موری پرایا (Murray Perahia) یکی از نوازندگان برجسته پیانو در آمریکا و همچنین رهبری مورد تحسین و تمجید می باشد. او آثار متعددی از آهنگسازان برجسته موسیقی کلاسیک را اجرا و ضبط نموده است که یکی از نکاتی که وی را از دیگران متمایز می نماید، شخصیتی است که به قطعات میبخشد. توجه بسیار زیاد به کیفیت صدا و همچنین اجرای قطعات تکنیکال با مهارت زیاد، توجه به بیان هر قطعه با توجه به دوره و ویژگی های خاص قطعات همراه با دینامیک و اجرای تمامی جزئیات نکاتیست که تنها از عهده یک نوازنده حرفه ای بر می آید؛ همچنین پرایا را باید به شایستگی یک پیانیست درجه یک نامید.
جدا از کیفیت آثار ضبط شده اش او را یک نوازنده کنسرتی تمام عیار می شناسند که به استادی میتواند اجرایی خیره کننده را به نمایش بگزارد.
مورای پراهیا در ۱۹ آوریل سال ۱۹۴۷ در نیویورک آمریکا بدنیا آمد، وی نوازندگی پیانو را از سن ۴ سالگی شروع نمود اما بصورت جدی شروع آن در سن پانزده سالگی میباشد. در هفده سالگی وارد کالج مان (Mannes College) شد، جاییکه شروع به نوازندگی پیانو، رهبری ارکستر و آهنگسازی نمود؛ این دروس را زیر نظر میکیسلاو هورسوفسکی (Mieczysław Horszowski) فرا گرفت.
وی سپس در دانشکده مارلبرو (Marlboro) نیز آموخته های خود را در زمینه موسیقی زیر نظر اساتیدی چون: رودولف سرکین (Rudolf Serkin) و پابلو کازالس (Pablo Casals) تکمیل نمود.
در سال ۱۹۷۲ و به عنوان اولین آمریکایی توانست، جایزه اول مسابقات بین المللی «پیانو لیدز» (Leeds Piano Competition) را از آن خود نماید، اتفاقی که باعث شد به عنوان یک پیانیست جوان اعتبار خوبی را برای خود در زمینه نوازندگی بدست آورد.
در سال ۱۹۷۳ با توجه به اینکه همگان او را پیانیستی جوان و در عین حال خبره می شناختند، توانست با برخی از آهنگسازان معاصر برای اجرای قطعاتشان همکاری نماید که شرکت در فستیوال آلدبورگ (Aldeburgh) به همراه اجرای آثاری از بنجامین بریتن (Benjamin Britten) و پیتر پرس (Peter Pears) از جمله این فعالیت ها بود.
وی دوستی و رابطه ای صمیمی و نزدیک با ولادمیر هارویتز (Vladimir Horowitz) داشته که بسیار بر روی نوازندگی وی تاثیر گذاشته است.
اولین فعالیت جدی اش در زمینه ضبط اجرای تمامی کنسرتو پیانوهای موزار به همراه ارکستر مجلسی انگلیس بود. همچنین در دهه ۱۹۸۰ کنسرتو پیانو های بتهوون را به رهبری برنارد هایتینک (Bernard Haitink) و ارکستر رویال کنسرتگبو (Royal Concertgebouw) اجرا و ضبط نمود.
اما اتفاقی تلخ در سال ۱۹۹۰ باعث شد تا وی سالها، دور از صحنه و نوازندگی پیانو بماند؛ عفون انگشت شست دست راستش باعث شد تا نتواند به نوازندگی ادامه بدهد. او مجبور شد تا چندین عمل مختلف را انجام دهد تا بهبودی بدست آورد، در این بین خودش می گوید تنها چیزی که توانست تسکینی برای این اتفاق باشد، مطالعه بر روی آثار باخ بود. آثاری که واقعا او را متحول کرد و پس از بهبودی آثاری را از این آهنگساز جاودانی تاریخ موسیقی اجرا نمود که واریاسیون های گلدنبرگ از این قبیل آثار بود که توانست جوایزی را نیز از آن خود نماید.
بشنوید قسمتی از اجرای موری پرایا را
اجرای قطعات باخ در واقع شهرت اصلی او شد و پس از آن میتوان به ضبط اتودهای شوپن و آخرین سوناتهای پیانو شوبرت و سوناتهای پیانو بتهوون اشاره نمود.
بشنوید قسمتی از اجرای موری پرایا را
در ۸ مارس سال ۲۰۰۴ به خاطر فعالیتهایش از سوی ملکه الیزابت دوم توانست عنوان Knight Commander را دریافت نماید. در طی سالها فعالیت هنری جوایز متعددی را بدست آورده است که میتوان از میان آنها به:
*Seventh International Schumann Festival
* ۲۰۰۰ Robert Schumann Society Claudio Arrau Memorial Medal
*Grammy Award for Best Chamber Music Performance
* ۱۹۸۹ Bartók: Sonata for Two Pianos & Percussion
*Grammy Award for Best Instrumental Soloist Performance
* ۲۰۰۳ Chopin: Études, Op. 10, Op. 25
* ۱۹۹۹ Bach: English Suites no. 1, no. 3, no. 6
اشاره کرد.
جدا از فعالیتهایش به عنوان نوازنده سولو، او همکاری مستمری در ارکستر مجلسی گوارانی و گروه کوارتت بوداپست نیز دارد. همچنین به عنوان رهبر ارکستر مهمان در آکادمی سنت مارتین (St. Martin) نیز اجرا و ضبط های متعددی داشته است.