماره ۲ و … را بعنوان بایت داده اختیار می کنند.

پس از دریافت این بایت، ساز دیجیتال یا سینتی سایزر از ROM خود اطلاعات مربوط به اشکال موج صدای ساز را برداشته آماده اجرای صدای ساز می گردد.

پیام تغییر پارامترها – Control Change Message
نوع دیگر از پیامهای مربوط به کانالها است که برای ایجاد تغییر در وضعیت فیزیکی اجرای ساز بکار برده می شود. بعنوان مثال گرفتن پدال کشش Sustain، اعمال مدولاسیون Midulation که در حالت

دستی عمومآ با یک چرخ انجام می گیرد و دیگر افکت ها بکار برده می شود. این نوع پیامها دارای Status بایتی معادل عدد B هگز است.

به دنبال بایت Status بایت دیتا ای ارسال می شود که نوع کنترل را مشخص می کند و در صورت نیاز بایت سومی هم برای مقدار کنترل مورد نظر ارسال خواهد شد.

توجه داشته باشید که برخی از افکت ها مانند Sustain شبیه به یک کلید دو حالته روشن و خاموش عمل می کنند، اما برخی دیگر ممکن است مقدار پارامتری را نیز برای اجرا نیاز داشته باشند.

بعنوان مثال همانطور که در حال اجرای دستی، مقدارحرکت دادن کلید Pitch/Bend در شکل اجرای صوت خروجی موثر است برای شبیه سازی اجرای این حالت با MIDI نیاز به اطلاعات لازم در مورد

وضعیت Pitch/Bend ضروری است، که در این حالت برای این پیام خاص نیاز به بایت اطلاعاتی نیز هست که مشخصات میزان Pitch/Bend را در آن تعریف می کنند.

نمونه دیگری از انواع کنترل ها که بسیار معروف و کاربردی نیز هست، پیامی است که به cc10 – با کد هگز A – مشهور است. این پیام برای تغییر خروجی میان دو بلندگوی چپ و راست – همان

Panning – بکار برده می شود.

محدودیت در اجرای تغییرات
اگر وارد برنامه ریزی جدی MIDI شده اید بد نیست بدانید تمام ماجولهای صوتی به تمام کنترلها پاسخ مثبت نمی دهند. به این دیگر ممکن است آنها برخی از پیامها تغییر کنترل را نپذیرند.

بعنوان مثال cc 120 – با کد هگز ۷۸ – که تمام صدا ها را خاموش می کند و cc 123 – با کد هگز ۷B – که تمام نت ها را خاموش می کند. پیام تغییر کنترل شماره ۱۲۰ بدون توجه به وضعیت نرم افزار

به سینتی سایزر اعلام میکند که همه صداها را خاموش کن. cc 120 را همه سازها یا ماجولهای سینتی سایزر پشتیبانی نمی کنند برای همین بهتر است اگر هدف خاموش کردن ناگهانی صدا باشد از cc 123

استفاده کنید. اینکار معادل آن است که انگشت خود را از روی همه کلاویه هایی که درحال اجرا هستند برداریم.

System Messages
همانطور که گفتیم در مقابل پیامهایی که به هر کانال مربوط می شود، گروهی از پیام ها نیز وجود دارند که به همه کانالها تعلق دارند و به همین علت به آن System Message گفته می شود. وقتی این نوع

از پیام ارسال می شود تمام سازها و ماجولهای سینتی سایزر به آن پاسخ می دهند مگر حالتهای خاصی که به آن Exclusive Messages گفته می شود که برای ماجولها و سازهای متعلق به یک سازنده

خاص ارسال می شوند.

در این حالت لازم است سازنده های مختلف کد مخصوص داشته باشند که اینگونه نیز هست مثلآ عدد مشخصه Kurzweil معادل ۷ یا مشخصه Yamaha معادل ۶۷ و … است.

پیامهای System به سه دسته اصلی تقسیم می شوند Common، Real Time و Exclusive. پیامهای مشترک یا Common برای همه سازها، پیامهای Exclusive یا انحصاری برای سازندگان

خواص و Real Time برای سنکرون کردن ساعت سازها با ساعت MIDI با یکدیگر بکار برده می شود.

کاوه رهنما

کاوه رهنما

متولد ۱۳۴۶ تهران
لیسانس الکترونیک
نوازنده پیانو، پژوهشگر موسیقی

دیدگاه ها ۲۶

  • bande arz karde boodam in site salahiat ezhare nazar dar morede masalele mohandesi va fanni ra nadarad behtar az jedan az in kar khoddari konid
    zemnan dar moree tahlile asare classic niz chenin ast
    khyeli tamaskhor amiz ast ke almsale shomaha maslan begooyeed folan ahnge chopin ya beethoven ya gheyre jozve karaye zayeef ya ghavi ast ya inke begooyeed maslan inja ingoone ya angoone as khahesh mand ast hadde khod ra beshnasid
    in moosighidanha anghadr bozorg hastand ke hich kodam az shoma ha slahiate ezhare nazar raje be anha ra nakhid dasht
    bioshtar az in baese khande va tamaskore mokhatabine khod nashavid

  • مرسی من دفعه قبل راجع به intialize کردن پورتها پرسدیم چون وقتی دستی پروگرام می کنم مشکل دارم اگر ممکنه به اون هم حتمآ بپردازید. بسیار ممنون

  • این رفیق ناشناس به گونه ای حرف میزنه که انگار صاحب سایت هست و شما عزیزان دست اندرکاران سایت کارمندان او. شما وقتی هنوز ادب و نزاکت در گفتار بلد نیستید لازم نیست افرادی را که هدفشون خدمت به جامعه موسیقی است را نصیحت کنید. شما حتی نمی خواهید یک اسم مستعار برای خودتون انتخاب کنید. به نظر من این نمایش چیزی نیست جز رفتار نکوهیده حسادت.
    دوستان هارمونی تاک، بودن اینگونه کامنت ها همچین خالی از لطف هم نیست چون باعث سرگرمی میشه و اینکه بدونیم همیشه آدمای تنگ نظر دورو بر مون هستند.

  • جناب anonymous، به عنوان یک خواننده این سایت و یک طرفدار موسیقی باید بگم به نظر رفتار تعصب آمیز شماست که باعث تمسخر و خنده هست. اولا فکر نمی کنم که شما از پشت کامپیوتر توانایی تشخیص دادن صلاحیت نویسنده های این سایت رو داشته باشید. دوم اینکه نوشته های این سایت، اکثرا با منابع و مراجع موثق هستند، مگر اینکه شما در صحت و درستی اون منابع هم شک داشته باشید که اون هم بحث جدایی هست. اگر ایرادی روی نوشته ها می بینید، اظهار نظر کنید و روش بحث کنید (البته اگر سوادش رو دارید(، در غیر این صورت بد نیست بدونید مطالب این سایت در حد خودش کم نظیره و خواننده های با سواد این سایت هم نهایت استفاده رو از این مطالب می کنند. قطعا خواننده های این سایت دوست دارند که روی مطالب بحث و تبادل نظر کنند. پس اگر ایرادی روی هر بحث می بینید بیان کنید، این رو بهش میگن نقد. چیزی که در جامعه علمی و هنری در تمام دنیا مرسومه ولی ما هنوز اون رو با تخریب اشتباه می گیریم.

  • jaleb ast ke mokhatabine in site ham ghasde neshoon dadane adabo nezakat ra darand
    in ham az un harekate khande avar ast
    shayad agar khodeman ra dar oje gholehaye honari tasavor nemikardim vaze moosighi va jameye ma intori balbashoo va shofte nabood ke har bisavadi un ham dar iran be khod ejaze dahad asare barjasteye moosighie classic ra tahlil konad
    in vagheean jaye shegefti va khande ast
    ke maslan bach va beethoven ya mozart ro be chalesh bekeshim va ghasde irade eyb be anha ra dashte bahsim
    omidvaram dar donyaee ke baraye khod khalgh kardeyeed khosho sad bashid

  • دوست عزیز در تمام طول تاریخ سکوت با استهلاک و چالش و تحلیل با پیشرفت جوامع همراه بوده. اگر شخصی مانند اینشتین چشم و گوش بسته حرفهایی را که نیوتن گفته بود می پذیرفت هرگز نمی تونست نظریه نسبت رو بیان کنه و برعکس اگر ادوارد لورنس حرفهای انیشتن رو نقد نمی کرد هرگز نظریه بی نظمی رو ارائه نمی کرد. این مورد رو در موسیقی هم داشتیم، بنابراین نقد چیز خوبیه و عامل پیشرفته.

  • bayad dar javabe dooste aziz agahye hamid reza arz konam
    bale harfe shoma dorost vali moosighie bach va beethoven paye va asase moosigjie emrooze maghreb zamin ast
    hamntor ke nazariayte nioton paye va asas va rahgoshaye fizike novin ast
    vali maghooleye elm va honar ra nemitavan ba ham amikht
    honar khalgho ebda ast va elm hasele tajrobe va azmayesh
    pas melsale shoma mesale marfaregh ast doost aziz
    va aslan rabti be ehteghade man nadarad
    zemnan asare classic az anchenan ghana va azemati barkhordar ast ke kasi ra yarye naghdo ezhare nazar dar an nist
    hata hanooz navazandegan dar talashand ke in asar ra be dorosti ejra konand ch eberesad be inke an ra nahd konand anham dar iran ke shayad be tedadae angoshtane yek dast ham adame ba salahiat ar moosighie clkassic nadaraim
    moosighei ma shode tekrare radife mirza amrolah!!!!!!!

  • دوست ناشناس عزیز. شما حرفتون رو تغییر دادید. اگه به کامنتهای قبلت نگاه کنی میبینی از نویسنده این مقاله که راجع به MIDI هست ایراد گرفتی و گفتی صلاحیت نداره. اما در ادامه زدی به موسیقی کلاسک و نقدش. میشه بگی تو کدوم مقاله این سایت و کدوم نویسنده (از خودش و بدون منبع) موسیقی باخ و بتهوون رو نقد کرده به غیرت هنری شما بر خورده؟
    اتفاقا یکی از دلایل تحجر فرهنگ و هنر ما آدمهایی هستند که بی دلیل با هرگونه نقد در مورد آنچه از نظر آنها “تقدس” محض است مخالفند. به جای جبهه گیری، نقد سازنده کنید. اگر سری مقاله هایی که در مورد MIDI یا هر چیز دیگه که نوشته شده از نظر شما ایرادی داره اون رو مطرح کنید و با دلیل نقدش کنید. اگر هم سواد کافی برای این کار ندارید از اظهار نظر در باره “صلاحیت” یک نویسنده یا سایت و از “سواد” سخنی نگید که مورد مضحکه قرار نگیرید. فراموش نکنید که آنچه جامعه علمی و هنری به آن نیاز دارد دعوا و تنش و جو سازی و تعصب نیست، نقد و اظهار نظر سازنده است.

  • مثل اینکه این دوست ما فقط دانوب آبی یوهان بتهوون را با پیانوی میرزا امرالله شنیده!!!بی سوادی از کلامش موج میزنه و حتی جرات نداره یک مثال بزنه بعد به کسانی که بهترین سایت موسیقی را دارند و مورد تایید استادان موسیقی هستند حمله می کنه!

  • baraye hadi
    agahye hadi manzoore shoma kodam ostadane moosighi ast?
    in ra baraye man ham roshan konid
    tanha ostadani ke kareshan dar donya ghabele shenakhte shode ast ast aghayan keyvan saket va ali rahbari hastand
    aya darin site hata esme anha ra ham mibinid?
    ya az rooye famil bazi faghat edeye andaki ejazeye neveshtane maghale ra darand
    ke hatman az ghomo khishhaye harmony talk hastand
    aya shoma esme mozarte iran yani ostad saket ra ta be hal darin site dideyeed
    kasi ke dar sued be ishan laghabe mozarte iran ra dade and
    che kasi taasobe khosahk darad
    man ya shoma ke be adlile na tavani hata hazer nistid esmi azin atatid dar sitetan biavarid
    albate jaye malal ya gelaye nist
    choon anha ingahdr bozorgand ke niazi be tarhe esmeshan darin site nadarand
    agahye hadi man behtar az shoma pianoye ostad farange sharif va tar zadane beethoven ra mifahmam
    shoma niz bi nezakati va por rooye az kalametan moj mizanad
    agar zareyee mifahmidid pey mibordid manzoorama z mirza amrolah tanha koobidane moosighie ghajar ast ke baese zeval va fanaye moosighie melli ma shdoe

  • نه آقای پر جرات! حرف آدم بی سواد و غیر منطقی جواب ندارد.
    اینجا کسی بیکار نیست که وقت عزیزش را صرف مطالعه ی کامنتهای بی محتوای شما بکند.
    شما وقتی به “ساکت” میگید موزارت ایران لازم نیست راجع به عدم صلاحیت کسی حرف بزنید.
    در ضمن این اسمی که حذف کرده بودید: “علی رهبری” را میگم! در این سایت یک مصاحبه کامل با ایشان شده.که مشخصه که ندیدید چون ظاهرا بار اول است که به اینجا اومدید.

  • man be saket nemigam mozarte iran
    un kasani ke shoureshan az mano shom akhyeli bishtar ast in laghab ra be ishan dade and
    agahye rad
    kash bemane bisavad kami savad yad midadid
    yadetan naravad esfand door konid
    !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

  • بالاخره نفهمیدیم شما به سواد و آدمیک نگاه کردن به موسیقی معتقدید یا شنیدن و دلی نظر دادن!این اقایی که شما فرمودید متاسفانه چوب دو سر طلاست!نه شخصیت باسوادی از نظر موسیقی آکادمیک است نه شخصیتی که مخاطب با ساز او به اصطلاح حال کند. همه او را به عنوان نوازنده رباتیک می شناسند .خیلی حیف شد که سواد شما در حدی نبود که اقلا یک مثال درست بزنید!نه به آن حمله تان به نویسندگان هارمونی تاک نه به این مثالتان از موسیقیدان موتسارت نما!!

  • باعرض خسته نباشید
    بحث شما درباره “midi”تا کی کامل خواهد شد
    من بی صبرانه منتظره رسیدن بقیه برنامه هستم لطفاً
    متشکرم

  • aghaye mohtaram na shoma beethoveni na bande bach be jaye in rap kardana bezarin mardom estefade bebaran az matalebe neveshte shode tooye in site hala harjash ham ke be ghole shoma irad dashte bashe ma mizarim be hesabe kam lotfiye admine mohtaram albate bela nesbatesh chon vaghean zahmat mikeshe ino az posthaye in site kamelan mishe fahmid . pas site classic ro tabdil be site Rap nakonin

  • dar javabe oonaike ghofte boodan dar estefade az midi beyne org va compuoter sedaye notro dirtar az anghosht ghozashtan rooye kelaviye mishnavand ellat bayad az barnamei bashe ke bahash kar mikonan ya to ghesmate moarefiye karte seda too barmneye moredenazar bayad mizan MS karte sedaro dar adiuo settings behadeaghali beresoonan ke sorate pardazeshe 01 midi ba bapardazeshe 01 karte seda motabeghat kone oum
    vaght moshkeleshoon hal mishe
    (omidvaram komaki karde basham)

  • با سلام
    سایت بسیار وزینی است. ضمنا بهتر نیست وقت و هزینه خود را صرف پاسخگویی به افرادی امثال Anonymous نکنیم . مه فشاند نور و سگ عوعو کند. با تشکر

  • با سلام و ارادت

    راستش در مورد آنتن و ارتباطات رادیوئی و مشخصه های فنی و مهم در انتخاب آنتن و همچنین بلندگو و مهمترین مشخصه ها برای انتخاب بلندگو (خصوصا بلندگوهای خودروئی) مطلب می خواستم.
    خواهشمندم اگر مطلبی در اختیار دارید برای من هم ایمیل نمائید.
    PejmanTehrany@yahoo.com
    منتظر هستم
    پژمان تهرانی

بیشتر بحث شده است