علیرضا میرعلی نقی
این آلبوم تجربه‌ای است متفاوت با همه آثاری که از نوازنده آن شنیده‌ایم، این تفاوت صرفاً مربوط به تفاوت ساز تخصصی او سه تار با ساز انتخابی او در این آلبوم (شورانگیز) نیست. بلکه عناصر دیگری است که سعی می‌کنیم در این یادداشت کوتاه تا حد امکان آنها را شرح دهیم.
سازهای هم خانواده شورانگیز (که تعداد نسبتاً زیادی هم هستند) به دلایل گوناگون نمی‌توانند و لزومی هم ندارد که کلاسیک باشند و به قاونین ساخت و نواخت آن گردن بگذارند. و همین امکانی را به دست داده که بتوانند میدان آزمونی شوند برای شخصی شدن. فردیت مقبول را یافتن و کند و کاو کردن برای نوجویی و ابداع در صداگیری از ساز، تکنیک‌های نوازندگی، نگاه به رپرتوارهای غیرکلاسیک و دیگر عواملی که فرایافتگی، تازگی و مهم‌تر از همه: کشف را در یک قطعه و یا یک آلبوم ارمغان بیاورد.
صداگیری از شورانگیزدر این آلبوم، آگاهانه به سوی محوطه بم صدا (با بستن سیم‌های متناسب) میل کرده است. توجه به بخش بم –صدا از عصر علینقی وزیری – هم در ساز و هم در اواز – شروع شده و متأسفانه تا امروز نیز – به استثنای یک نفر (احمد عبادی) – از حدود تفنن و تجربه گرایی صرف، چندان پا فراتر نگذاشته است. گو اینکه بهره وری مسلط از فوت و فن‌های صدابرداری نیز عامل مهمی است که نباید از نظر بیفتد.
ابوسعید مرضایی در این آلبوم توان و تجربه خود در حوزه سه تارنوازی کلاسیک را بدون انتقال مستقیم و یا همانند سازی در ساز شورانگیز تقطیر کرده و برای شفاف سازی دنیای نواپردازی خویش، مضراب به مضراب، جلو رفته است. موسیقی او در این آلبوم با همان رنگ مایه‌های برگرفته از حوزه موسیقی خاورمیانه، بیشتر شبیه آلیاژ است تا کولاژ. و پیش از آنکه به اینجا و آنجا اشاره کند. به اندیشه درونی او اشاره دارد و برای همین است که در کل، آشناست. از سوی دیگر، دقت در ایجاد تنوع ملودیک و ریتمیک هم عامل حیات بخشی است که تک تک شیارهای این آلبوم را بیش از پیش شایسته شنیدن می‌کند.
مرضایی در آلبوم‌های قبلی تجربه پرو پیمانی در کار با انواع سازهای کوبه‌ای دارد. در این آلبوم شاید خواسته باشد تجربه‌ای از بی نیازی (و نه بی اعتنایی) به انواع صداهای کوبه‌ای را بیازماید. گو اینکه هیچ گاه در آلبوم‌هایش ساز کوبه‌ای را به عنوان ساز همراه با مکمل نخواسته و همیشه اجازه داده که نوازنده کوبه ای نیز نقش مستقل همپای ساز ملودیک داشته باشند. در برخی لحظات، گاه ضربه بر سه نقطه از صفحه (سطح) روی ساز، نه کار کوبه‌ای بلکه تداعی آن را دارد. تداعی در حدی که سایه دستی گذرا، نقشی را با شیوایی به تصور (نه به تصویر) بیاورد و البته بخش مهم این فرآیند در ذهن شنونده هوشمند شکل می‌گیرد.
گفتگوی هارمونیک
آلبوم «راز» اثری است با آهنگسازی و نوازندگی سازِ «شورانگیز» ابوسعید مرضایی. این اثر در قالب ده قطعه شامل «راز»، «هستی»، «هیچ»، «نمی دانم»، «کجاست»، «جادو»، «دمیدن»، «خورشید»، «جام» و «بیداری» است. این آلبوم توسط موسسه فرهنگی هنری سپیدار موسیقی در سال ۱۳۹۹ منتشر شده است.
۱ نظر