محمدعلی پورخصالیان

همزمان با این رویداد گروه بیتلز که بزرگ ترین گروه موسیقی جریان اصلی بود، رویه ساخت آهنگ های خود را تغییر داد و در اواسط دهه ۶۰ نوآوری های بی شمار این گروه و چند گروه دیگر بریتانیی در اواخر دهه ۶۰ چون «مودی بلوز» (Moody Blues)، «پروکول هاروم» (Procol Harum) و «پینک فلوید»، که همگی تحت تاثیر وِلوِت آندرگراند بودند سبک جدید «پراگرسیو راک» (Progressive Rock) یا راک پیشرو را خلق کرد. پراگرسیو راک به سرعت توسط جریان اصلی شناسایی شد. این اولین ورود یک سبک که از موسیقی زیرزمینی زاده شده به قلمرو جریان اصلی صنعت موسیقی بود. ورود پراگرسیو راک به کشور آلمان اما نتیجه جالب دیگری داشت.

هرچند در هیچ متنی به طور قطع تاریخ معینی برای موسیقی زیرزمینی مشخص نشده، اما ظهور سبک «سایکه دلیک» (Psychedelic Rock) یا راکِ روان گردان در اواسط دهه ۱۹۶۰ در بیشتر متون، به عنوان اولین سبک مهم مستقل از جریان اصلی عنوان شده است. جریان اصلی موسیقی، تمایل به ستاره و قهرمان دارد. چهره های مورد نظر خود را تا مرز قهرمان بالا آورده و به مردم معرفی می کند و در کنار این قهرمانان گاهی ضدقهرمان هایی هم دارد. دهه ۵۰ این قهرمان الویس پریسلی بود. گروه بیتلز قهرمان دهه ۶۰ و گروه رولینگ استونز ضدقهرمان این دهه بود.

تحلیل های زیادی در باره موسیقی زیرزمینی نوشته شده و آن را با خرده فرهنگ های مختلف در دهه های مختلف مرتبط کرده و در برخی موارد متنی که به تعریف و تفسیر و تحلیل موسیقی زیرزمینی پرداخته آنقدر ثقیل است که برای کسی که آشنایی با جهان موسیقی معاصر نداشته باشد، درک آن چه گفته شده سخت به نظر می رسد.

در نوشته قبلی به یکی از داغ ترین مباحث میان اهالی موسیقی اشاره کردیم. ارتباط میان هنر و فناوری، و این که این ارتباط، ارتباطی دوگانه و از نوع عشق و تنفر است. آیا فناوری و خصوصا در دوران کنونی ما، فناوری دیجیتال به موسیقی خدمت می کند یا منجر به نارسایی هایی در موسیقی می شود؟ هرچند واقعا نمی شود به طور قطع پاسخ روشن و صفر و یکی به این پرسش داد رابطه عشق و تنفر موسیقی و فناوری، بحثی است که شاید با اشکال مختلف اما با مضمون مشابه کم و بیش همه ما یا وارد آن شده ایم یا حداقلا شاهد درگرفتن این بحث بوده ایم.