سجاد پورقناد
نوشته که پیش رو دارید گفتگویی است با الیاس دژآهنگ استاد و نوازنده هارمونیکا، این گفتگو در برنامه نیستان در شبکه فرهنگ انجام شده است. وی فوق لیسانس آهنگسازی از دانشگاه هنر است و مدتهاست روی تکنیکهای جدید نوازندگی ساز هارمونیکا تلاش میکند و در کنار آن به تشکیل آنسامبلی از انواع هارمونیکا پرداخته است.
چطور با موسیقی آشنا شدید و این ساز را انتخاب کردید؟
من موسیقی را از سال ۸۳ با ساز هارمونیکا شروع کردم. آن موقع کامپیوتر و اینترنت وجود نداشت و یا بهتر بگم به این شکل وجود نداشت. دسترسی به متدهای آموزشی هم میسر نبود و بنابراین خیلی هم نمی شد از استادی انتظار داشت که بخواهد به طور حرفهای سازی را آموزش بدهد ولی با این حال یک استاد خیلی خوب داشتم به اسم آقای زرینی که لطف بزرگش به من این بود که اصول اولیه این ساز را کاملا بصورت پایهای و به شکل صحیح به من آموزش داد. به لطف آن پایه است که تا امروز من دارم پیش می روم و همیشه هم دست بوسش هستم.
در مورد سبک خاصی که هارمونیکا را مینوازید و دارید تدریس میکنید صحبت کنید. این سبک از کجا آمده و چطور شده که به اجرای قطعات موسیقی کلاسیک با این ساز توجه کردید؟
گرایش اصلی من سبک کلاسیک است و این هم به دلیل علاقه شخصی من به این سبک و هم به این دلیل که حیطهای تحصیلات من متمرکزتر روی این سبک بوده، هم درک بهتری از این سبک دارم و احساس میکنم میتوانم حرف بیشتری در این زمینه بزنم.
به طور کلی گرایش کلاسیک روی هارمونیکا از چند جنبه میتوان بررسی کرد که یکی از اصلیترینها این جنبهها، قدمت این ساز است که نهایتا صدسال است و اینکه در دورهی خیلی از این آهنگسازها که قطعات خیلی زیادی برای همه سازها نوشتهاند، این ساز اصلا وجود نداشته و بنابراین یک دلیل عمده گرایش خیلی از نوازندهها به سبک کلاسیک، شناساندن تواناییهای این ساز بوده به آهنگسازهای هم عصرشان که آنها را وادار کنند که برای هارمونیکا هم قطعاتی بنویسند. مثلا ما وان ویلیامز را داریم که یک رومنس در سی بمل مینور نوشته است. مثلا خیلی این تونالیته خوش دستی است برای هارمونیکا؛ خیلی قطعه پیچیدهای است و لری ادلر و چند نفر دیگر هم اجرایش کردند.
یا مثلا کنسرتوهایی برای هارمونیکا داریم که اسپیکاوبسکی نوشته و رابرت بونفیلیو اجرا کرده، یا قطعات دیگری نوشتند مثل کنسرتو هارمونیکا از آرنولد یا لیاوگوس.
همه اینها ثمره تلاشهایی است که نوازندهها داشتند یا میتوانیم تلاشهای تامی رایلی و چمبر هوارانگ نام ببریم که اینها حتی در دانشگاه جولیارد که میتوان گفت بهترین دانشگاه موسیقی دنیا است، فقط برای معرفی تواناییهای این ساز سخنرانی و اجرا داشتند.
۱ نظر