گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

محمدعلی پورخصالیان

محمدعلی پورخصالیان
متولد ۱۳۵۷ تهران
نویسنده، مترجم، نوازندۀ پیانو، کیبورد و سینتی‌سایزر و طراح صدا

Posts by محمدعلی پورخصالیان

نگاهی اجمالی به شیوه‌ی کار واروژان (۱)

نگاهی اجمالی به شیوه‌ی کار واروژان ترکیب کمیاب احساس و تفکر سال‌هاست درباره‌ی محوریت خواننده در آنچه به تصور خودمان صنعت موسیقی در ایران گفته می‌شود، بحث شده است. «خواننده‌محوری» از دوران پیش از انقلاب رفتار حاکم بر کسب‌و‌کارهای مرتبط با موسیقی و متأسفانه دیدگاه عمومی از سوی مردم بوده است. به‌جز خواننده‌محوری، عوامل متعدد […]

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۷)

علاقه به راک استدی و اسکا به حدی زیاد می شود که برخی از ویژگی های این دو موسیقی جوابگوی نیاز مشتاقان نیست. اسکا و راک استدی موسیقی ریتمیک و رنگی است. مشتاقان این دو موسیقی در کافه ها و کلوپ ها دوست دارند با این دو موسیقی برقصند اما سرعت زیاد این موسیقی رقصیدن با آن را مشکل می کند. از سوی دیگر هردوی این دو موسیقی بر بستر ریتمیک ساز گیتار باس و سازهای کوبه ای سوار هستند اما باز به دلیل سرعت بالای ریتم این دو موسیقی، این دو ساز نمی توانند مانور و بازی زیادی داشته باشند.

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۶)

از سال ۱۸۸۰ مدرسه ای پسرانه برای کودکان بی سرپرست در کینگستون دایر شده بود که توسط راهبه های کاتولیک اداره می شد. «مدرسه پسرانه آلفا» که به خاطر نحوه آموزش بسیار منظبت و آموزش های بسیار سطح بالای موسیقی به شاگردان معروف بود در جهانی شدن موسیقی جامایکا نقش مهمی داشته است. تعداد زیادی از سرشناس ترین نوازندگان موسیقی جامایکا از بچه های سرراهی بوده اند که توسط این مدرسه با سواد شده اند و موسیقی را آموخته اند. اتفاق جالبی که در اواخر دهه ۵۰ و اوایل دهه ۶۰ افتاد این بود که تعدادی از زبده ترین موزیسین های این مدرسه به تشویق یکی از خواهران روحانی برای کار و اجرای موسیقی به لندن مهاجرت می کنند.

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۵)

سبک هایی که عوامل اجتماعی، سیاسی و فناورانه و اقلیمی هرکدام با تاثیرهای خود آن را شکل داده بود. به این ترتیب حالا کلوپ هایی که نهایتا ظرفیت ۲۰۰ نفر را داشت، با انتقال سیستم صوتی غول پیکر به حیاط یا محوطه بیرون از کلوپ هم می توانست پذیرای هزار تا دو هزار نفر باشد و هم می توانست این تعداد مشتری را با موسیقی منحصر به فرد و ریتمیک اسکا که فرزند ناخلف منتو، سول و جز آمریکایی بود، حسابی سرگرم کند.

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۴)

از اواسط دهه ۵۰ در محله های پایین شهر کینگستون تاون اتفاق جالبی در محلات پایین شهر کینگستون تاون افتاده بود. کافه داران و کلوپ دران برای جذب مشتری سیستم های صوتی بسیار بزرگ و پر قدرتی سفارش دادند. این پدیده در تاریخ موسیقی معاصر به نحو شگفت آوری تاثیرگذار و یگانه بود. تفاوت سیستم های صوتی کلوپ های کینگستون تاون و سایر سیستم های صوتی کلوپ های شبانه کشورهای دیگر، کاربری خاصی است که در جامایکا از موسیقی شد. کافه داران که حالا سیستم ای صوتی فوق العاده بزرگ و پرقدرت خود را در بیرون از محوطه کافه های خود نصب کرده بودند، برای تامین موسیقی نقشه جالبی کشیده بودند.

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۳)

همراه این موسیقی جدید که مِنتو (Mento) نام می گیرد، برخی از نوازندگان جامایکایی نیز برای اجرای موسیقی به بریتانیا برده می شوند. با شعله ور شدن آتش جنگجهانی دوم، همین موسیقی هیبریدی جامایکایی، آتش احساسات میهن پرستانه و استقلال طلب جامایکاییان را مهیا می کند. هم زمان در آمریکا هم در این دوران مسایل نژادی با شدت جریان دارد. اما جالب است که در آمریکا هم موسیقی سیاهان است که مورد توجه سفید ها قرار می گیرد. با جهانی شدن بازار موسیقی آمریکا و صادرات سبک های موسیقی این کشور، تقاضا برای گروه های جامایکایی که موسیقی جز و ریتم اند بلوز می نوازند زیاد می شود.

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۲)

مانند بسیاری از دیگر کشورهای کاراییبی، برده داری و استعمار بخشی از تاریخ معاصر جامایکا را تشکیل می دهد. کشوری که پس از حمله اسپانیایی ها دراواخر قرن پانزدهم وقتی معلوم شد معادن طلا ندارد برای اسپانیایی ها بی اهمیت شد. برده های آفریقایی که برای استخراج از معدن طلا به جامایکا برده شده بود در آن جزیره رها شدند و اسپانیایی ها هم با دست نیافتن به اهداف اقتصادیشان از جامایکا کم کم در مورد این جزیره رسست شدند. صد و پنجاه سال بعد، با سست شدن استعمارگران اسپانیایی، انگلستان جامایکا را تصرف و به مجموعه کشورهخای مستعمره خود اضافه کرد. به این ترتیب و با گذشت زمان این جزیره بومی نشین علاوه بر آن چه خود داشت، سه فرهنگ مختلف اسپانیایی، آفریقایی و بریتانیایی را نیز دریافت کرد.

رگه، پدیده ای جهانی از اقلیم کاراییب (۱)

چرخه تکامل موسیقی مردمی معاصر چرخه ای است قابل توجه و از آن جایی که صنعت ضبط موسیقی و اصولا صنعت موسیقی از ایالات متحده آغاز می شود و هم زیستی اقوام مهاجر مختلف در این کشور باعث شده تا هسته اصلی بسیاری از ژانرهای موسیقی مردمی معاصر از موسیقی هایی که در این کشور بوجود آمده، شکل گیرد.

آشنایی با اولین ساز الکترونیکی:
تصادفی که تاریخ موسیقی را متحول کرد

همه ما الیشا گری (Elisha Gray) را به‌عنوان مخترع تلفن می‌شناختیم، اگر الکساندر گراهام‌بل یک ساعت قبل از او به دفتر ثبت اختراعات نرفته بود در عوض نام‌ گری در تاریخ «موسیقی الکترونیکی» به‌عنوان مخترع اولین ساز الکترونیکی ثبت شده است. حال اگر بخواهیم فهرستی از بدشناس‌ترین مردان تاریخ تهیه کنیم، نام الیشا گری (Elisha Gary) بعد از Remo Giazotto (آهنگ‌ساز و محقق موسیقی سبک باروک ایتالیا) در ردیف دوم قرار می‌گیرد. به هر حال در کنار این بدبیاری بزرگ، او اختراع اولین ساز الکترونیکی را مدیون یک اتفاق تصادفی است.

از نمایشگاه فلزیاب و آلات موسیقی دیدن کنید (۲)

واضح‌ترین نمونه این عدم توجه عمومی به موسیقی الکترونیکی در برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی این حوزه به‌چشم می‌خورد. لطفا به جدولی که به همراه این مطلب آمده توجه کنید. البته به‌دلیل ناقص بودن اطلاعات موجود در اینترنت و فقدان محتوای همیشگی وب‌سایت‌های فارسی، این جدول هم ناقص است. با وجود نقصان، این جدول عمق فاجعه را به‌خوبی و وضوح تمام بازگو می‌کند.

بیشتر بحث شده است