Posts by سجاد پورقناد
اوج و فرود رادیو در ایران (۱)
Published on ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
با اینکه ورود اولین دستگاه‌های گرامافون به ایران مربوط به عصر مظفرالدین‌شاه است ولی شاید رواج گرامافون را باید کمی بعد از این تاریخ بدانیم. زمانی‌که در عصر مشروطه هنرمندان موسیقی دستگاهی ایران برای ضبط موسیقی به کشورهای دیگر سفر می‌کردند و پس از مدتی آثارشان به دست علاقمندان در ایران می‌رسید و معدود افرادی که در منزل یا مکان‌های عمومی گرامافون داشتند، این آثار را می‌توانستند، بشنوند و محدوده فروش و البته شهرت این استادان همین افرادِ عموماً متمول بودند.
داریوش رفیعی و دوگانه سرزنش و ترحم
Published on ۱۸ اسفند ۱۴۰۳
زندگی توام با خود ویرانگری داریوش رفیعی در نسل‌های گذشته از طرفی سرزنش‌آمیز و از طرف دیگر همدلانه و ترحم‌آمیز بوده است. واقعیت این است که ماجرای شومی که شمع وجود داریوش رفیعی را به خاموشی برد، می‌توانست نابود کننده زندگی بسیاری از هم نسلان او و بعضی از دوستانش در جامعه موسیقی باشد.
گفتگو با بابک خضرایی درباره مجموعۀ «رامشگران» (۳)
Published on ۲۵ بهمن ۱۴۰۳
خلاصه اینکه ایشان، هم فارابی را مطالعه و روی نظام نغمگی و دستان‌بندی کار کردهاند و هم اینکه مقالاتی درباره ایقاع دارند که در مجلات موسیقی در دهه ۴۰ چاپ شده است. با این اوصاف ایشان هم روی موضوع نغمه و هم روی ایقاع کار کردهاند که هم بتوانند صدای گذشته را پیدا کنند و هم اینکه از تصنیف موزیک فیلم امام علی مشخص شد که روی آثار عبدالقادر مراغه‌ای هم مطالعه داشته‌اند.
پیشتازان سانسور موسیقی
Published on ۲۲ بهمن ۱۴۰۳
اگر بزرگترین اتفاق در زمینه سانسور را در پیش از انقلاب همان حکم حکومتی معروف رضا شاه برای ممنوعیت به کارگیری مدهای موسیقی ایرانی بدانیم، باید طرح سانسور و ممیزی کیفی مرکز سرودها و آهنگ‌های انقلابی وزارت ارشاد اسلامی را دومین ـ مهمترین اتفاق در ممیزی آثار موسیقی بدانیم.
گفتگو با بابک خضرایی درباره مجموعۀ «رامشگران» (۲)
Published on ۱۷ بهمن ۱۴۰۳
نکته دیگر اینکه آقای فخرالدینی به نوعی فارغ‌التحصیل دانشکده هنر هم محسوب می‌شوند چون همان‌طور که می‌دانید فارغ‌التحصیل هنرستان عالی موسیقی هستند که میراثش به دانشکده موسیقی در مجتمع عالی هنر رسیده است و همان‌طور که می‌دانید ایشان هنوز هم فعال هستند. ایشان پس از ۷۰ سال کار مداوم، همچنان پرتلاش هستند و در سن ۸۷ سالگی سلامت ذهنی، بینایی و شنوایی‌شان بسیار خوبی دارند ایشان عمر خود را صرف موسیقی کردهاند؛ ۷۰ سال زمان کمی برای این کار نیست. البته برخی دوستان، افراد دیگری را هم برای بزرگداشت، پیشنهاد می‌کردند ولی موضوع ارج گذاشتن به ۷۰ سال سابقه ایشان است.
اجرایی درخشان در تاریخ اپرای ایران
Published on ۱۲ بهمن ۱۴۰۳
اپرای عروسکی مولوی به کارگردانی بهروز غریب‌پور و با آهنگسازی بهزاد عبدی روی صحنه است، رهبر ارکستر ولادمیر سیرنکو و اجرای موسیقی آن نیز با ارکستر ناسیونال اوکراین اجرا شده است. همچنین آواگران این اپرا ﻫﻤﺎﯾﻮن ﺷـﺠﺮﯾﺎن (ﺷـﻤﺲ)، ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻌﺘﻤﺪی (ﻣﻮﻟﻮی)، ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺻادﻗﯽ (اﻣﯿﺮ ﺗﻮﻣﺎن ﻣﻐﻮل)، ﻋﻠﯽ ﺧﺪاﺋﯽ (ﺷﯿﺦ ﻋﻄﺎر)، ﺣﺴﯿﻦ ﻋﻠﯿﺸﺎﭘﻮر (ﺳﻠﻄﺎن اﻟﻌﻠﻤﺎ، پدر مولانا جلال‌الدین)، ﻣﻠﯿﺤﻪ ﻣﺮادی (ﻫﻤﺴﺮ ﻣﻮﻟﻮی)، ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻣﺤﻤﻮدی (ﺷﺒﺎن، ﻫﻤﺨﻮان ﭘﺮده ﺧﻮان)، ﻣﻬﺪی اﻣﺎﻣﯽ (ﭘﺮده ﺧﻮان)، ﻋﺎﻣﺮ ﺷﺎدﻣﺎن (ﻗﺎﺿﯽاﻟﻘﻀﺎت)، ﻣﻬﺪی ﺟﺎور (ﺳﺮدار ﻣﻐﻮل)، ﺳﺠﺎد ﭘﻮرﻗﻨﺎد (ﺳﺮدار ﻣﻐﻮل، ﺟﻼد)، زﻧﺪهﯾﺎد اﺳﺤﺎق اﻧﻮر (ﻣﺮﯾﺪ ﮐﻬنسال)، ﮐﯿﻮان ﻓﺮزﯾﻦ (ﻣﺮﯾﺪ)، اﺣﺴﺎن ﻧﺼﯿﺮی (ﺷﺎه ﺧﻮارزم)، ﺳﺎرا رﺿﺎزاده (زن ﺧﻮارزﻣﯽ)، ﺳﻮﻟﻤﺎز ﺑﺪری (زن ﺧﻮارزﻣﯽ)، ﻓﺮﻫﺎد اﺳﺪی (ﻣﺮدی از ﺧﻮارزم)، ﻋﻠﯽ ﻧﺠﻔﯽ (ﻣﺮدی از اﻫﺎﻟﯽ ﻗﻮﻧﯿﻪ)، ﻋﻠﯽ ﯾﺎری (ﭘﯿﺮﻣﺮدی از ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﻮارزم) بوده‌اند. سجاد پورقناد، روزنامه‌نگار، خواننده باریتون و نوازنده تار و همچنین یکی از آواگران این اپرا هم بوده است؛ در ادامه یادداشت پورقناد را می‌خوانید که در ابتدایآن به پیشینه اپرا در ایران و سپس درباره «اپرای مولوی» و همکاری بهزاد عبدی با بهروز غریب‌پور و شکل‌گیری اپرای ملی ایران اشاره داشته است.
نقدی بر کنسرت «شعله دارم بر زبان» (۲)
Published on ۵ بهمن ۱۴۰۳
در پایان لازم است به سه مورد قابل نقد ارکستر ملی که به زعم نگارنده بسیار اهمیت دارد توجه شود. در ارکستر ملی بارها شاهد این اتفاق بودیم که قطعات به شکل استاندارد خود اجرا نمی‌شود، برای مثال در کنسرت یاد شده در قطعاتی که نی و کمانچه نداشت، این سازها به همراهی دیگر نوازندگان سازهای ایرانی پرداختند. مخصوصاً سونوریته ضعیف نوازنده نی که با تقویت میکروفون، صدای سازش به سونوریته نهایی کار ارکستر آسیب وارد می‌کرد.
گفتگو با بابک خضرایی درباره مجموعۀ «رامشگران» (۱)
Published on ۴ بهمن ۱۴۰۳
سومین جشنواره موسیقی صبا پس از چند سال وقفه در پاییز سال جاری برگزار شد و اواخر آذرماه به کار خود خاتمه داد اما اتفاق خاصی که در این جشنواره افتاد، تجلیل از فرهاد فخرالدینی آهنگساز و رهبر ارکستر پیشکسوت بود. مجموعۀ «رامشگران» به آهنگسازی فرهاد فخرالدینی پیش‌تر با صدای زنده‌یاد کاوه دیلمی با اجرای گروه شیدا به سرپرستی پشنگ کامکار به بازار موسیقی عرضه شده بود که در اجرای آذرماه سال جاری بخش‌هایی از این اثر بازآفرینی و اجرا شد البته این پایان راه نخواهد بود و قرار است که در آینده این مجموعه به صورت کامل، چندصدایی و به صورت مفصل‌تری به در آید. بخشی از موسیقی آلبوم «رامشگران» توسط «ارکستر جوانان ایران» به رهبری آرمان نوروزی در مراسم بزرگداشت فخرالدینی، موسیقیدان و آهنگساز برجسته و رهبر پیشین ارکستر ملی ایران که در چارچوب سومین جشنواره موسیقی صبا برگزار شد؛ به اجرا درآمد.
نقدی بر کنسرت «شعله دارم بر زبان» (۱)
Published on ۳۰ دی ۱۴۰۳
در روز بیست و هشتم و بست و نهم دی ماه، کنسرت «شعله دارم بر زبان» با همراهی «ارکستر ملی ایران» به رهبری همایون رحیمیان با اجرای قطعاتی از: علی جعفریان، همایون رحیمیان، جمال الدین منبری و همراهی خوانندگان: حسین علیشاپور، مجتبی عسگری، وحید تاج و پوریا اخواص در تالار وحدت به روی صحنه رفت. نوشته‌ای که پیش رو دارید، نقدی است به شب اول اجرای این برنامه که در روزنامه اعتماد به انتشار رسیده است:
سریر: آثاری که در دهه ۵۰ در اروپا ضبط شد، هنوز بهترین آثار ایرانی هستند
Published on ۲۲ آذر ۱۴۰۳
مثلا اگر داوید احساس می‌کرد که شاگردی که دارد اپرا می‌نویسد ذهنیت‌اش شباهتی به کار یکی از آهنگسازان بزرگ دارد و لازم است تکنیک‌های او را بیاموزد تا بتواند اپرایش را سر و سامان بدهد، پارتیتوری که به او کمک می‌کرد را به او می‌داد و نکته‌هایی که باید در آهنگسازی رعایت می کرد را گوشزد می‌کرد. این روش باعث رشد هنرجو می‌شد.
