گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

داستان سینتی‌سایزر: اودیسه الکترونیکی (۹)

آن هایی که اهل لیورپول و شیکاگو نیستند
در آلمان اما استقبال موسیقی دان ها از سینتی سایزر رویکردی داشت کاملا متفاوت از آن چه در انگلستان و آمریکا می‌گذشت. آلمانی‌ها، سرخورده از ننگِ جنگ جهانی دوم، علاقه‌مند به موسیقی و مُصر به اصالت، جریان جدیدی را با استفاده از سینتی سایزر و تکنیک‌های ضبط استودویی خلق کردند که «موسیقی الکترونیک» نام گرفت.

کارل بارتوس (Karl Bartos)، آهنگ‌ساز و نوازنده کیبورد و عضو گروه کرفت وُرک (Kraftwerk) در این باره می‌گوید: «ما کاملا به این حقیقت واقف بودیم که در کرانه رود میسیسیپی به دنیا نیامده ایم و در لیورپول بزرگ نشده ایم.» (۴)

گروه کرفت ورک، موسیقی دانی چون کلاوس شولتز بر این عقیده بودند که موسیقی ای خلق کنند که از محدودیت های گام بلوز و فرم های موجود مردم پسند آن زمان عاری بوده و از هویتی کاملا آلمانی برخوردار باشد. آن ها سعی کردند به شیوه وندی کارلوس، تمام اصوات موسیقی خود را نه از طبیعت و سازهای آکوستیک، بلکه از صداهای تولید شده توسط سینتی سایزر، استخراج کنند. حاصل کار این جمع از موسیقی دان های آلمانی موسیقی الکترونیک شد.

هرچند گروه کرفت ورک، سعی کرد از فرم های مردم پسند فاصله بگیرد اما موفقیت خیره کننده آن ها باعث شد تا موسیقی الکترونیک دچار آن چیزی شود که از آن فرار می‌کرد. موسیقی الکترونیک که امروزه در فرم‌ها و سبک های متعددی وجود دارد، از پر طرفدارترین گونه های موسیقی مردم پسند معاصر ما است. به فاصله کمی از جریان موسیقی الکترونیک در آلمان، این موسیقی ابتدا از شهرهای کوچک در انگلستان برخاست و طی چند سال پس از انتشار اولین آلبوم کرفت ورک، انگلستان یکی از تولید کننده‌ها و صادرکننده‌های مهم این موسیقی شد.

شامگاهان ساتنی و پله کانی به بهشت
در اوایل دهه ۶۰ توسعه و نمونه پیشرفته‌تر اولین ساز با فناوری نمونه برداری آنالوگ (Analog Sampling) به نام چمبرلین (Chamberlin) فصل جدیدی را در سازهای الکترونیکی کیبوردی رقم زد. این نمونه پیشرفته‌تر، ملوترون (Mellotrone) بود.

نمونه برداری صوتی که توسط موسیقی دان های سریالیست وارد جهان موسیقی شده بود، مولترون نمونه برداری صوتی را وارد موسیقی مردم پسند کرد. چمبرلین با استفاده از صداهای ضبط شده بر صفحه گرامافون کار می‌کرد که به همین دلیل بسیار گران و پر ایراد بود. اما ملوترون سازی بود که در خود بانکی از حلقه‌های نوار داشت.

هر حلقه از نوار ضبط مغناطیسی، مربوط به یک نُت از ساز یا صدای نمونه برداری بود و با فشاردادن کلاویه کیبورد، هد نوارخوان روی نوار نُت مربوطه قرار می‌گرفت. نمونه‌برداری‌های متداول به کار رفته در ملوترون شامل سازهایی چون فلوت، ارکستر زهی، گروه کر آوایی، سازهای بادی برنجی و هارپسیکورد بود.

پی‌نوشت
۴- اشاره به استقلال از موسیقی بلوز و راک آمریکایی و موسیقی بیتلز/ منبع: مستند کرفت ورک و انقلاب موسیقی الکترونیک

محمدعلی پورخصالیان

محمدعلی پورخصالیان

محمدعلی پورخصالیان
متولد ۱۳۵۷ تهران
نویسنده، مترجم، نوازندۀ پیانو، کیبورد و سینتی‌سایزر و طراح صدا

۱ نظر

بیشتر بحث شده است