گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

«نماد، نشانه و معنا» در موسیقی لُری (۳)

۲. نماد شادی و نشاط
– نشانه: چرخاندن دستمال به‌صورت ریتمیک و پرانرژی.

– معنا: این حرکت نماد شادی، نشاط و جشن است. دستمال به‌عنوان یک شیء سبک و رنگارنگ، حس شادی و سرزندگی را به رقص اضافه می‌کند و انرژی رقصنده‌ها را دو چندان می‌کند.

۳. نماد آزادی و رهایی
– نشانه: حرکت دستمال در هوا به‌صورت آزادانه و بدون محدودیت.

– معنا: این حرکت نماد آزادی، رهایی از قید و بندهاست. دستمال که در هوا به پرواز در می‌آید، نشان‌دهنده‌ی آرزوی انسان برای رهایی و پرواز است.

۴. نماد ارتباط با آسمان و طبیعت
– نشانه: چرخاندن دستمال به‌سمت بالا و آسمان.

– معنا: این حرکت نماد ارتباط با عناصر طبیعی مانند باد و آسمان است. در فرهنگ‌های باستانی، آسمان نماد عالم بالا و معنویت است و این حرکت می‌تواند نشان‌دهنده‌ی ارتباط انسان با عالم معنوی باشد.

۵. نماد زیبایی و هنر
– نشانه: چرخش و حرکت ظریف و موزون دستمال در هوا.

– معنا: این حرکت نماد زیبایی، ظرافت و هنر است. دستمال به‌عنوان یک شیء تزئینی، زیبایی رقص را افزایش می‌دهد و نشان‌دهنده‌ی اهمّیت زیبایی‌شناسی در فرهنگ بومی و محلّی است.

۶. نماد پیام‌رسانی
– نشانه: سرچوپی(سرگروه) با حرکت دستمال، پیام‌هایی را به دیگر رقصندگان منتقل می‌کند.

– معنا: این حرکت نماد ارتباط غیرکلامی و انتقال پیام‌های جمعی است. در گذشته، این حرکات ممکن بود برای هماهنگی در جنگ‌ها یا مراسم خاص استفاده شود.

۷. نماد قدرت و مهارت
– نشانه: چرخاندن دستمال به‌صورت ماهرانه و کنترل‌شده.

– معنا: این حرکت نماد قدرت، مهارت و تسلط سرگروه است. سرگروه با این حرکت نشان می‌دهد که توانایی هدایت و کنترل جمع را دارد.

۸. نماد تقدیس و احترام

– نشانه: حرکت دستمال به‌سمت بالا و چرخش آن به‌دور سر.

– معنا: در برخی فرهنگ‌ها، این حرکت نماد تقدیس و احترام به مقدسات یا بزرگان جامعه است. دستمال ممکن است به‌عنوان نمادی از احترام به سنّت‌ها و ارزش‌های فرهنگی به‌کار برده شود.

نتیجه‌گیری
چرخاندن دستمال بر بالای سر توسط سرگروه رقص، حرکتی نمادین است که معانی عمیق فرهنگی، اجتماعی و معنوی دارد. این حرکت نه تنها نشان‌دهنده‌ی رهبری، شادی و آزادی است، بلکه بیان‌گر ارتباط انسان با طبیعت، زیبایی‌شناسی و ارزش‌های جمعی نیز هست. در رقص‌های محلّی لرستان، این حرکت به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی، نقش مهمّی در انتقال احساسات و مفاهیمِ عمیق ایفا می‌کند.

همچنین نشانه‌های موجود در موسیقی محلّی لرستان، عناصری‌اَند که به این موسیقی هویت می‌بخشند و آن‌را از دیگر انواع موسیقی متمایز می‌کنند. این نشانه‌ها نه تنها به‌عنوان عناصری زیبایی‌شناختی عمل می‌کنند، بلکه به عنوان نمادهایی از هویت، تاریخ، فرهنگ و ارزش‌های مردم این منطقه به‌شمار می‌روند؛ هر یک از این نشانه‌ها به موسیقی لرستان عمق و معنا می‌بخشند و آن‌را به یک رسانه‌ی فرهنگی قدرتمند تبدیل می‌کنند.

منابع
اطلاعاتی که ارائه شد، بر اساس دانش عمومی و مطالعات فرهنگی، تاریخی و انسان‌شناسی نگارنده است. این اطلاعات از منابع مختلفی مانند کتاب‌ها، مقالات علمی، تحقیقات میدانی و منابع معتبر آنلاین درباره‌ی موسیقی و رقص‌های محلّی ایران (به‌ویژه لرستان) استخراج شده‌اَند. با این‌حال، به‌طور مستقیم به یک منبع خاص اشاره ندارد، زیرا پاسخ‌ها بر اساس ترکیبی از دانش عمومی و تحلیل‌های فرهنگی ارائه شده است.

امّا جهت مطالعه‌ی بیشتر برای علاقه‌مندانِ این حوزه برخی منابع معتبر در این زمینه به شرح زیر است:
۱. کتاب‌های انسان‌شناسی و فرهنگ عامه
کتاب‌هایی درباره‌ی فرهنگ و موسیقی لرستان، مانند «موسیقی لرستان/ نوشته‌ محمدرضا درویشی یا سایر آثار مرتبط با موسیقی محلّی ایران.
۲. مقالاتی که در مجلات انسان‌شناسی، موسیقی‌شناسی و مطالعات فرهنگی منتشر شده‌اَند و به بررسی رقص‌ها و موسیقی‌های محلّی ایران می‌پردازند.
۳. مطالعات میدانی- تحقیقاتی که توسط پژوهشگران در مناطق مختلف ایران انجام شده‌اَند و به‌طور مستقیم به بررسی رقص‌ها و آیین‌های محلّی پرداخته‌اَند.
۴. کتاب‌های نگارنده با عنوان «خنیاگران زاگرسی»، به‌ویژه «فرهنگ‌واژه‌ی موسیقی لرستان».

امین ماسوری

امین ماسوری

متولّد ۱۳۶۳ خرم‌آباد لرستان
فوق‌لیسانس پژوهش‌هنر
ایده‌پرداز، پژوهشگر و منتقد هنری.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است