هنگامی که نام دوک الینگتون (Duke Ellington) را می شنویم، در ذهن قطعه هایی مانند “In a sentimental mood” یا “Sophisticated lady” یا “Take The A Train” و… تداعی می شود، قطعه هایی که بدون شک جزو پایه های موسیقی جز (Jazz) محسوب می شوند. اما حتما” برای شما جالب خواهد بود که بدانید آقای دوک الینگتون علاوه بر یک موسیقیدان، رهبر ارکستر و نوازنده پیانو جز، به تحقیق راجع به موسیقی ملل مختلف هم پرداخته است.
او مسافرت های زیادی به کشورهای جهان از جمله ایران داشته است! بله تعجب نکنید این نابغه بزرگ موسیقی جز که به راستی کمتر از بزرگان موسیقی کلاسیک نبوده، بین سالهای
۱۹۶۴ تا ۱۹۶۵ مجموعه سفرهایی را به کشورهای ایران، هند، سریلانکا، ترکیه و ژاپن و… داشته تا از وضعیت و حال و هوای موسیقی این کشورها مطلع شود.
در این سفرها دوستی بنام “Billy Strayhorn” همراه دوک الینگتون بوده است. او حدود ۲۰ سال با دوک در زمینه تنظیم قطعات، نوشتن ترانه و حتی پیانیست دوم همکاری می کرد.
مقصود این دو از این سفر ها اصلا” کپی موسیقی محلی کشور ها و تبدیل آنها به جز نبوده بلکه بیشتر سعی داشتند با رفتن به سرزمین های تاریخی شرق، با قرار گرفتن در فضای این
سرزمین ها قطعاتی بسازند که بدور از حس موسیقی غرب، تداعی کننده روح شرقی باشد.
این دو در این سفر ها با شنیدن موسیقی های محلی و مصاحبه با موسیقیدانان این کشورها راجع به موسیقی محلی صحبت کردند و اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آوردند.
آنها بسیار بزرگتر فکر کرده بودند و چون خوب می دانستند که ریتم از المان های بسیار مهم موسیقی محلی هر کشور هست، نوازنده درام بنام “Rufus Jones” را با خود به مسافرت
بردند. این نوازنده به عمد انتخاب شده بود چرا که ایشون علاوه بر توانایی در نواختن درام، فارغ التحصیل از کالج “Haverford” در فلسفه بود و تحقیقات و علاقه بسیاری به مسائل
صوفی گری شرق داشت.
به هر حال پس از این مسافرت ها در سال ۱۹۶۶ آلبومی تحت عنوان “Far East Suite” توسط دوک الینگتون و بیلی استری هورن تهیه و منتشر شد. این آلبوم شامل قطعات زیر
بود:
۱. Tourist Point Of View ۲. Bluebird Of Delhi (Mynah) 9. Ad Lib On Nippon ۳. Isfahan ۴. Depk ۵. Mount Harissa ۶. Blue Pepper (Far East Of The Blues) ۷. Agra |
۸. Amad ۹. Ad Lib On Nippon ۱۰. Tourist Point Of View ۱۱. Bluebird Of Delhi ۱۲. Isfahan ۱۳. Amad |
دو قطعه بسیار معروف در این آلبوم “Agra” و “Isfahan” هستند. “Agra” پایتخت قدیم مغولستان بود که این شهر در حال حاضر در کشور هند قرار داد و بنای تاریخی تاج محل در آن قرار
دارد. قطعه اصفهان توسط بسیاری از نوازنده های جز نواخته شده است.
با کمال تاسف اطلاعات لازم راجع به اینکه این موسیقیدان بزرگ هنگام مسافرت به ایران با کدامیک از موسیقیدانان وقت کشور صحبت کرده در دسترس نبود، اما سعی داریم با پرسجو و
تحقیق حتما” این مطلب را مشخص کنیم و در صورت امکان با موسیقیدان مربوطه صحبتی داشته باشیم.
۱ نظر